Ma’ruza №6 Biosfera haqida tushuncha

Ionosfera (ionlar ... va yun. sphaira — shar) — atmosferaning ionlar va erkin elektronlar konsentratsiyasi ko’p bo’lgan yuqori qatlami. Yerdan 50– 80 km balandlikdan boshlanadi. Kun-duzi I. asosi 50–60 km balandlikda, kechasi 80–85 km balandlikda yotadi. I.ning yuqori chegarasi — Yer magni-tosferasining tashki qismi. I.da, asosan, kuyoshning ultrabinafsha va rentgen nurlari, kosmik nurlanishlar ta’sirida ionlar hosil bo’ladi. Yer atro-fidagi kosmik fazodan atmosferaga kirayotgan zarralar oqimi Yerning magnit maydoni ta’sirida qisman o’z yo’nalishini vintsimon o’zgartirib, atmosferaning atom va molekulalarini ionlashtiradi. I.da elektronlar va ionlar soni teng bo’ladi. Kosmik raketa yordamida olingan ma’lumotlarga ko’ra, I. chegarasi yer sathidan taxminan 18— 25 ming km balandlikkacha davom etishi aniqlandi (yana q. Atmosfera). Fakat I. tufayli radioto’lqinlarni uzok, masofalarga uzatish mumkin.

.