Mavzu : Adabiyot -so’z san’ati. Bajardi : Yormatov r tekshirdi : Axmedova V

Xalq og’zaki ijodi - bebaho boylik

Xalq og’zaki ijodi badiiy adabiyotning eng qadimiy shaklidir. Ngaki, badiiy asarlar dastlab og’zaki shaklda paydo bo’lgan, og’izdan-og’izga ko’chib yurgan. Hech qanday vositalarsiz xalqning xotirasi tufayli davrlar osha avlodlarga yetib kelgani hamda kim tomonidan yaratilgani noma’lum bo’lgani uchun ham bunday asarlarga xalq og’zaki ijodi namunalari deyilgan. “Xalq og’zaki ijodi” birikmasi o’rnida “folklor” atamasini ham ishlatish mumkin. “Folklor” inglischa “folk” (xalq) va “lore” (donolik) so’zlaridan yasalgan. O’zbek xalq ijodi namunalariga dostonlar, lirik she’rlar, qo’shiqlar, afsona, maqol, masal, topishmoqlar kiradi.

Orta Osiyo xalqlarining eng qadimgi zamonlarga oid ayrim og’zaki adabiyot yodgorliklari ba’zi bir manbalar orqali bizga qadar saqlanib qolgan. Bu manbalar tarix kitoblari, ilmiy asarlar, yozma yodgorliklar va boshqalardan iborat. Badiiy adabiyot o’z navbatida ikki asosiy qismga bo’linadi: Xalq og’zqaki adabiyoti (folklor), yozma adabiyot (individual ijod). Xalq og’zaki ijodi deb atalgan adabiyot yozma adabiyotdan bir necha o’ziga xos hususiyatlar bilan farq qiladi.Bu hususiyatlar quyidagilardan iborat:

1. 
   An’anaviylik
   
2. 
   Og’zakilik va improvizatorlik
   
3. 
   Jamoalik va ommaviylik
   
4. 
   Variantlilik versiyalik
   
5. 
   Anonimlik