Ma’ruza tarmoq texnologiyalari va internet xizmatlari. Reja

Internetga bog’lanish usullari. Internet tarmog’iga ulanish ajratilgan aloqa kanali (optik tola, sun’iy yo’ldosh aloqasi, radiokanal, ajratilgan kommutastiyalanmaydigan telefon liniyasi) bo’yicha doimiy ulanish, shuningdek kommutastiyalanadigan, ya’ni uzib-ulanadigan ulanish (Dial-ur access, Dial-ur) ko’rinishida amalga oshiriladi.
Telefon liniyasi orqali internetga ulanish. Internet tarmog’iga oddiy telefon tarmoqlari orqali standart modem qurilmalari yordamida ulanish mumkin. Telefon liniyasi orqali Internetga ulanishda modem qurilmasidan tashqari maxsus dasturdan (protokol) ham foydalaniladi. Bunda ushbu dastur yordamida Internetga ulanganda telefon liniyasi band qilinadi, seans tugatgandan so’ng telefon tarmog’i bo’shatiladi va unda boshqa foydalanuvchi foydalaniishi mumkin. Internetga ulanishni amalga oshiruvchi dasturning yutug’i shundaki, ular Internetga to’g’ridan to’g’ri ulanishga imkon beradi.
Telefon liniyasi orqali «Chaqiruv» bo’yicha Internetga bog’lanish Internet xizmatlarini taqdim etuvchi provayder bilan mijoz o’rtasida amalga oshiriladi. Bunda foydalanuvchi mantiqiy nom (login) va maxfiy belgi (parol) yordamida Internetga to’g’ridan-to’g’ri ulanadi.

8.10-rasm. Telefon liniyasi orqali internetga ulanish.

Mobil aloqa vositalari yordamida internetga ulanish. Internet tarmog’iga nafaqat kabel yoki telefon liniyasi orqali simli ulanish mumkin, balki mobil aloqa vositalari yordamida simsiz ulanish ham mumkin. Internet tarmog’iga simsiz ulanish kompyuter orqali yoki mobil telefonning o’zida amalga oshiriladi. Agar kompyuter orqali Internetga simsiz ulanish kerak bo’lsa, u holda kompyuterdan tashqari Internet xizmatlarini taqdim etuvchi operator yoki provayderning simsiz ishlovchi modemi yoki xuddi shu vazifani bajaruvchi mobil telefon apparati zarur.
Agar mobil telefonning o’zida turib Internetga bog’lanish yoki undan foydalanish kerak bo’lsa, u holda Internet xizmatlarini ko’rsatuvchi mobil operatorning mijozi bo’lishingiz va unda GPRS xizmati yoqilgan bo’lishi talab qilinadi. Mobil aloqa vositalari yordamida Internetdan foydalanilganda WAP texnologiyasi internetdan simsiz foydalanish imkonini beradi. Mobil aloqa tarmoqlarida so’rovlarni va ma’lumotlarni uzatish uchun GPRS transport xizmatidan foydalaniladi.



8.11-rasm. Mobil aloqa vositalari yordamida internetga ulanish.