Маъруза №4 microsoft accessда жадваллараро боғланишлар режа

Асосий жадваллар 
2. 
Маълумотли жадваллар 
3. 
Ёрдамчи жадваллар 
Жадвалларга маълумот киритишдан олдин улар орасидаги алоқаларни 
ўрнатиш лозим (агар улар орасида алоқа ўрнатиш мумкин бўлса), кейин 
маълумотларни киритиш мақсадга мувофиқ. Жадвалларга маълумот 
киритишни аввал маълумотли жадваллардан бошлаш керак, чунки кўп 
ҳолларда улар асосида асосий жадваллар тўлдирилади.
Иккинчи босқичда асосий жадвалларга маълумот киритиш лозим, чунки 
маълумотли ва асосий жадваллар асосида ёрдамчи жадваллар тўлдирилади. 
Учинчи босқичда эса ёрдамчи жадвалларни маълумотлар билан тўлдириш 
тавсия этилади. 
Access да алоқаларнинг уч тури мавжуд ва улар қуйидагилар: 
> 
Бирга бир қийматли алоқалар; 

---

42 
> 
Бирга кўп қийматли алоқалар; 
> 
Кўпга кўп қийматли алоқалар. 
Маълумотлар 
базасини 
яратиш 
жараёнида 
булардан 
энг 
кўп 
қўлланиладигани бирга кўп қийматли алоқалардир. Алоқаларнинг қол- ган 
турлари ҳам масаланинг қўйилишига қараб ишлатиб борилади.
Бирга бир қийматли алоқалар 
Бирга бир қийматли алоқаларда (3-расм) «Ж_фам» жадвалдаги ҳар 
бир ёзувга «Ж_ўқиш» жадвалидаги биттадан ортиқ бўлмаган ёзув мос келади 
(боғланади). Бу турдаги муносабатлар кам қўлланилади, чунки бундай 
маълумотларни битта жадвалда ҳам жойлаш мумкин.
Бирга бир қийматли алоқалар жуда катта жадвалларни қисмларга 
бўлишда, ҳимоя мақсадида жадвалдан бўлаклар ажратиб олишда, 
шунингдек, асосий жадвалдаги ёзувга тегишли бўлган қўшимча 
маълумотларни сақлашда қўлланилади. Масалан, талабаларнинг қай 
даражада ва ўқишнинг қайси турида ўқиши (3-расм) ҳақидаги 
маълумотларни сақлаш учун жадвалда шу турдаги боғланишдан фойдаланиш 
мумкин.
Иккала жадвалда ҳам бир хил номланган «Тал_коди» номли майдон 
мавжуд бўлиб, улар оддий калитли майдонлардир. Бу майдонларнинг 
турлари ҳисобчи (Счетчик) кўринишида бўлади. 
Ҳар 
бир 
талаба 
“Ж_фам 
жадвалида мос битта ёзувга эга 

---

43 
3-расм.