Mavzu : steam ta’lim tizimi uning o’ziga hos xususiyatlari

Integratsiyalashgan ta’lim

Xo’sh, bu ta’lim tizimi va fanlarni o’qitishning an’anaviy usuli o’rtasidagi farq nima? STEAM-ta’lim o’quvchilar ilmiy usullarni amalda qanday qo’llashni tushunishga kirishadigan aralash muhitni nazarda tutadi. Ushbu dastur bo’yicha talabalar, matematika va fizika bilan bir qatorda, o’z robotlarini ishlab chiqadigan va ishlab chiqaradigan robotlarni o’rganadilar. Darslarda maxsus texnologik uskunalar ishlatiladi.
2014-yilda Quddusda bo’lib o’tgan «STEAM forward» xalqaro konferensiyasida quyidagi bayonotlar bildirildi:

• 
  Bolalarni STEAMga jalb qilish. Ushbu ta’lim maktabgacha yoshdan boshlab boshlanishi kerak, shuning uchun dasturlarni bolalar bog’chalariga kiritish kerak.
  
• 
  Fan tili ingliz tilidir. Agar ilm-fanni o’rganish va olim bo’lishni istasangiz, bu tilni bilishingiz kerak.
  
• 
  Qizlar uchun Steam-ta’lim dasturlari kerak. Ilm-fan sohasidagi qizlar, ularning tartibliligi tufayli, o’g’il bolalar qila olmaydigan narsalarni qilishlari mumkin.
  
• 
  Science is fun! Ilm-fan quvnoq bo’lishi kerak, u o’quvchilar uchun qiziqarli va o’ziga jalb qiluvchi bo’lishi kerak.
  

Xulosa qilib aytganda, shuni ta’kidlashni istardikki, an’anaviy o’qitish uslublari bilan taqqoslaganda, o’rta maktabdagi STEAM yondashuvi bolalarni tajribalar o’tkazishga, modellar tuzishga, mustaqil ravishda musiqa va filmlar yaratishga, o’z g’oyalarini haqiqatga aylantirishga va yakuniy mahsulotni yaratishga undaydi. Ushbu ta’lim yondashuvi bolalarga nazariya va amaliy ko’nikmalarni samarali tarzda birlashtirishga imkon beradi va universitetga kirish va keyingi o’qishni osonlashtiradi.
O’qitishda zamonaviy yondashuvlar va innovatsiyalardan biri bo’lgan STEAM ta’lim texnologiyasi pedagogik faoliyatimizga kirib keldi. STEAM ta’limi – maktab o’quvchilarini yangi o’qitish metodikasi bo’lib, an’anaviy o’qitish tizimiga muqobil tizim hisoblanadi. U bolalarni bir vaqtning o’zida Science (tabiiy fanlar), Technology (texnologiya), Engineering (muxandislik), Art (san’at) va Mathematics (matematika) bo’yicha o’qitish tizimiga asoslangan, bunda o’quvchilar amaliy va ko’ngil ochar loyihalar mashg’ulotlari yordamida saboq oladilar. STEAM atamasi ilk bor AQSH da maktab dasturiga kiritilgan bo’lib, o’quvchilarning ilmiy texnika yo’nalishlarida kompitensiyalarini rivojlantirishga qaratilgan. STEAM – ilm-fan, texnologiya, muxandislik, san’at va matematikani birlashtiruvchi zamonaviy yondashuv. Bugungi davr talabi dunyo ta’limi oldiga katta vazifalarni qo’ymoqda, ya’ni bolani kelajakda jamiyatda yashashga tayyorlash kerak. Bunda birinchi navbatda tez o’zgarayotgan, yangilanib borayotgan axborotlar bilan uyg’un holda faol ishlaydigan kasb egalari timsolini bugungi o’quvchi yoshlarda shakllantirish lozim. Axborotni olish, qayta ishlash va amalyotda foydalanish STEAM – ta’limi dasturining asosini tashkil etadi. STEAM – ta’limi asosida yondashuv o’quvchi yoshlarga dunyoni tizimli ravishda o’rganishga, atrofda ro’y berayotgan jarayonlarni mantiqiy mushohada qilishga, ulardagi o’zaro aloqani anglab yetishga, o’zi uchun yangi noodatiy va qiziqarli narsalarni kashf qilishga imkon beradi. Qandaydir yangilikni kutish orqali o’quvchi yoshlarda qiziquvchanlikni rivojlantiradi. Innovatsion g’oyalardan foydalangan holda institutimiz pedagog hodimlari o’z faoliyatida tubdan burilish yasashga kirishganlar. Masalan, Matematika va informatika yo’nalishidagi talabalar uchun matematik analiz fani mavzular bo’yicha STEAM ta’limi bo’yicha mashg’ulotlar olib borilmoqda, buning afzalliklari yaqin orada ko’zga tashlanadi. Shunday qilib, STEAM – ta’lim texnologiyasini tabiiy fanlarning barcha mashg’ulotlariga ham yoyish mumkin deb hisoblaymiz.
“Istiqbol zamon bolalari”maktabi direktori Madaminova Matluba opaning fikrlariga men ham qo’shilgan holda o’z fikrimni bildirmochiman STEAM ta’limini president maktablaridan tashqari barcha maktablarda yo’lga qo’ya olsak kelajakdagi orzu niyatlarimizga erishish yo’lida birinchi qadamni tashlagan bo’lamiz.O’ylaymanki bu ta’lim tizimi bilan O’zbekiston yuqori cho’qqiga erisha oladi.
Xulosa qilib aytganda Bu ta’lim tizimi butun dunyo bo’yicha ta’lim tizimini rivojlantiruvchi eng yaxshi tizimdir.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:

1. 
   Al-Xorazmiy nomidagi ITga ixtisoslashgan maktab tomonidan ishlangan sayt https://ictschool.uz/steam-tabiiy-fanlar-texnologiya-muhandislik-sanat-va-matematika-fanlarini-uygunlikda-o’qitish-uslubi/
   
2. 
   “Istiqbol zamon bolalari” maktabi sayti https://izb-school.uz/maktablarda-steam-o-qitishning-liderlik-kompetensiyalari-va-usullari/
   
3. 
   “Yoshlar texnopark” sayti https://zen.yandex.ru/media/id/5a5114cffd96b1fef2b36f69/steam-talim-tizimi-nima-5fe5143db590cf1d642bf103
   
4. 
   https://www.fayllar.org/7-mavzu-steam-talim-steam-education-iqtidorli-oquvchilarni-oqi.html?page=4 sayti