Mavzu : Hozirgi o‘zbek she’riyatida janrlar

Mavzu : Hozirgi o‘zbek she’riyatida janrlar

• Reja :
• 1. O‘zbek she’riyatining taraqqiyot tamoyillari
• 2. Bugungi o‘zbek she’riyatida shakliy izlanishlar
• 3. She’riyatda ramziylik

• Bugungi kun she’riyatining an’anaviy tasvir uslubidan farq qiluvchi yangicha obrazlar , kutilmagan ramziy ifodalar , qochirimlar tazod va parodokslar , eng muhimi , betakror serohang , serma’no ifodalar bilan kitobxonni o‘ylantiradi. Fikirning ixcham , lo‘nda shaklda ifodalanishi , zamonamiz va zamondoshimiz ruhiy olamini yangi jihatlardan poetik tadqiq etish insoning bevosita ruhini , dardlarini tasvirlash borasida erishgan yutuqlari o‘zbek she’riyati yangi poetik sarhadlarni kashf etayotganligidan dalolatdir.

• Xususan iste’dodli shoir Bahrom Ro‘zmuhammad yaratgan ana shunday poetik kashfiyotlar an’anaviy shakllarga mos tushmaydi , gaplarning grammatik jihatdan parallel joylashtirilishi , ritorik tuzilish murojaat , xitob ohanglarni ifodalashga yo‘naltirilganligi bilan yangicha :

• Arvohning dasxatini ko‘rdim qoqilib yiqildim bir bo‘lak tushga
• Osmon qorachig‘i sug‘rilib olingan ko‘z kabi
• Boyo‘g‘li uvillar edi huvillab qolgan bog‘da
• Soyalar hech kim taklif qilmasada raqsga tushardi
• Yana nima deyishim mumkin dunyo keng ekan .

O‘zbek shoirlarining o‘zbek klassik she’riyati va xalq og‘zaki ijodiga xos an’analarni davom ettirib , poetik nutq xususiyatlaridan mohirona foydalanib , ijtimoiy-falsafiy ma’no tashuvchi badiiy umumlashmalarni yaratishga intilishlarida ko‘rinadi :

• Xalqim deyman , ruhim tushib ,
• Kimlar ko‘ngling to‘q qildilar
• Ming so‘qiring til topishib ,
• Bir uyog‘og‘ing yo‘q qildilar !

• Shoir ayni holat sababini olamning bor sir-u sinoatlarini o‘z ko‘ngil olamida jilvalantirgan inson qalbi sirligicha qolganligida , deb hisoblaydi:

• <
• Bir qatra ozodlik bermaganim-chun.
• Qon yutgan ko‘rimlar uchun kerirgin
• Ko‘zimning yoshlari uchun kechirgin .
• Dunyoning toshligi uchun kechirgin .
• Kechirgin-ko‘yingda adashganimni ,
• Kechirgin-ko‘yingda tinmaganim –chun ,
• Kechirgin-erk uchun talashganimni ,
• Va erk senlingingni bilmaganim-chun >>

• E’tiboringiz uchun rahmat !