Maruza. Bugaleriya xisobi va audit


Download 0.94 Mb.
Pdf ko'rish
Sana22.12.2022
Hajmi0.94 Mb.
#1042995
Bog'liq
MARUZA



MARUZA. BUGALERIYA XISOBI VA AUDIT
1.Savol Buxgalteriya hisobining predmetlari va uning muhim ob’ektlari 
Korxonaning pul ifodasida aks ettiriladigan xojalik mablaglari shu mablaglar manbalari ularning hojalik faoliyati va moliyaviy natijalardir Asosiy va joriy aktivlar 
majburiyatining o’z sarmoyasi rezrvlar darobad va harajatlar foyda va zararlar hamda ularning harakati bn bogliq bolgan ho’jalik operatsiyalari buxg hisobining asosiy 
obektlari hisoblanadi
Buxgalteriya hisobining asosiy ob’ektlari 1-ho’jalik mablaglari 2.hojalik mablaglarining tashkil toppish manbalari 3 hojalik jarayonlari 4.moliyaviy natijalar 
2.Savol Bxgalt fanining usullari
Hujjatlashtirish- korxona hojalik faoliyatinini kuzatib boorish nazorat qilish va aks ettirishning asosiy usulidir. 2-inventarizatsiya –buxg hisobi malumotlari bilan 
haqiqat ortasidagi tafovutni bartaraf qilish maqsadida korxona mablaglari natural xolatini bu korxonaning boshqa korxonalar bilan hisob kitob islarini tekshirish usuli 
3-Baholash- buxgalteriyada natural olchamdagi mulkni qiymat olchoviga keltirish va bir xil olchovda aks ettirish va umumlashtirish usuli 4-kolkulatiya korxonada 
sarflangan harajatlar va ishlab chiqarilgan mahsulot ish yoki xizmat faoliyatining aniqlash usuli;; hisobvaraqlar tizimi –ikkiyoqlamayozuv -buxgalteriya balansi –
hisobot- 
3-savol: Bux balans tuzilishi va uning mazmuni xamda axamiyati.
Bux balansi moliyaviy xiobotning asosiy shakillaridan biri u korxona mablag’lrini guruxlash va tarkibini pul baxosida aks ettirish xamda pul mablag’larini ularni hosil 
etish manfatlarini muayyan sanaga joylashtirish usulidan iborat. Buxgalteriya balansi xarxil funksiyalari bor va ular quydagi belgilarga ko’ra tafsiflanadi. 1- tuzilish 
vaqtiga ko’ra 2-Axborot xajmiga ko’ra 3- Mulkchilik shakliga ko’ra 4- Aks ettirish obektiga ko’ra. Bux balansi –korxona mablag’lari va ularni tashkil toppish manbalari 
pul shaklida guruxlash va aks ettirish usulidir.
4-savol. Xo’jalik muomilalari tasirida balansda sodir bo’ladigan o’zgarishlar. 
Xo’jalik muomilasi natijasida balansda quydai o’zgarishlar bo’lishi mumkin. 1- Aktiv tomonda ko’payish Aktiv tomonda kamaysh. 2- Passif tomonda ko’payish Passif 
tomonda kamayish. 3- Aktiv tomonda ko’payish Passiv tomonda ko’payish. 4-Aktiv tomonda kamayish Passiv tomonda Kamayish. Bunda ro’y beradigan o’zgarishlar 
aktiv va passiv qisimlarning tengligini saqlaydi. Xar bir xo’jalik muomilasi balansda ikkita bir biriga teng o’zgarish sodir qiladi. Bu narsa xo’jalik mablag’larining 
aylnishidagi hususiyatidan kelib chiqadi. 
5-savol. Schotlar tizimi va ikki yoqlama yozuv. 
Buxgalteriya xisobida ikki yoqlama yozish deb xo’jalik muomilalari natijasida vujudga keladigan iqtisodiy xodisalarni xisob varaqlar orqali o’zaro aloqador holda aks 
ettirish usuliga aytiladi .Ikki yoqlama yozuv orqali hisob varaqlar o’rtasidagi o’zaro bog’lanishni belgilash hisob varaqlar korrespondensiyasi deyiladi.schotlar rejasi 2 
xil bo’ladi ; aktiv schotlar, passiv schotlar .a 
6.PUL MABLAG`LARI VA HISOB KITOBLAR HISOBI 
Pul mablag`lari – bu korxonaning asosiy to`lov vositalaridan biri xisoblanadi.Korxonalarning pul mablag`lari asosan hisob kitob schotida, kassada,valyuta schotida va 
maxsus schyotlarda saqlanadi .pul mablag`lari hisobi kassa hisobi kassa kirim chiqim orderlari hisob kitob schotidan ko`chirmalar va boshqa hujjatlar yordamda 
yuritiladi . 
Naqt va naqt pulsiz shaklidagi hisob kitob aperatsiyalari mavjud .Hisob kitob schotidagi pul mablag`lari; 
Davlatga sotilgan maxsulot uchun pul olinganda ; 
Chet tashkilotlarga bajargan ish va hizmatlar uchun pul olinganda
Banklardan ssudalar olinganda
Kassadagi limitdan ortiqcha pul utqazilganda va boshqa daromadlar tushganda ko`payishi mumkin. 
Materiallar hom ashyoga tasir etish uchun qo`llaniladigan va mahsulotga malum istemol xususiyatini berishda foydalanadigan vositalardir .bular ishlab 
chiqarlayotgan mahsulotning asosini tashkil etadi.islab chiqarish zaxiralarini baxolash ‘’tovar moddiy zaxiralar’’ nomli 4 son BXMA ga asoslangan bo`lishi kerak bu 
standartga ko`ra materiallar eng kam baxoda yani,tann narxi bo`yich yoki sof sotish qiymatida hisobga olinishi lozim.CHunki bug`alteriya hisobining extiyotkorlik 
tamoilini aks ettirishning biri bo`lib past baxolash qoidasi hisoblanadi;Tannarx bo`yicha yoki sotishning sof qiymati.Materiallarni baxolashda quydagi usullar 
qo`llanilmoqda
7 Naqd pul ,kassa muomulalarining hisobini yuritish tartibi. 
Kassamuomulalarini yuritish O’zb .Res .markaziy bankining yuridek shahslar tomonidan kassa muomulalarini yuritish qoidalar bilan tartibga solinadi.bevosita 
korhpona kassasidan narx olish sarflash bilan bog’liq bulgan muomulalar kassa muomulalari jumlasiga kiradi.Barcha mulkchilik shaklidagi korhonalar o’z kassalarida 
naqd pul qoldiqlari limitlari chegarasida naqd pullarni saqlab turishlari va ularni turkumlardan olib meyyorlar chegarasida foydalanish mumkin.kassa muomulalarni 
olib boorish uchin shtatidan kassir ajratiladi .uz qabul qilib olgan barca boyliklarning bu saqlanish uchin tuliq moddiy javobgar shahs hisoblanadi. 
8. Matereallar hisobining vazifalari 
Matereallar hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:
-ishlab chiqarish zaxiralari harakati bilian bog’liq muammolarni o’z vaqtida tegishli hujjatlarda rasmiylashtirish ;- ishlab chiqarish zaxiralarining to’g’ri saqlanishi 
ustidan nazorat olib boorish:---ishlab chiqarish zaxiralarining ishlab chiqarishga to’g’ri sarflanishi va ularni sarflash me’yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat 
olib boorish; - mahsulot tannarximi hisoblashda sarflangan matereallarni kalkulyatsiya ob’ektlari o’rtasida to’g’ri taqsimlash 


MARUZA. BUGALERIYA XISOBI VA AUDIT
1.Savol Buxgalteriya hisobining predmetlari va uning muhim ob’ektlari 
Korxonaning pul ifodasida aks ettiriladigan xojalik mablaglari shu mablaglar manbalari ularning hojalik faoliyati va moliyaviy natijalardir Asosiy va joriy aktivlar 
majburiyatining o’z sarmoyasi rezrvlar darobad va harajatlar foyda va zararlar hamda ularning harakati bn bogliq bolgan ho’jalik operatsiyalari buxg hisobining asosiy 
obektlari hisoblanadi
Buxgalteriya hisobining asosiy ob’ektlari 1-ho’jalik mablaglari 2.hojalik mablaglarining tashkil toppish manbalari 3 hojalik jarayonlari 4.moliyaviy natijalar 
2.Savol Bxgalt fanining usullari
Hujjatlashtirish- korxona hojalik faoliyatinini kuzatib boorish nazorat qilish va aks ettirishning asosiy usulidir. 2-inventarizatsiya –buxg hisobi malumotlari bilan 
haqiqat ortasidagi tafovutni bartaraf qilish maqsadida korxona mablaglari natural xolatini bu korxonaning boshqa korxonalar bilan hisob kitob islarini tekshirish usuli 
3-Baholash- buxgalteriyada natural olchamdagi mulkni qiymat olchoviga keltirish va bir xil olchovda aks ettirish va umumlashtirish usuli 4-kolkulatiya korxonada 
sarflangan harajatlar va ishlab chiqarilgan mahsulot ish yoki xizmat faoliyatining aniqlash usuli;; hisobvaraqlar tizimi –ikkiyoqlamayozuv -buxgalteriya balansi –
hisobot- 
3-savol: Bux balans tuzilishi va uning mazmuni xamda axamiyati.
Bux balansi moliyaviy xiobotning asosiy shakillaridan biri u korxona mablag’lrini guruxlash va tarkibini pul baxosida aks ettirish xamda pul mablag’larini ularni hosil 
etish manfatlarini muayyan sanaga joylashtirish usulidan iborat. Buxgalteriya balansi xarxil funksiyalari bor va ular quydagi belgilarga ko’ra tafsiflanadi. 1- tuzilish 
vaqtiga ko’ra 2-Axborot xajmiga ko’ra 3- Mulkchilik shakliga ko’ra 4- Aks ettirish obektiga ko’ra. Bux balansi –korxona mablag’lari va ularni tashkil toppish manbalari 
pul shaklida guruxlash va aks ettirish usulidir.
4-savol. Xo’jalik muomilalari tasirida balansda sodir bo’ladigan o’zgarishlar. 
Xo’jalik muomilasi natijasida balansda quydai o’zgarishlar bo’lishi mumkin. 1- Aktiv tomonda ko’payish Aktiv tomonda kamaysh. 2- Passif tomonda ko’payish Passif 
tomonda kamayish. 3- Aktiv tomonda ko’payish Passiv tomonda ko’payish. 4-Aktiv tomonda kamayish Passiv tomonda Kamayish. Bunda ro’y beradigan o’zgarishlar 
aktiv va passiv qisimlarning tengligini saqlaydi. Xar bir xo’jalik muomilasi balansda ikkita bir biriga teng o’zgarish sodir qiladi. Bu narsa xo’jalik mablag’larining 
aylnishidagi hususiyatidan kelib chiqadi. 
5-savol. Schotlar tizimi va ikki yoqlama yozuv. 
Buxgalteriya xisobida ikki yoqlama yozish deb xo’jalik muomilalari natijasida vujudga keladigan iqtisodiy xodisalarni xisob varaqlar orqali o’zaro aloqador holda aks 
ettirish usuliga aytiladi .Ikki yoqlama yozuv orqali hisob varaqlar o’rtasidagi o’zaro bog’lanishni belgilash hisob varaqlar korrespondensiyasi deyiladi.schotlar rejasi 2 
xil bo’ladi ; aktiv schotlar, passiv schotlar .a 
6.PUL MABLAG`LARI VA HISOB KITOBLAR HISOBI 
Pul mablag`lari – bu korxonaning asosiy to`lov vositalaridan biri xisoblanadi.Korxonalarning pul mablag`lari asosan hisob kitob schotida, kassada,valyuta schotida va 
maxsus schyotlarda saqlanadi .pul mablag`lari hisobi kassa hisobi kassa kirim chiqim orderlari hisob kitob schotidan ko`chirmalar va boshqa hujjatlar yordamda 
yuritiladi . 
Naqt va naqt pulsiz shaklidagi hisob kitob aperatsiyalari mavjud .Hisob kitob schotidagi pul mablag`lari; 
Davlatga sotilgan maxsulot uchun pul olinganda ; 
Chet tashkilotlarga bajargan ish va hizmatlar uchun pul olinganda
Banklardan ssudalar olinganda
Kassadagi limitdan ortiqcha pul utqazilganda va boshqa daromadlar tushganda ko`payishi mumkin. 
Materiallar hom ashyoga tasir etish uchun qo`llaniladigan va mahsulotga malum istemol xususiyatini berishda foydalanadigan vositalardir .bular ishlab 
chiqarlayotgan mahsulotning asosini tashkil etadi.islab chiqarish zaxiralarini baxolash ‘’tovar moddiy zaxiralar’’ nomli 4 son BXMA ga asoslangan bo`lishi kerak bu 
standartga ko`ra materiallar eng kam baxoda yani,tann narxi bo`yich yoki sof sotish qiymatida hisobga olinishi lozim.CHunki bug`alteriya hisobining extiyotkorlik 
tamoilini aks ettirishning biri bo`lib past baxolash qoidasi hisoblanadi;Tannarx bo`yicha yoki sotishning sof qiymati.Materiallarni baxolashda quydagi usullar 
qo`llanilmoqda
7 Naqd pul ,kassa muomulalarining hisobini yuritish tartibi. 
Kassamuomulalarini yuritish O’zb .Res .markaziy bankining yuridek shahslar tomonidan kassa muomulalarini yuritish qoidalar bilan tartibga solinadi.bevosita 
korhpona kassasidan narx olish sarflash bilan bog’liq bulgan muomulalar kassa muomulalari jumlasiga kiradi.Barcha mulkchilik shaklidagi korhonalar o’z kassalarida 
naqd pul qoldiqlari limitlari chegarasida naqd pullarni saqlab turishlari va ularni turkumlardan olib meyyorlar chegarasida foydalanish mumkin.kassa muomulalarni 
olib boorish uchin shtatidan kassir ajratiladi .uz qabul qilib olgan barca boyliklarning bu saqlanish uchin tuliq moddiy javobgar shahs hisoblanadi. 
8. Matereallar hisobining vazifalari 
Matereallar hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:
-ishlab chiqarish zaxiralari harakati bilian bog’liq muammolarni o’z vaqtida tegishli hujjatlarda rasmiylashtirish ;- ishlab chiqarish zaxiralarining to’g’ri saqlanishi 
ustidan nazorat olib boorish:---ishlab chiqarish zaxiralarining ishlab chiqarishga to’g’ri sarflanishi va ularni sarflash me’yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat 
olib boorish; - mahsulot tannarximi hisoblashda sarflangan matereallarni kalkulyatsiya ob’ektlari o’rtasida to’g’ri taqsimlash 


MARUZA. BUGALERIYA XISOBI VA AUDIT
1.Savol Buxgalteriya hisobining predmetlari va uning muhim ob’ektlari 
Korxonaning pul ifodasida aks ettiriladigan xojalik mablaglari shu mablaglar manbalari ularning hojalik faoliyati va moliyaviy natijalardir Asosiy va joriy aktivlar 
majburiyatining o’z sarmoyasi rezrvlar darobad va harajatlar foyda va zararlar hamda ularning harakati bn bogliq bolgan ho’jalik operatsiyalari buxg hisobining asosiy 
obektlari hisoblanadi
Buxgalteriya hisobining asosiy ob’ektlari 1-ho’jalik mablaglari 2.hojalik mablaglarining tashkil toppish manbalari 3 hojalik jarayonlari 4.moliyaviy natijalar 
2.Savol Bxgalt fanining usullari
Hujjatlashtirish- korxona hojalik faoliyatinini kuzatib boorish nazorat qilish va aks ettirishning asosiy usulidir. 2-inventarizatsiya –buxg hisobi malumotlari bilan 
haqiqat ortasidagi tafovutni bartaraf qilish maqsadida korxona mablaglari natural xolatini bu korxonaning boshqa korxonalar bilan hisob kitob islarini tekshirish usuli 
3-Baholash- buxgalteriyada natural olchamdagi mulkni qiymat olchoviga keltirish va bir xil olchovda aks ettirish va umumlashtirish usuli 4-kolkulatiya korxonada 
sarflangan harajatlar va ishlab chiqarilgan mahsulot ish yoki xizmat faoliyatining aniqlash usuli;; hisobvaraqlar tizimi –ikkiyoqlamayozuv -buxgalteriya balansi –
hisobot- 
3-savol: Bux balans tuzilishi va uning mazmuni xamda axamiyati.
Bux balansi moliyaviy xiobotning asosiy shakillaridan biri u korxona mablag’lrini guruxlash va tarkibini pul baxosida aks ettirish xamda pul mablag’larini ularni hosil 
etish manfatlarini muayyan sanaga joylashtirish usulidan iborat. Buxgalteriya balansi xarxil funksiyalari bor va ular quydagi belgilarga ko’ra tafsiflanadi. 1- tuzilish 
vaqtiga ko’ra 2-Axborot xajmiga ko’ra 3- Mulkchilik shakliga ko’ra 4- Aks ettirish obektiga ko’ra. Bux balansi –korxona mablag’lari va ularni tashkil toppish manbalari 
pul shaklida guruxlash va aks ettirish usulidir.
4-savol. Xo’jalik muomilalari tasirida balansda sodir bo’ladigan o’zgarishlar. 
Xo’jalik muomilasi natijasida balansda quydai o’zgarishlar bo’lishi mumkin. 1- Aktiv tomonda ko’payish Aktiv tomonda kamaysh. 2- Passif tomonda ko’payish Passif 
tomonda kamayish. 3- Aktiv tomonda ko’payish Passiv tomonda ko’payish. 4-Aktiv tomonda kamayish Passiv tomonda Kamayish. Bunda ro’y beradigan o’zgarishlar 
aktiv va passiv qisimlarning tengligini saqlaydi. Xar bir xo’jalik muomilasi balansda ikkita bir biriga teng o’zgarish sodir qiladi. Bu narsa xo’jalik mablag’larining 
aylnishidagi hususiyatidan kelib chiqadi. 
5-savol. Schotlar tizimi va ikki yoqlama yozuv. 
Buxgalteriya xisobida ikki yoqlama yozish deb xo’jalik muomilalari natijasida vujudga keladigan iqtisodiy xodisalarni xisob varaqlar orqali o’zaro aloqador holda aks 
ettirish usuliga aytiladi .Ikki yoqlama yozuv orqali hisob varaqlar o’rtasidagi o’zaro bog’lanishni belgilash hisob varaqlar korrespondensiyasi deyiladi.schotlar rejasi 2 
xil bo’ladi ; aktiv schotlar, passiv schotlar .a 
6.PUL MABLAG`LARI VA HISOB KITOBLAR HISOBI 
Pul mablag`lari – bu korxonaning asosiy to`lov vositalaridan biri xisoblanadi.Korxonalarning pul mablag`lari asosan hisob kitob schotida, kassada,valyuta schotida va 
maxsus schyotlarda saqlanadi .pul mablag`lari hisobi kassa hisobi kassa kirim chiqim orderlari hisob kitob schotidan ko`chirmalar va boshqa hujjatlar yordamda 
yuritiladi . 
Naqt va naqt pulsiz shaklidagi hisob kitob aperatsiyalari mavjud .Hisob kitob schotidagi pul mablag`lari; 
Davlatga sotilgan maxsulot uchun pul olinganda ; 
Chet tashkilotlarga bajargan ish va hizmatlar uchun pul olinganda
Banklardan ssudalar olinganda
Kassadagi limitdan ortiqcha pul utqazilganda va boshqa daromadlar tushganda ko`payishi mumkin. 
Materiallar hom ashyoga tasir etish uchun qo`llaniladigan va mahsulotga malum istemol xususiyatini berishda foydalanadigan vositalardir .bular ishlab 
chiqarlayotgan mahsulotning asosini tashkil etadi.islab chiqarish zaxiralarini baxolash ‘’tovar moddiy zaxiralar’’ nomli 4 son BXMA ga asoslangan bo`lishi kerak bu 
standartga ko`ra materiallar eng kam baxoda yani,tann narxi bo`yich yoki sof sotish qiymatida hisobga olinishi lozim.CHunki bug`alteriya hisobining extiyotkorlik 
tamoilini aks ettirishning biri bo`lib past baxolash qoidasi hisoblanadi;Tannarx bo`yicha yoki sotishning sof qiymati.Materiallarni baxolashda quydagi usullar 
qo`llanilmoqda
7 Naqd pul ,kassa muomulalarining hisobini yuritish tartibi. 
Kassamuomulalarini yuritish O’zb .Res .markaziy bankining yuridek shahslar tomonidan kassa muomulalarini yuritish qoidalar bilan tartibga solinadi.bevosita 
korhpona kassasidan narx olish sarflash bilan bog’liq bulgan muomulalar kassa muomulalari jumlasiga kiradi.Barcha mulkchilik shaklidagi korhonalar o’z kassalarida 
naqd pul qoldiqlari limitlari chegarasida naqd pullarni saqlab turishlari va ularni turkumlardan olib meyyorlar chegarasida foydalanish mumkin.kassa muomulalarni 
olib boorish uchin shtatidan kassir ajratiladi .uz qabul qilib olgan barca boyliklarning bu saqlanish uchin tuliq moddiy javobgar shahs hisoblanadi. 
8. Matereallar hisobining vazifalari 
Matereallar hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:
-ishlab chiqarish zaxiralari harakati bilian bog’liq muammolarni o’z vaqtida tegishli hujjatlarda rasmiylashtirish ;- ishlab chiqarish zaxiralarining to’g’ri saqlanishi 
ustidan nazorat olib boorish:---ishlab chiqarish zaxiralarining ishlab chiqarishga to’g’ri sarflanishi va ularni sarflash me’yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat 
olib boorish; - mahsulot tannarximi hisoblashda sarflangan matereallarni kalkulyatsiya ob’ektlari o’rtasida to’g’ri taqsimlash 


MARUZA. BUGALERIYA XISOBI VA AUDIT
1.Savol Buxgalteriya hisobining predmetlari va uning muhim ob’ektlari 
Korxonaning pul ifodasida aks ettiriladigan xojalik mablaglari shu mablaglar manbalari ularning hojalik faoliyati va moliyaviy natijalardir Asosiy va joriy aktivlar 
majburiyatining o’z sarmoyasi rezrvlar darobad va harajatlar foyda va zararlar hamda ularning harakati bn bogliq bolgan ho’jalik operatsiyalari buxg hisobining asosiy 
obektlari hisoblanadi
Buxgalteriya hisobining asosiy ob’ektlari 1-ho’jalik mablaglari 2.hojalik mablaglarining tashkil toppish manbalari 3 hojalik jarayonlari 4.moliyaviy natijalar 
2.Savol Bxgalt fanining usullari
Hujjatlashtirish- korxona hojalik faoliyatinini kuzatib boorish nazorat qilish va aks ettirishning asosiy usulidir. 2-inventarizatsiya –buxg hisobi malumotlari bilan 
haqiqat ortasidagi tafovutni bartaraf qilish maqsadida korxona mablaglari natural xolatini bu korxonaning boshqa korxonalar bilan hisob kitob islarini tekshirish usuli 
3-Baholash- buxgalteriyada natural olchamdagi mulkni qiymat olchoviga keltirish va bir xil olchovda aks ettirish va umumlashtirish usuli 4-kolkulatiya korxonada 
sarflangan harajatlar va ishlab chiqarilgan mahsulot ish yoki xizmat faoliyatining aniqlash usuli;; hisobvaraqlar tizimi –ikkiyoqlamayozuv -buxgalteriya balansi –
hisobot- 
3-savol: Bux balans tuzilishi va uning mazmuni xamda axamiyati.
Bux balansi moliyaviy xiobotning asosiy shakillaridan biri u korxona mablag’lrini guruxlash va tarkibini pul baxosida aks ettirish xamda pul mablag’larini ularni hosil 
etish manfatlarini muayyan sanaga joylashtirish usulidan iborat. Buxgalteriya balansi xarxil funksiyalari bor va ular quydagi belgilarga ko’ra tafsiflanadi. 1- tuzilish 
vaqtiga ko’ra 2-Axborot xajmiga ko’ra 3- Mulkchilik shakliga ko’ra 4- Aks ettirish obektiga ko’ra. Bux balansi –korxona mablag’lari va ularni tashkil toppish manbalari 
pul shaklida guruxlash va aks ettirish usulidir.
4-savol. Xo’jalik muomilalari tasirida balansda sodir bo’ladigan o’zgarishlar. 
Xo’jalik muomilasi natijasida balansda quydai o’zgarishlar bo’lishi mumkin. 1- Aktiv tomonda ko’payish Aktiv tomonda kamaysh. 2- Passif tomonda ko’payish Passif 
tomonda kamayish. 3- Aktiv tomonda ko’payish Passiv tomonda ko’payish. 4-Aktiv tomonda kamayish Passiv tomonda Kamayish. Bunda ro’y beradigan o’zgarishlar 
aktiv va passiv qisimlarning tengligini saqlaydi. Xar bir xo’jalik muomilasi balansda ikkita bir biriga teng o’zgarish sodir qiladi. Bu narsa xo’jalik mablag’larining 
aylnishidagi hususiyatidan kelib chiqadi. 
5-savol. Schotlar tizimi va ikki yoqlama yozuv. 
Buxgalteriya xisobida ikki yoqlama yozish deb xo’jalik muomilalari natijasida vujudga keladigan iqtisodiy xodisalarni xisob varaqlar orqali o’zaro aloqador holda aks 
ettirish usuliga aytiladi .Ikki yoqlama yozuv orqali hisob varaqlar o’rtasidagi o’zaro bog’lanishni belgilash hisob varaqlar korrespondensiyasi deyiladi.schotlar rejasi 2 
xil bo’ladi ; aktiv schotlar, passiv schotlar .a 
6.PUL MABLAG`LARI VA HISOB KITOBLAR HISOBI 
Pul mablag`lari – bu korxonaning asosiy to`lov vositalaridan biri xisoblanadi.Korxonalarning pul mablag`lari asosan hisob kitob schotida, kassada,valyuta schotida va 
maxsus schyotlarda saqlanadi .pul mablag`lari hisobi kassa hisobi kassa kirim chiqim orderlari hisob kitob schotidan ko`chirmalar va boshqa hujjatlar yordamda 
yuritiladi . 
Naqt va naqt pulsiz shaklidagi hisob kitob aperatsiyalari mavjud .Hisob kitob schotidagi pul mablag`lari; 
Davlatga sotilgan maxsulot uchun pul olinganda ; 
Chet tashkilotlarga bajargan ish va hizmatlar uchun pul olinganda
Banklardan ssudalar olinganda
Kassadagi limitdan ortiqcha pul utqazilganda va boshqa daromadlar tushganda ko`payishi mumkin. 
Materiallar hom ashyoga tasir etish uchun qo`llaniladigan va mahsulotga malum istemol xususiyatini berishda foydalanadigan vositalardir .bular ishlab 
chiqarlayotgan mahsulotning asosini tashkil etadi.islab chiqarish zaxiralarini baxolash ‘’tovar moddiy zaxiralar’’ nomli 4 son BXMA ga asoslangan bo`lishi kerak bu 
standartga ko`ra materiallar eng kam baxoda yani,tann narxi bo`yich yoki sof sotish qiymatida hisobga olinishi lozim.CHunki bug`alteriya hisobining extiyotkorlik 
tamoilini aks ettirishning biri bo`lib past baxolash qoidasi hisoblanadi;Tannarx bo`yicha yoki sotishning sof qiymati.Materiallarni baxolashda quydagi usullar 
qo`llanilmoqda
7 Naqd pul ,kassa muomulalarining hisobini yuritish tartibi. 
Kassamuomulalarini yuritish O’zb .Res .markaziy bankining yuridek shahslar tomonidan kassa muomulalarini yuritish qoidalar bilan tartibga solinadi.bevosita 
korhpona kassasidan narx olish sarflash bilan bog’liq bulgan muomulalar kassa muomulalari jumlasiga kiradi.Barcha mulkchilik shaklidagi korhonalar o’z kassalarida 
naqd pul qoldiqlari limitlari chegarasida naqd pullarni saqlab turishlari va ularni turkumlardan olib meyyorlar chegarasida foydalanish mumkin.kassa muomulalarni 
olib boorish uchin shtatidan kassir ajratiladi .uz qabul qilib olgan barca boyliklarning bu saqlanish uchin tuliq moddiy javobgar shahs hisoblanadi. 
8. Matereallar hisobining vazifalari 
Matereallar hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:
-ishlab chiqarish zaxiralari harakati bilian bog’liq muammolarni o’z vaqtida tegishli hujjatlarda rasmiylashtirish ;- ishlab chiqarish zaxiralarining to’g’ri saqlanishi 
ustidan nazorat olib boorish:---ishlab chiqarish zaxiralarining ishlab chiqarishga to’g’ri sarflanishi va ularni sarflash me’yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat 
olib boorish; - mahsulot tannarximi hisoblashda sarflangan matereallarni kalkulyatsiya ob’ektlari o’rtasida to’g’ri taqsimlash 


MARUZA. BUGALERIYA XISOBI VA AUDIT
1.Savol Buxgalteriya hisobining predmetlari va uning muhim ob’ektlari 
Korxonaning pul ifodasida aks ettiriladigan xojalik mablaglari shu mablaglar manbalari ularning hojalik faoliyati va moliyaviy natijalardir Asosiy va joriy aktivlar 
majburiyatining o’z sarmoyasi rezrvlar darobad va harajatlar foyda va zararlar hamda ularning harakati bn bogliq bolgan ho’jalik operatsiyalari buxg hisobining asosiy 
obektlari hisoblanadi
Buxgalteriya hisobining asosiy ob’ektlari 1-ho’jalik mablaglari 2.hojalik mablaglarining tashkil toppish manbalari 3 hojalik jarayonlari 4.moliyaviy natijalar 
2.Savol Bxgalt fanining usullari
Hujjatlashtirish- korxona hojalik faoliyatinini kuzatib boorish nazorat qilish va aks ettirishning asosiy usulidir. 2-inventarizatsiya –buxg hisobi malumotlari bilan 
haqiqat ortasidagi tafovutni bartaraf qilish maqsadida korxona mablaglari natural xolatini bu korxonaning boshqa korxonalar bilan hisob kitob islarini tekshirish usuli 
3-Baholash- buxgalteriyada natural olchamdagi mulkni qiymat olchoviga keltirish va bir xil olchovda aks ettirish va umumlashtirish usuli 4-kolkulatiya korxonada 
sarflangan harajatlar va ishlab chiqarilgan mahsulot ish yoki xizmat faoliyatining aniqlash usuli;; hisobvaraqlar tizimi –ikkiyoqlamayozuv -buxgalteriya balansi –
hisobot- 
3-savol: Bux balans tuzilishi va uning mazmuni xamda axamiyati.
Bux balansi moliyaviy xiobotning asosiy shakillaridan biri u korxona mablag’lrini guruxlash va tarkibini pul baxosida aks ettirish xamda pul mablag’larini ularni hosil 
etish manfatlarini muayyan sanaga joylashtirish usulidan iborat. Buxgalteriya balansi xarxil funksiyalari bor va ular quydagi belgilarga ko’ra tafsiflanadi. 1- tuzilish 
vaqtiga ko’ra 2-Axborot xajmiga ko’ra 3- Mulkchilik shakliga ko’ra 4- Aks ettirish obektiga ko’ra. Bux balansi –korxona mablag’lari va ularni tashkil toppish manbalari 
pul shaklida guruxlash va aks ettirish usulidir.
4-savol. Xo’jalik muomilalari tasirida balansda sodir bo’ladigan o’zgarishlar. 
Xo’jalik muomilasi natijasida balansda quydai o’zgarishlar bo’lishi mumkin. 1- Aktiv tomonda ko’payish Aktiv tomonda kamaysh. 2- Passif tomonda ko’payish Passif 
tomonda kamayish. 3- Aktiv tomonda ko’payish Passiv tomonda ko’payish. 4-Aktiv tomonda kamayish Passiv tomonda Kamayish. Bunda ro’y beradigan o’zgarishlar 
aktiv va passiv qisimlarning tengligini saqlaydi. Xar bir xo’jalik muomilasi balansda ikkita bir biriga teng o’zgarish sodir qiladi. Bu narsa xo’jalik mablag’larining 
aylnishidagi hususiyatidan kelib chiqadi. 
5-savol. Schotlar tizimi va ikki yoqlama yozuv. 
Buxgalteriya xisobida ikki yoqlama yozish deb xo’jalik muomilalari natijasida vujudga keladigan iqtisodiy xodisalarni xisob varaqlar orqali o’zaro aloqador holda aks 
ettirish usuliga aytiladi .Ikki yoqlama yozuv orqali hisob varaqlar o’rtasidagi o’zaro bog’lanishni belgilash hisob varaqlar korrespondensiyasi deyiladi.schotlar rejasi 2 
xil bo’ladi ; aktiv schotlar, passiv schotlar .a 
6.PUL MABLAG`LARI VA HISOB KITOBLAR HISOBI 
Pul mablag`lari – bu korxonaning asosiy to`lov vositalaridan biri xisoblanadi.Korxonalarning pul mablag`lari asosan hisob kitob schotida, kassada,valyuta schotida va 
maxsus schyotlarda saqlanadi .pul mablag`lari hisobi kassa hisobi kassa kirim chiqim orderlari hisob kitob schotidan ko`chirmalar va boshqa hujjatlar yordamda 
yuritiladi . 
Naqt va naqt pulsiz shaklidagi hisob kitob aperatsiyalari mavjud .Hisob kitob schotidagi pul mablag`lari; 
Davlatga sotilgan maxsulot uchun pul olinganda ; 
Chet tashkilotlarga bajargan ish va hizmatlar uchun pul olinganda
Banklardan ssudalar olinganda
Kassadagi limitdan ortiqcha pul utqazilganda va boshqa daromadlar tushganda ko`payishi mumkin. 
Materiallar hom ashyoga tasir etish uchun qo`llaniladigan va mahsulotga malum istemol xususiyatini berishda foydalanadigan vositalardir .bular ishlab 
chiqarlayotgan mahsulotning asosini tashkil etadi.islab chiqarish zaxiralarini baxolash ‘’tovar moddiy zaxiralar’’ nomli 4 son BXMA ga asoslangan bo`lishi kerak bu 
standartga ko`ra materiallar eng kam baxoda yani,tann narxi bo`yich yoki sof sotish qiymatida hisobga olinishi lozim.CHunki bug`alteriya hisobining extiyotkorlik 
tamoilini aks ettirishning biri bo`lib past baxolash qoidasi hisoblanadi;Tannarx bo`yicha yoki sotishning sof qiymati.Materiallarni baxolashda quydagi usullar 
qo`llanilmoqda
7 Naqd pul ,kassa muomulalarining hisobini yuritish tartibi. 
Kassamuomulalarini yuritish O’zb .Res .markaziy bankining yuridek shahslar tomonidan kassa muomulalarini yuritish qoidalar bilan tartibga solinadi.bevosita 
korhpona kassasidan narx olish sarflash bilan bog’liq bulgan muomulalar kassa muomulalari jumlasiga kiradi.Barcha mulkchilik shaklidagi korhonalar o’z kassalarida 
naqd pul qoldiqlari limitlari chegarasida naqd pullarni saqlab turishlari va ularni turkumlardan olib meyyorlar chegarasida foydalanish mumkin.kassa muomulalarni 
olib boorish uchin shtatidan kassir ajratiladi .uz qabul qilib olgan barca boyliklarning bu saqlanish uchin tuliq moddiy javobgar shahs hisoblanadi. 
8. Matereallar hisobining vazifalari 
Matereallar hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:
-ishlab chiqarish zaxiralari harakati bilian bog’liq muammolarni o’z vaqtida tegishli hujjatlarda rasmiylashtirish ;- ishlab chiqarish zaxiralarining to’g’ri saqlanishi 
ustidan nazorat olib boorish:---ishlab chiqarish zaxiralarining ishlab chiqarishga to’g’ri sarflanishi va ularni sarflash me’yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat 
olib boorish; - mahsulot tannarximi hisoblashda sarflangan matereallarni kalkulyatsiya ob’ektlari o’rtasida to’g’ri taqsimlash 


MARUZA. BUGALERIYA XISOBI VA AUDIT
1.Savol Buxgalteriya hisobining predmetlari va uning muhim ob’ektlari 
Korxonaning pul ifodasida aks ettiriladigan xojalik mablaglari shu mablaglar manbalari ularning hojalik faoliyati va moliyaviy natijalardir Asosiy va joriy aktivlar 
majburiyatining o’z sarmoyasi rezrvlar darobad va harajatlar foyda va zararlar hamda ularning harakati bn bogliq bolgan ho’jalik operatsiyalari buxg hisobining asosiy 
obektlari hisoblanadi
Buxgalteriya hisobining asosiy ob’ektlari 1-ho’jalik mablaglari 2.hojalik mablaglarining tashkil toppish manbalari 3 hojalik jarayonlari 4.moliyaviy natijalar 
2.Savol Bxgalt fanining usullari
Hujjatlashtirish- korxona hojalik faoliyatinini kuzatib boorish nazorat qilish va aks ettirishning asosiy usulidir. 2-inventarizatsiya –buxg hisobi malumotlari bilan 
haqiqat ortasidagi tafovutni bartaraf qilish maqsadida korxona mablaglari natural xolatini bu korxonaning boshqa korxonalar bilan hisob kitob islarini tekshirish usuli 
3-Baholash- buxgalteriyada natural olchamdagi mulkni qiymat olchoviga keltirish va bir xil olchovda aks ettirish va umumlashtirish usuli 4-kolkulatiya korxonada 
sarflangan harajatlar va ishlab chiqarilgan mahsulot ish yoki xizmat faoliyatining aniqlash usuli;; hisobvaraqlar tizimi –ikkiyoqlamayozuv -buxgalteriya balansi –
hisobot- 
3-savol: Bux balans tuzilishi va uning mazmuni xamda axamiyati.
Bux balansi moliyaviy xiobotning asosiy shakillaridan biri u korxona mablag’lrini guruxlash va tarkibini pul baxosida aks ettirish xamda pul mablag’larini ularni hosil 
etish manfatlarini muayyan sanaga joylashtirish usulidan iborat. Buxgalteriya balansi xarxil funksiyalari bor va ular quydagi belgilarga ko’ra tafsiflanadi. 1- tuzilish 
vaqtiga ko’ra 2-Axborot xajmiga ko’ra 3- Mulkchilik shakliga ko’ra 4- Aks ettirish obektiga ko’ra. Bux balansi –korxona mablag’lari va ularni tashkil toppish manbalari 
pul shaklida guruxlash va aks ettirish usulidir.
4-savol. Xo’jalik muomilalari tasirida balansda sodir bo’ladigan o’zgarishlar. 
Xo’jalik muomilasi natijasida balansda quydai o’zgarishlar bo’lishi mumkin. 1- Aktiv tomonda ko’payish Aktiv tomonda kamaysh. 2- Passif tomonda ko’payish Passif 
tomonda kamayish. 3- Aktiv tomonda ko’payish Passiv tomonda ko’payish. 4-Aktiv tomonda kamayish Passiv tomonda Kamayish. Bunda ro’y beradigan o’zgarishlar 
aktiv va passiv qisimlarning tengligini saqlaydi. Xar bir xo’jalik muomilasi balansda ikkita bir biriga teng o’zgarish sodir qiladi. Bu narsa xo’jalik mablag’larining 
aylnishidagi hususiyatidan kelib chiqadi. 
5-savol. Schotlar tizimi va ikki yoqlama yozuv. 
Buxgalteriya xisobida ikki yoqlama yozish deb xo’jalik muomilalari natijasida vujudga keladigan iqtisodiy xodisalarni xisob varaqlar orqali o’zaro aloqador holda aks 
ettirish usuliga aytiladi .Ikki yoqlama yozuv orqali hisob varaqlar o’rtasidagi o’zaro bog’lanishni belgilash hisob varaqlar korrespondensiyasi deyiladi.schotlar rejasi 2 
xil bo’ladi ; aktiv schotlar, passiv schotlar .a 
6.PUL MABLAG`LARI VA HISOB KITOBLAR HISOBI 
Pul mablag`lari – bu korxonaning asosiy to`lov vositalaridan biri xisoblanadi.Korxonalarning pul mablag`lari asosan hisob kitob schotida, kassada,valyuta schotida va 
maxsus schyotlarda saqlanadi .pul mablag`lari hisobi kassa hisobi kassa kirim chiqim orderlari hisob kitob schotidan ko`chirmalar va boshqa hujjatlar yordamda 
yuritiladi . 
Naqt va naqt pulsiz shaklidagi hisob kitob aperatsiyalari mavjud .Hisob kitob schotidagi pul mablag`lari; 
Davlatga sotilgan maxsulot uchun pul olinganda ; 
Chet tashkilotlarga bajargan ish va hizmatlar uchun pul olinganda
Banklardan ssudalar olinganda
Kassadagi limitdan ortiqcha pul utqazilganda va boshqa daromadlar tushganda ko`payishi mumkin. 
Materiallar hom ashyoga tasir etish uchun qo`llaniladigan va mahsulotga malum istemol xususiyatini berishda foydalanadigan vositalardir .bular ishlab 
chiqarlayotgan mahsulotning asosini tashkil etadi.islab chiqarish zaxiralarini baxolash ‘’tovar moddiy zaxiralar’’ nomli 4 son BXMA ga asoslangan bo`lishi kerak bu 
standartga ko`ra materiallar eng kam baxoda yani,tann narxi bo`yich yoki sof sotish qiymatida hisobga olinishi lozim.CHunki bug`alteriya hisobining extiyotkorlik 
tamoilini aks ettirishning biri bo`lib past baxolash qoidasi hisoblanadi;Tannarx bo`yicha yoki sotishning sof qiymati.Materiallarni baxolashda quydagi usullar 
qo`llanilmoqda
7 Naqd pul ,kassa muomulalarining hisobini yuritish tartibi. 
Kassamuomulalarini yuritish O’zb .Res .markaziy bankining yuridek shahslar tomonidan kassa muomulalarini yuritish qoidalar bilan tartibga solinadi.bevosita 
korhpona kassasidan narx olish sarflash bilan bog’liq bulgan muomulalar kassa muomulalari jumlasiga kiradi.Barcha mulkchilik shaklidagi korhonalar o’z kassalarida 
naqd pul qoldiqlari limitlari chegarasida naqd pullarni saqlab turishlari va ularni turkumlardan olib meyyorlar chegarasida foydalanish mumkin.kassa muomulalarni 
olib boorish uchin shtatidan kassir ajratiladi .uz qabul qilib olgan barca boyliklarning bu saqlanish uchin tuliq moddiy javobgar shahs hisoblanadi. 
8. Matereallar hisobining vazifalari 
Matereallar hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:
-ishlab chiqarish zaxiralari harakati bilian bog’liq muammolarni o’z vaqtida tegishli hujjatlarda rasmiylashtirish ;- ishlab chiqarish zaxiralarining to’g’ri saqlanishi 
ustidan nazorat olib boorish:---ishlab chiqarish zaxiralarining ishlab chiqarishga to’g’ri sarflanishi va ularni sarflash me’yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat 
olib boorish; - mahsulot tannarximi hisoblashda sarflangan matereallarni kalkulyatsiya ob’ektlari o’rtasida to’g’ri taqsimlash 



Download 0.94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling