Mavzu : arp, rarp, ip protokollari

Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Kompyuter injiniringi fakulteti 3-kurs 210-21-guruh talabasi Tolibjonov Shohbozning Kompyuter tarmoqlari fanidan mustaqil ish bo’yicha tayyorlagan slaydi

• Bajardi: Tolibjonov Shohboz
• Tekshirdi: Iskandarova Sayyora

• Mavzu : ARP, RARP, IP protokollari.
•  
• Reja :
• Kirish.
• IP protokollari.
• ARP, RARP protokollari.
• Protokollar ARP, RARP, IP nima uchun ishlatiladi?
• Xulosa.
• Foydalanilgan adabiyotlar.

• Kirish
• Telekommunikatsiya tarmog‘ini innovatsion rivojlantirish uchun ko‘p mutaxassislarni tarmoq texnologiyalari, tarmoq yechimlari va tarmoq integratorlari bo‘yicha tayyorlash kerak. Ma’lumki, telekommunikatsiyaning har bir yangi ko‘rinishi asosan ikkita sababga ko‘ra paydo bo‘ladi;
• - unga talabni paydo bo‘lishi;
• - mos keluvchi texnik va texnologik asosning mavjudligi

• IP protokollari.
•  
• IP-adres uzunligi 4 baytdan iborat va odatda to‘rtta raqam ko‘rinishida yoziladi. Bunda har bir baytning qiymati o‘nli for- mada va nuqta bilan ajratilgan, misol uchun:
• 128.10.2.30 adresning an'anaviy o‘nlik formada aks ettiri- lishi.
• 10000000 00001010 00000010 00011110 — yuqoridagi
• adresning ikkilik koddagi ko‘rinishi.
• 3.2-rasmda IP adresning strukturasi ko‘rsatilgan.

•  
• Adres tarmoqda ikkita mantiqiy qismdan tarmoq nomeri va element nomeridan iborat. Qaysi qismi tarmoq nomeriga va qaysi qismi element nomeriga mos kelishini adresning birinchi bitidagi qiymat orqali aniqlanadi:
• Agarda adres 0 dan boshlansa tarmoq A sinfga tegishli va tarmoq nomeri bir bayt qolganlarini 3 bayt qilib tarmoqqa mos- lashtiriladi. A sinf 1 dan 126 gacha nomerga ega bo‘ladi. A sinf tarmog‘ida elementlar 216 dan yuqori va 224 dan oshib ket- masligi kerak.
• Agarda adresning birinchi ikkita biti 10 ga teng bo‘lsa B sinfiga tegishli bo‘ladi. Bu tarmoq o‘rtacha tarmoq hisoblanadi va elementlar soni 28—216 tagacha bo‘ladi.
• Agarda adres 110 ketma-ketligidan boshlansa, u holda bu tarmoq C sinfga kiradi. Bu sinfning elementlar soni 28 dan katta emas.
• Agarda adres 1110 ketma-ketligidan boshlansa, u holda D sinfga kiradi va guruhli adres — multicostni bildiradi. Agar paketda belgilangan adres sifatida D sinf adresi ko‘rsatilsa, u holda bu paketni barcha elementlar olishlari shart.
• Agar adres 11110 ketma-ketligidan boshlansa, u holda adres E sinfga kiradi. U kelganda qo‘llanilishi uchun zaxiraga olib qo‘yilgan.

• Jadvalda tarmoqning har bir sinfiga mos keluvchi tarmoq nomerining o‘lchami keltirilgan.

• BROADCOST, MULTICOST, LOOPBACK
• IP protokolida IP adreslarini moslashtirish haqidagi bir nechta kelishuvlar mavjud:
• agar IP adres faqat ikkilik nollaridan tashkil topgan bo‘lsa, ya'ni
• 0000 0000,
• u holda bu paketni qayta ishlagan element adresini bildiradi;
• agarda tarmoq nomeri maydonida 0 tursa, ya'ni

• u holda element pastga jo‘natilgan tarmoqqa tegishli bo‘ladi;
• agarda IP adresning barcha ikkilik razryadlari 1 ga teng bo‘lsa, ya'ni
• 1111. 11,
• u holda bunday adres bilan belgilangan paket ushbu tarmoqda joylashgan barcha elementlarga jo‘natilishi kerak. Bunday jo‘natma chegaralangan barcha uchun ma'lum xabar (limited broadcost) deb ataladi;

• ARP, RARP protokollari.
•  
• Elementning IP adres protokolida, ya'ni kompyuter yoki port marshrutizator adresi tarmoq administratori tomonidan ixtiyoriy belgilanadi va u lokal adres bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘lanmagan bo‘ladi, misol uchun IPX protokolida buni ko‘rishimiz mumkin. IR da foydalanilgan yondashuvlarni katta tarmoqlarda qo‘llash qulay hisoblanadi.

• Rasmda Ethernet tarmog‘i bo‘ylab jo‘natish uchun ARP protokolining paket formati ko‘rsatilgan.

• Protokollar ARP, RARP, IP nima uchun ishlatiladi
•  
• Mashina bir xil tarmoqdagi boshqa mos keluvchi qurilma bilan bog'lansa, bu ulanish fizik yoki MAC manzilini talab qiladi. Biroq, aloqa uchun mas'ul bo'lgan dastur IP-manzilni MAC-manzil bilan bog'lashi mumkin bo'lgan ba'zi mexanizmlardan foydalanishni talab qiladi.

• Ushbu mexanizm manzilni hal qilish protokollari (ARP) yordamida amalga oshiriladi. Buning sababi shundaki, maqsad tugunning IP-manzili MAC manzilining manbasini bildiradi. Shunday qilib, ARP protokoli bir vaqtning o'zida tarmoqqa ulangan bo'lsa, ikkita qurilma o'rtasidagi aloqani osonlashtiradi.
• RARP, mahalliy tarmoqdagi jismoniy kompyuterning IP-manzilini manzilni hal qilish protokolining jadvalidan yoki shluzi kesh-serveridan so'rashi mumkin bo'lgan protokadir. Tarmoq ma'muri tarmoqning shluzi yoki routerida kompyuterning jismoniy manzilini (yoki MAC manzilini) tegishli protokoga nisbatan foydalanuvchi jadvalini yaratadi. Tarmoqqa yangi qurilma ulangan bo'lsa, uning RARP mijozi IP-manzilini yuborish uchun serverda so'rov hosil qiladi. Kirish yo'riqnoma jadvalida yaratilgan deb hisoblasa, RARP server IP-manzilini mashinaga qaytaradi va uni keyinchalik foydalanish uchun saqlashi mumkin. Shunday qilib, ARP manzilni hal qilish protokoli doimo RARP bilan bog'liq.

• Xulosa.
•  
• Yuqoridagi tavsifdan ko'rinib turibdiki, manzilni hal qilish protokoli tarmoqdagi turli xil qurilmalar o'rtasidagi o'zaro aloqani o'rnatish uchun ishlatiladi. Boshqacha qilib aytganda, bu oddiy aloqa o'rnatib bo'lmaydigan texnologiya.

• Foydalanilgan adabiyotlar
• «Axborot-kommunikatsiya tizimlari» mutaxassisligi talabalari uchun o‘quv qo‘llanma. X. Zayniddinov, S. O‘rinboyev, À. Beletskiy
• Tarmoq protokolları o’quv qo’llanma. R.X. Djurayev, Sh.Yu. Djabbarov, B.M. Umırzakov
• www.medium.com