Ma'ruza kirish. Reja

Mikroiqlimiy rayonlar ijrosi	Ruscha	Lotincha
raqamli
O’rtamiyona iqlim	У	N	0
O’rtamiyona va sovuq iqlim	УХЛ	NF	1
Nam tropik iqlim	ТВ	ТН	2
Quruq tropik iqlim	TC	TA	3
Nam va quruq tropik iqlim	T	T	4
Quruqlikdagi hamma mikroklimatik rayonlar uchun (O’ta sovuqdan tashqari). Umum iqlimiy ijro	0	U	5

Tasarrufda joylashtirish bo’yicha quyidagi kategoriyalarga bo’linadi:
2-jadval.

Tasarrufda joylashtirish Kategoriyasi	Belgilanishi
Ochiq havoda	1
Shiypon yoki katta xonalarda	2
Tabiiy ventilyatsiyali katta xonalarda	3
Sun’iy iqlimiy sharoitli xonalarda	4
Ventilyatsiyasiz va isitilmaydigan nisbiy namligi yuqori bo’lgan xonalar, shaxtalar va podvallarda.	5

Ko’pchilik elektr apparatlari dengiz satxidan 1000m normal balandlikda nominal parametrlar bilan ishlaydigan qilisb chiqariladi. Lekin apparatlar 1000m da balandroqda ham ishlashi mumkin. Bunda 1000m dan yuqori bo’lgan har bir 100m balandlikka nominal yuklamani kamytirilishi ko’rsatiladi.
Elektr apparatlariga qo’yiladigan talablar
Elektr apparatlariga qo’yiladigan talablar xar hil bo’lib, ular apparatni vazifasudan, ishlash sharoitlaridan, zarur bo’lganda chidamliligi va boshqa ko’rsatkichlaridan kelib chiqadi. Ammo hamma apparatlar uchun umumiy bo’lgan apparatlarni yozish mumkin:

1. 
   Nominal ish rejimida apparatning tok o’tkazuvchi elementlarining harorati DAST yoki boshqa normativ hujjat bilan tavsiya etilgan ko’rsatkichlardan oshib ketmasligi kerak.
   
2. 
   Qisqa tutashuv vaqtida apparat tok o’tkazuvchi qismlari katta termik va dinamik yuklamalarga uchraydi. Bu yuklamalar qisqa tutashuv bartaraf etilganida so’ng apparatni ishlash qobiliyatini buzadigan ortiqcha hodisalarni keltirib chiqarmasligi kerak.
   
3. 
   Tez-tez ulab uzishga mo’ljallangan apparatlar yetarli darajada yemirilishiga chidamli bo’lishi kerak.
   
4. 
   Qisqa tutashuv toklarini uzuvchi apparatlarning kontaktlari shu ish rajimiga hisoblangan bo’lishi kerak.
   
5. 
   Elektr apparatlarining izolyatsiyasi ish sharoitida yuz berishi mumkin bo’lgan o’ta kuchlanishlarni ko’tara olishi va vaqt o’tishi bilan namlik, chang va ifloslanish natijasida izolyatsiyani xususiyatlarini pasayishini hisobga oluvchi ma’lum zaxiraga ega bo’lishi kerak.
   
6. 
   Har bir apparatga uning vazifasidan kelib chiqqan holda bir qator spetsifik talablar qo’yiladi. Masalan, yuqori kuchlanish o’chirgichi qisqa tutashuv tokini juda qisqa vaqtda 0.04-0.06 sekuntda o’chirishi kerak. Tok transformatori belgilangan qiymatdan oshmaydigan burchak va tok xatoliklarni berishi kerak.
   
7. 
   Murakkab avtomatlashtirish sxemalarini qo’llash va ishlab chiqarish jarayonlarini keng ko’lamda avtomatlashtirilishi sababli ishda ijro etadigan apparatlar soni ortadi. Elektr apparatlarini ish jarayonida ishlamay qolishi ularning rezervlashga va nosozliklarni izlovchi maxsus sxemalarni qo’llashni talab etadi. Shu sababli elektr apparati yuqori chidamlikka ega bo’lishi kerak.
   
8. 
   Apparatning massa , xajm ko’rsatkichlari, ularning o’rnatish hamda xizmat ko’rsatishga ketadigan harajatlar va vaqt minimal bo’lishi kerak.
   

Zamonaviy talabga javob beradigan elektr apparatlarining xizmat muddati 25yil bo’lib, shu davr ichida apparat remontga yoki murakkab reviziyaga uchramasligi kerak.