Mavzu: 10-ish. Quruq va ho’l kuydirilgan namunalarda azot, fosfor va kaliyni aniqlash

Natijalarni hisoblash (2-variant) : grafik qog'ozda ordinata o'qi bo'ylab ml soni chizilgan kalibrlash grafigini chizing. Standart eritma va abscissada - optik zichlik qiymatlari (asbob ko'rsatkichlari - D).


N, % =
bu erda a - grafikdagi ko'rsatkichlar, ml; 0,005 - namunali eritma kontsentratsiyasidagi miqdor, mg/ml; 100 - foizga aylantirish; 100 – kulli eritmaning miqdori, ml; n - tahlil uchun olingan namuna, g; 2 - tahlil uchun olingan kulli eritma miqdori, ml; 1000 - g ni mg ga aylantirish.


Fosforni aniqlash
«B» eritmadan 100 ml sig’imli o’lchov kolbasiga 10 ml olib, ustiga 20-25 ml suv qo’shiladi va 3 tomchi beta-dinitro-fenol indikatori tomiziladi va och sariq rang hosil buguncha 10% li NaOH bilan titrlanadi, keyin 1-2 tomchi 10% li HCI (yordamida rangsizlantiriladi) ishqoriy muhit hosil qilinadi. So’ngra 2 ml molibdenli reaktiv qo’shib, o’lchov chizig’igacha distillagan suv quyiladi va 0,5 ml qalay (II) xlorid eritmasi qo’shiladi. Aralashma ko’k ranga o’tadi va u qizil rangli yorug’lik fil’tri (№7, 650-825 nm) yordamida kolorimetrlanadi.
Kalibr egri chizig’i uchun eritma tayyorlash 0,1917 g (k.t.) KH₂PO₄ stakanda, distillangan suvda eritiladi va 1 l sig’imli o’lchov kolbasiga o’tkazilib, chizg’igacha suv kuyiladi. Bu eritmadan 25 ml olib, o’lchov kolbasida hajmi 250 ml ga etkaziladi, qaysiki, 0,01 mg /ml P₂O₅ tutadi. Kalibr egri chizig’i uchun ayni eritmadan 50 ml li o’lchov kolbalariga 0,5; 1,0; 1,5; 2,0; 2,5; 3,0, 3,5 va 4,0 ml dan olib, tegishli reaktivlar bilan bo’yaladi va FEK da ko’riladi.
Laboratoriya ishlari natijalarini hisoblash b o’yicha ko’rsatmalar: Fosfor (P₂O₅) miqdori kuyidagi formula asosida xisoblanadi:





X = A • W₁ -W₂ •100 • 4/ 1000- T • V; bu erda:
X - fosforning miqdori, % A - kalibr egri chizigndan olingan fosfor miqdori, mg; W₁ - «A» eritma hajmi, ml; W₂ - bo’yalgan eritma hajmi, ml; V - kolorimetrlash olingan so’rim hajmi, ml; T - o’simlik tortimi, g; 100 va 1000 % va g larga aylantirish koeffistienti; 4 - «A» eritmani suyultirsh koeffistient