Mavzu: 1 Velosport sport turining tarixi. Velosipedni ishlab chiqish va takomillashtirish tarixi
O‘zbekistonda velosiped sportining rivojlanish tarixi
Download 189.74 Kb. Pdf ko'rish
|
1 AMALIY
O‘zbekistonda velosiped sportining rivojlanish tarixi. 0 ‘zb e k isto n d a v e lo sip
e d s p o rtin in g riv o jla n ish in i 4 d av rg a a jra tish mumkin: Oktabr qo‘zg‘olonidan oldingi davr, I jahon urushidan keyingi davr, Ulug‘ Vatan urushidan keyin va hozirgi zamonaviy davrlardir. Turkistonda velosiped XIX asming 90- yillarida paydo b o i d i . 1894 yiln in g iyul ovlaridayoq m a h alliy velosipedda uchish havaskorlari tashabbusi bilan Turkistonda birinchi Toshkent havaskor- velosipedchiiar 'amivati tashkil topgan. Uning raisi etib M.I. Brodovskiy taymiandi, 1895 yii 16 aprei kuni velosipedchilar jamiyatining yig‘inida trek qurilishi to‘g‘risida qaror qabul qilindi va 1896 yil 4 avgust kuni uni foydalanish uchun topshirildi. Velotrek o‘sha vaqt samokat sportining zamonaviy talablariga binoan eng nozik matematik amallar bo‘yicha qurilgan bo‘lib, trek yo‘lkasining uzunligi 1 versta, kengligi esa 2 sajendan 3 sajengacha boigan. 1894 yildan 1903 yilgacha Turkistonda, ayniqsa Toshkent shahri velosiped sportining eng rivojlanish davri deb hisoblanadi. R e v o ly u tsiy ad an s o ‘n g 0 ‘zb ek isto n d a v e lo sp o rt k e n g tarqaldi. 1924 yil 8 avgust kuni Toshkent, Sirdaryo, Samarqand, Farg‘ona, Turkmaniston jamoalari ishtirokidagi Turkiston Spartakiadasining ochilish marosimi bo‘lib o‘tdi va ushbu musobaqada Norvegiya jamoasi ham ishtirok etdi. Erkaklar velotrekni asosiy turi bo‘lgan GIT bo‘yicha 1000 metr masofaga yarim final bosqichigacha poygalarini o‘tkazishdi. 1946 yilda Toshkentda 11 oliygoh sportchilari ishtiro- kid a b irin c h i b o r o liy o ‘q u v y u rtlari sp artak iad asi o ‘tkazildi. Urushdan keyingi birinchi yillardan 1951 yilga qadar o‘tkazil- gan musobaqalarda velosipedchilar ko‘pincha yo‘l velosipedlarida ishtirok etar edilar, chunki maxsus poyga velosipedlari bu vaqt keng ommali tarzda chiqarilmagan. 1951 yil oktabr oyida birinchi bor yosh poygachilar ishtirokida sport jamoalarining Respublika Spartakiadasi bo'lib o'ldi. 100 km poygaga uch qatnashchi sport ustasi unvonidan balaiul nalija ko‘rsatishdi. Musobaqa g‘olibi 2.39,8 soniya natijabilan “ B iiie v e sln ik ” ja m o a s in in g a ’zosi U m ar M u q im o v b o ‘ldi, II o ‘rinni 2,39,40 soniya natija bilan “Nauka” jamoasining a’zosi V.Karpenko, III o‘rinni 2.39,54 sonya natija bilan “Nauka” jamoasining yana bir vakili V .Bochar egallashdi. B u sp o rtch ilar 0 ‘zb ek isto n d a sp o rt u stasi degan oliy unvonni egallagan birinchi sportchilar bo‘lishdi. Velosipedchilaming sport mahoratini oshirishda yil bo‘yi davom etuv- chi mashg‘ulotlarga o‘tish katta ahamiyatga ega bo‘lib, 1955 yildan boshlab sportchilarimiz chet elda o‘tkazilayotgan nufuzli musobaqalarda ishtirok etish uchun faol tayyorgarlikko‘rmoqdalar va “Tur de Frans”, “Djiro de Itali- ya”, “Vuelta” kabi xalqaro musobaqalar bosqichlarida ishtirok etmoqdalar va g‘oliblik hamda sovrindor o‘rinlami qo‘lga kiritib kelmoqdalar. 1991 yilda mustaqillikni qo‘lga kiritgandan keyin 0 ‘zbekistonda velosiped sportining rivojlanishiga katta hissa qo‘shgan velosipedchimiz Jamo- lddin Abdujaparov. 13 Jamoliddin Abdujaparov “Tour de Frans” musobaqasida ishtirok etib, yashil mayka sovrindori (1991 yildan 94 yilgacha) va 9 maro- taba guruh sp rin t b a h s la rid a g ‘o lib lik n i q o i g a kiritgan. S huningdek shu q ato rd a 1997 yil 0 ‘zb e k isto n d a xiz m at k o ‘rsatg a n m u rab b iy B.T.Muminov qol ostida shug‘illangan jahon chempionatining “B” guruhida nufiizli birinchi o‘rini egallagan Fatima Galiulina, Download 189.74 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling