Mavzu : Alimentar yetishmovchiligi va uning oqibatlari

Buyrak yetishmovchiligining bolalardagi xususiyatlari
Bolalardagi buyrak yetishmovchiligining asosiy sabablari operasiyadan keyingi shok (asosan chaqaloqlarda), qusish bilan kechuvchi kasallik, ich ketishi, suvsizlanish, o’tkir infeksiyalar, sepsis, o’tkir gemoliz, anafilaktik reaksiyalar, nefro’toksik zaharlar bilan zaharlanish, buyraklarning tug’ma zararlanishi, buyrak venalari trombozi, og’ir kasalliklarda suyuqlik va elektrolitlarning haddan tashhari ko’p kiritilishi hisoblanadi. To’g’ilganidan keyin o’tkir buyrak yetishmovchiligi rivojlanishi buyraklarning postloq nekrozi bilan bog’liq bo’lishiga mumkin.
Konservativ davolash bola yoshi va uning tana vaznini hisobga olgan holda olib boriladi, infuzion terapiya dori vositalarini kiritishning qat'iy ketma-ketligi saqlangan holda (avval geparin, keyin eufillin, glyukokortikoidlar, glyukoza insulin bilan, xlorid natriyning izo’tonik eritmasi, kokarboksilaza, yurak vositalari) amalga oshiriladi. Giperkaliemiyada - kalsiy glyuqonati, anabo’lik gormonlar (glomerulonefrit yogligida); asidozda - natriy gidrokarbonati; alkalozda - glyukokortikoidlar, geparin, veroshpiron (giperkaliemiya bo’lmaganida).
O’tkir buyrak yetishmovchiligida bolalarda, asosan hayo’tining birinchi ikki kunligida bashorat juda ham jiddiy. Profilaktikasi tug'ma va irsiy buyrak kasalliklarni erta tashxislashdan iborat. Bunday bemorlarni turli stress holatlaridan asrash kerak, ularga emlashlar mumkin emas; zarurat bo’lganda infeksion kasalliklarni faol davolash zarur.
Surunkali buyrak yetishmovchiligi erta bolalik yoshida juda ham kam ho’llarda tipik kechadi. Surunkali buyrak yetishmovchiligi uzoq vaqt kompenasasiyalangan bo’ladi. Ammo tana vazni ortishi bilan dekompensasiya darajasi ham ortadi. Interkurrent kasalliklar, asosan infeksion, terminal bosqichning erta kelishiga imkon yaratadi. Maxsus ko’rsatmalar asosida buyrak ko’chirishi amalga oshiriladi.
TEMIR YeTIShMOVChILIK KAMQONLIGI
Temir yetishmovchilik kamqonligi (TEK) - temir tanqislikligining ko'rinishi bo’lib, birlik qon hajmida va eritrositlarda gemoglobin konsentrasiyasining kamayishi, mikrositoz, anizositoz, poykilositoz, rang ko’rsatgichining pasayishi, qon zardobida temir va ferritin miqdorining kamayishi, transferrinning temir bilan past darajada to’yinishi, temir boqlovchi xususiyati va eritrositar pro’toporfirinning oshishi bilan xarakterlanadi.
TEK bolalik davrida kamqonlikning eng ko’p korinishidan biri hisoblanadi. Bola hayo’tining ikkinchi yilida va o’smirlik davrida, erta yoshdagi bolalarda juda ko’p kuzatiladi. Yashirin temir tanqisliklik davri temir yetishmovchilik kamqonligidan 1,5-2 marta ko’p uchraydi.