Mavzu : Asinxron protokollari. Sinxron xarakteriga va bitga yo’naltrilgan protokollar moslashuchan freym formattidagi

Mavzu :Asinxron protokollari. Sinxron xarakteriga va bitga yo’naltrilgan protokollar moslashuchan freym formattidagi.
Asinxron protocols, data almashishni in computer networks. Ushbu protokollar ma'lumotlar paketlarini jo'natish va qabul qilish vaqtini sinxronlashtirish uchun ishlatiladigan usullardir. Ushbu protokollar xatolarni aniqlash va tuzatish uchun ham qo'llaniladi. Asinxron protokollar UART, SPI va I2C kabi apparat interfeyslari kabi ko'plab amaliy sohalarda qo'llaniladi. Xulosa qilib aytganda, asinxron protokollar ma'lumotlarni uzatishni tashkil etish va to'g'ri qayta ishlash uchun zarurdir.

Sinxron xarakter teriga yo‘naltilgan protokollar, ma’lumotlar almashish jarayonida ma'lum bir tartib va standartni ta'minlash uchun ishlatiladi. Bunda, bir yoki bir nechta qurilmalar o‘rtasida ma'lumot almashish jarayoni tashkil etiladi. Bitga yo‘naltilgan protokollar esa, aksariyatda internetda fayllar almashish jarayonida ishlatiladi. Bu protokollar, fayllarni yuborish, qabul qilish va saqlash uchun standart tartibni aniqlash uchun ishlatiladi. Bunda, ma’lumotlar to'g'ri formatda yuborilishi va qabul qilinganligi ta'minlanishi lozim. Shuningdek, bitga yo‘naltilgan protokollar foydalanuvchi interfeysini ta'minlash uchun ham ishlatiladi.

Moslashuvchan freym formatdagi protokollar odatda yorqin tarmoq tashqi ta'minot va internet texnologiyalari uchun ishlatiladi. Bu protokollar ko'p miqdorda ma'lumot almashishni ta'minlaydi va har xil xizmatlarni bajarish uchun ishlatiladi. Quyidagi moslashuvchan freym formatdagi protokollar ko'p ishlatiladi:
1. TCP/IP protokoli: Bu protokol internet tarmoqlari uchun eng keng tarqalgan protokoldir. Ushbu protokolga asosan IP-protokol bilan birgalikda, transport tarmoqlarining qurilishi (TCP) ham qo'shilgan.
2. HTTP/S: Bu protokol veb-server bilan foydalanuvchi o'rtasidagi aloqalarni amalga oshirish uchun ishlatiladi. HTTP/S-protoko'lari, ma'lumotlarni shifrlashdan ham maslahat beradilar.
3. FTP: Bu protokol fayllarni olish va jo'natish uchun ishlatiladi. FTP-protoko'lari, fayllar yuborish va qabul qilishni ta'minlaydi.
4. SMTP: Ushbu protokol elektron pochtani jo'natishni ta'minlaydi.
5. POP/IMAP: Bu protokollar elektron pochtani qabul qilishni ta'minlaydilar.
6. DNS: Bu protokol internetdagi domen nomlarini IP-manbaiga aylantirish uchun ishlatiladi.
7. SSH: Ushbu protokol tarmoq orqali amalga oshirilayotgan barcha operatsiyalarni shifrlashni ta'minlaydi.
8. Telnet: Bu protokol tarmoq orqali bir qurilmadan boshqa qurilma bilan bog'lanishni ta'minlaydi.
9. ICMP: Ushbu protokol internet tarmog'i ustida xatolar yuz berishini aniqlash uchun ishlatiladi.
10. SNMP: Bu protokol tarmoqdagi qurilmalar haqidagi ma'lumotlarni yig'ish va yuborishni ta'minlaydi.
Sinchron xarakteriga va bitga yo'naltrilgan protokollar moslashuvchan freym formati, ma'lum bir tuzatish formatida ma'lum bir tuzatish jarayonidan o'tkazilayotgan ma'lumotlar almashinuvi bilan shug'ullanadi. Bularning vazifalari quyidagilardir:
1. Ma'lumotlarni to'g'ridan-to'g'ri almashtirish: Freym formati, ma'lumotlar o'tkazilayotgan qurilmalar o'rtasida mos kelishi uchun moslashuvchanligini ta'minlaydi.
2. Ma'lumotlarni nazorat qilish: Protokollar, qurilmalar o'rtasida yuborilayotgan ma'lumotlar ustidan nazorat qiladi va bunda xato paydo bo'lsa uni aniqlab beradi.
3. Ma'lumotlarni uzunligini tekshirish: Freym formati, yuborilayotgan ma'lumotlar uzunligini belgilash uchun ishlatiladi.
4. Ma'lumotlarni tasdiqlash: Protokollar, yuborilayotgan ma'lumotlar to'g'ri yoki noto'g'ri ekanligini tasdiqlash uchun ishlatiladi.
5. Qurilmalar o'rtasidagi xavfsizlikni ta'minlash: Protokollar, yuborilayotgan ma'lumotlarning xavfsizligini ta'minlash uchun shifrlash va autentifikatsiya kabi xavfsizlik usullarini ishlatishni ta'minlaydi.