Ma`ruza ma`ruza bakteriyalarning morfologiyasi va sistematikasi

Xivchinlarning soni va hujayra yuzasida joylashishiga qarab bakteriyalarni:

• Xivchinlarning soni va hujayra yuzasida joylashishiga qarab bakteriyalarni:
• - monotrixlar, bakteriyaning bir uchida bir dona xivchini bo`lsa (xolera vibrioni);

• - bipolyar monotrix, tayoqchaning ikkala uchida bittadan xivchin joylashsa;
• - lofotrix, tayoqchaning bir uchida bir dasta xivchinlar bo`lsa va amfitrix, ikkala uchida ham bir dastadan xivchinlari bo`lsa (Bacillus fluorescens);
• - peritrixlar, butun tanasi xivchinlar bilan qoplangan tayoqchalarga aytiladi (E. coli).

• Amfitrix xivchinli E.сoli bakteriyasi

• Peritrix xivchinli bacteriyalar

• Lofotrix xifchinli bakteriyalar

Mikroorganizmlarda xivchinlarning joylashish sxemasi

• 1-monotrix;
• 2-lofotrix;
• 3-amfitrix;
• 4-peritrix

Bakteriyalarning ko`payishi

• Bakteriyalarning ko`payishi
• Umuman bakteriyalar ikkiga bo`linish yo`li bilan ko`payadilar. Bunda ko`pincha hujayraning o`rtasidan to`siq hosil bo`lib, uni ikkiga bo`lib, yangi ikkita hujayra barpo etadi.

• Kokklar diametri bo`ylab har xil yo`nalishda bo`linishi mumkin. Tayoqchasimon va buralgan bakteriyalar esa, ko`ndalangiga bo`linadi. Ularda to`siq, asosan hujayra markazida bo`lib, hujayrani teng bo`laklarga - qiz hujayralaga ajratadi. Ammo ba`zan to`siq markazdan boshqa joylarda bino bo`lsa, biri kichik, ikkinchisi kattaroq qiz hujayralar hosil bo`lib, kelajakda ular ona hujayra kattaligigacha o`sadilar.

Spiroxetalarda to`siq hujayrani ham uzunasiga, ham ko`ndalangiga bo`lishi mumkin.

• Spiroxetalarda to`siq hujayrani ham uzunasiga, ham ko`ndalangiga bo`lishi mumkin.
• Bakteriyalarning ko`payishi, ularning turiga va o`sish sharoitlariga bog`liqdir. O`sish sharoiti qulay bo`lsa, ya`ni oziqaning yetarliligi, optimal namlik va temperatura, enargiya manbai va boshqalar bo`lsa bakteriyalar ko`paya boshlaydi. Yuqoridagi sharoitda ba`zi bakteriyalar har 5-10 soatda ko`paysa, ba`zilari har 15-30 minutda ko`payadi.

• Bir sutkada bakteriyalar tez bo`linib, juda katta miqdorga etadi. Shu sababdan sut, go`sht, baliq va boshqa oziq-ovqatlar bakteriyalar ta`sirida tez ayniydi