Маъруза кириш. Оптик алоқа тизимлари, асосий таъриф ва тушунчалар, ривожланиш тарихи, тавсифлари, тузилиш принципи ва таснифи
Download 233.43 Kb.
|
1-Ma\'ruza OAT
|
1.3.2. Kanallarni multipleksorlash
Avvalgi muhokamadan ko‘rinadiki, raqamli ovoz kanali 64 kb/sek da ishlaydi. Ko‘pgina tolali optik aloqa tizimlari 1 Gb/s dan ortiq tezlikda signal uzatishga qodir. Tizimning imkoniyatlarini to‘liq ishlatish uchun multiplekslash yordamida ko‘p kanallar davomiy tarzda signal uzatishi kerak. Bunga vaqtni kesimida multiplekslash (TDM) yoki chastota-kesimida multiplekslash (FDM) orqali erishish mumkin. TDM holatida, turli kanallar bilan bog‘langan bitlar kompozit bit oqimini hosil qilish uchun vaqt domenida (interleaved) birlashtiriladi. Misol uchun, 64 kb/sek da ishlaydigan yagona ovoz kanali uchun bit uyasi taxminan 15 µs dir. Agar ushbu ketma-ketlikdagi kanallarning bit oqimlari 3 µs orqali kechiktirilsa, bunday 5 ta kanal TDM orqali multiplekslanishi mumkin. 1.9- rasm (a), hosil bo‘lgan bit oqimining 320 kb/s kompozit bit tezligida sxematik tarzda ko‘rsatilgan. FDM holatida kanallar chastotali domen oralig‘ida joylashgan. Har bir kanal o‘z tashuvchi to‘lqini tomonidan tashiladi. Tashuvchi chastotalar kanalning tarmoq kengligidan ko‘proqdir, shuning uchun kanal spektrlari ko‘ringanidek ketma-ketlikda emas (1.9- rasm). FDM analog va raqamli signallarga mos keladi va radio va televidenie kanallarini uzatishda foydalaniladi. TDM raqamli signallarga osonlikcha amal qiladi va odatda telekommunikatsiya tarmoqlari uchun ishlatiladi. Buni tushunish muhimdir. 1.9- rasm. 64 kb/sek da ishlaydigan beshta raqamli ovoz kanallarini vaqt bo‘yicha taqsimlash(a); uch analog signalni chastotali-bo‘linish multipleksatsiyasi (b) TDM va FDM elektr va optik sohalarda qo‘llanilishi mumkin tushunish juda muhimdir; optik FDM odatda WDM deb nomlanadi. 5- bo‘lim optik-domen multiplekslash texnikasiga bag‘ishlangan. Ushbu bo‘lim universal tarzda qo‘llaniladigan elektrli TDM ni o‘z ichiga oladi, bu ko‘p miqdordagi ovoz kanallarini bitta elektr bit oqimiga multiplekslash uchun ishlatiladi. TDM tushunchasi raqamli ierarxiyalarni shakllantirish uchun ishlatilgan. Shimoliy Amerika va Yaponiyadagi birinchi daraja 24 ovozli kanalning 1,544 Mb/s (ierarxiya DS-1) bit tezligi bilan multipleksorlanishiga to‘g‘ri keladi, Evropada 30 ta ovozli kanallar multipleksorlanib, kompozit bit tezligi 2,048 Mb/sek etadi. Multiplekslangan signalning bit tezligi qabul qiluvchi tomon kanallarini ajratishi (demultipleksorlash) uchun qo‘shilgan ortiqcha nazorat bitlari tufayli bir necha kanalli 64 kb/s tezlikka ega oddiy mahsulotga qaraganda bir oz katta. Ikkinchi darajali ierarxiya 4 DS-1 TDM kanallarini multiplekslash yo‘li bilan olinadi. Bu Shimoliy Amerika yoki Yaponiya uchun 6,312 Mbit/s (DS-2 iyerarxiyasi) va Yevropa uchun 8,448 Mb/s ga teng. Ushbu jarayon yuqori darajadagi ierarxiyalarni olishda davom etmoqda. Misol uchun, ierarxiyaning beshinchi darajasida, bit tezligi Evropada 565 Mb/s va Yaponiyada 396 Mb/s bo‘ladi. Telekommunikatsiya sohasida 1980-yillardagi xalqaro standartlarning yetishmasligi, birinchi marta sinxron optik tarmoq (SONET) deb nomlangan yangi standart paydo bo‘lishiga olib keldi va keyinchalik sinxron raqamli ierarxiya yoki SDH deb nomlandi. TDM raqamli signallarini uzatish uchun sinxron kadr tuzilishini belgilaydi. 1.1-jadval SONET/SDH bit boyicha tezliklari
SONET ning asosiy qurilish bloki bit tezligi 51,84 Mb/s gacha. Tegishli optik signal OC-1 deb nomlanadi, unda OC optik tashuvchini anglatadi. SDH ning asosiy qurilish bloki bit tezligi 155,52 Mb/s ni tashkil etadi va STM-1 deb ataladi, bu erda STM sinxron transport moduli uchundir. SONET va SDH ning foydali xususiyati shundan iboratki, yuqori darajalar asosiy bit tezligining aniq ko‘paytmasi bo‘lgan bit tezligiga ega. 1.1-jadvalda SONET va SDH sathlarining ro‘yxati berilgan. SDH qabul qilingan xalqaro standartni taqdim etadi. Haqiqatan ham, 1996 yildan beri STM-64 darajasida ishlaydigan yorug‘lik to‘lqinlari (B=10 Gb/s) mavjud. 2002 yilga kelib 40 Gbit/s ga yaqin savdo STM-256 (OC-768) tizimlari ishga tushirildi. Download 233.43 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|