Materiallarning xarakteristikalarini sinov yo`li bilan o`rganish

6. Zarbiy qovushqoqlik

Materialning dinamik kuchlarga qarshilik ko’rsatish qobiliyatini zarbiy qovushqoqlik ifodalaydi. Qovushqoqlik - qattiq jism strukturasining yoriqlarning tarqalishini ushlab qolish, qiyinlashtirish, unga qarshilik qilish xususiyatidir.

Zarbiy qovushqoqlik zarb bilan namunani sindirishga sarflangan ishning uning singan joyidagi ko’ndalang kesimi yuzasiga nisbatidan iborat:
a=A/F_N. (Dj/m²) (4)
Material qancha plastik bo’lsa bu ko’rsatkich shuncha kattaroq bo’ladi.
Ilmiy ishlar xulosalariga ko’ra materialning zarbiy qovushqoqligi uning strukturasiga bogliq bo’ladi.
Nazorat savollari

1. 
   Materiallarning mexanik xossalari qanday ko’rsatkichlar bilan ifodalanadi?
   
2. 
   Plastik va mo’rt materiallar qanday asosiy xususiyatlari bilan farqlanadi?
   
3. 
   Shartli kuchlanish diagrammasi nima?
   
4. 
   Materiallarning mustahkamlik xarakteristikalarini nimalar tashkil etadi?
   
5. 
   Kuchlanish oquvchanlik chegarasidagi qiymatiga erishganda materialda qanday ‘odisa ro’y beradi?
   
6. 
   Shartli oquvchanlik chegarasi nima?
   
7. 
   Namunaning uzilish paytidagi haqiqiy kuchlanish qanday hisoblanadi?
   
8. 
   Materiallarning plastiklik ko’rsatkichlari va ularning qanday topilishini so’zlab bering.
   
9. 
   Solishtirma deformastiya ishi ko’rsatkichi materialning qanday xususiyatini xarakterlaydi?
   
10. 
    Zarbiy qovushqoqlik nima? Uning qanday ko’rsatkichlari bor?
    
11. 
    Qattiqlik nima? Uni aniqlashning qanday usullarini bilasiz?