Маъруза №4 microsoft accessда жадваллараро боғланишлар режа

Аccеssда ўрнатиш учун учинчи бир жадваллардан 
(ёрдамчи жадвалдан) фойдаланилади ва кўпга кўп қийматли алоқалар гўёки 
иккита алоқага: асосий жадвал билан ёрдамчи жадвал орасидаги алоқа (бирга 

---

47 
кўп қийматли) ва ёрдамчи жадвал билан маълумотли (масалан, тиллар 
жадвали) жадвал орасидаги алоқага (кўпга бир қийматли) келтирилади. Кўпга 
бир қийматли алоқа билан бирга кўп қийматли алоқалар бир хилдир. 
Энди ёрдамчи жадвални лойиҳалашни ва унга қандай қийматлар 
ёзилишини кўрайлик. Бизда «Ж-асосий» номли асосий жадвал бор (6-расм). 
Тиллар учун маълумотли жадвал тузамиз ва уни «Ж_тиллар» деб ном- лаймиз. 
Унинг структураси 4-расмда ёки 5-расмда келтирилган мос «Ж_вилоят» ёки 
«Ж_факультет» номли маълумотли жадвалларнинг структурасидек бўлади (7-
расм).
7-расм 
Энди ёрдамчи жадвални лойиҳалаштирамиз. Ёрдамчи жадвал иккита 
майдондан иборат бўлиб, унинг биринчи майдонига талабанинг коди ёзилса, 
иккинчи майдонига тилнинг коди ёзилади. Бу жадвалнинг ҳеч қайси майдони 
калитли майдон бўлолмайди, чунки ҳар бир майдонда бир хил кодлар бир неча 
бор такрорланиши мумкин. Лекин бу майдонлар асосий ва маълумотли 
жадвалларнинг калит майдонлари билан боғланганлиги туфайли улар орасида 
мослик бўлиши керак. 
Ёрдамчи жадвални «Ж_ёрдамчи» деб номлаймиз ва уни конструктор 
ёрдамида ҳосил қиламиз (8-расм).