Ma’ruza№8. Аsinхrоn mаshinаlаrning tuzilishi vа ishlаsh tаrzi. Qisqа tutаsh vа fаzа rоtоrli аsinхrоn mаshinаlаr. R e j a

Elektromagnit momentni elektromagnit quvvat orqali aniqlash. Energetik diagrammadan (1-rasm) aniqlangan elektromagnit (P_em) va mexanik quvvat (P_mex)larni elektromagnit moment orqali ifodalaymiz:
P_em = M ₁; P_mex = M , (8)
bu yerda: ₁(2n₁60)(p/p) = (2/p)(p n₁60) = 2f/p va  2n60 tegishlicha statordagi aylanma magnit maydonning va rotorning burchak tezliklari.
(8) ga asosan elektromagnit moment quyidagiga teng bo‘ladi:
M= P_em/ ₁. (9)
Demak, asinxron motorning elektromagnit momenti, uning elektro­magnit quvvatiga mutanosib bo‘lar ekan.
Energetik diagrammadan foydalanib rotor chulg‘amidagi isroflarni aniqlashning quyidagi ifodalarini yozish mumkin:
(10)
yoki
. (11)
(11) formulaning o‘ng tomonini nisbatga ko‘paytirib quyidagini olamiz:
(12)
(12) formuladan quyidagiga ega bo‘lamiz:
M= P'_в2/(₁s) = m₁ (I₂)2r₂ / (₁s), (13)
ya’ni asinxron motorning elektromagnit momenti rotor chulg‘amida elektr isroflari quvvatiga mutanosib bo‘lar ekan.
Agar G-simon almashtirish sxemasidan foydalanib (3) bo‘yicha aniqlangan rotor toki I₂ ning qiymatini (13) ga qo‘yib, (₁2f₁/p) ni ham hisobga olgan holda asinxron mashinaning elektromagnit momentini aniqlash formulasining umumiy ko‘rinishiga ega bo‘lamiz:
M = (m₁ pU₁₂r'₂) /{(2f₁s)[(r₁+ r'₂/s)2 + (x₁+ x'₂)2]}. (14)
(14) formuladan quvvati P>10 kW bo‘lgan asinxron motorlar uchun moment M ni hisoblashda almashtirish sxemadagi kompleks son c₁1 deb qabul qilingan. Elektromagnit momentni hisoblashda ko‘proq aniqlik talab qilinganda kompleks son s₁ hisobga olingan (14) ifoda quyidagicha yoziladi:
M = (m₁ pU₁₂r'₂) /{(2f₁s)[(r₁+s₁ r'₂/s)² + (x₁+s₁ x'₂)²]}, (14,a)
bu yerda c₁ 1,02  1,05 – quvvati P  10 kW bo‘lgan asinxron motor uchun.
(14) va (14,a) larda sirpanish s dan boshqa hamma kattaliklar o‘zgarmas hisoblanib, u o‘qdagi mexanik yukka mutanosib ravishda o‘zgaradi