Mavzu 4: Relyatsion Ma’lumotlar Bazasiga Kirish Reja

Delete Amali

DELETE FROM Customers 
WHERE CustomerName=‘Apple';

Select Amali

SELECT *
FROM Customers 
WHERE CustomerName=‘Amazon';

4. Key(kalit)lar va ulardan foydalanish

4. Key(kalit)lar va ulardan foydalanish

Relatsion ma’lumotlar bazasini shakllantirishda key(kalit)lar muhim ahamiyatga ega.

• Relatsion ma’lumotlar bazasini shakllantirishda key(kalit)lar muhim ahamiyatga ega.
• Key(kalit)lar ma’lumotlar bazasidagi yagona nomga (Unique ID) ega bo’lgan har qanday ma’lumotlarni aniqlashga va ma’lumotlar bazasidagi jadvallarni o’zaro bog’lashga ishlatiladi.
• Misol uchun, STUDENT MBda ID key sifatida foydalaniladi chunki har bir foydalanuvchi uchun yagona.
• PERSON MBda esa passport_number, license_number va SSN lar key hisoblanadi chunki ular har bir foydalanuvchi uchun yagona. Name es o’xshash bo’lishi mumkin.

Key (Kalitlar) turlari

1. Primary Key

• Primary key bu birinchi key hisoblanib ma’lumotlar bazasidagi obyektlarni tasvirlab beradi.
• PERSON jadvalida ko’rganimizdek jadvalda bir qancha keylar bo’lishi mumkin.
• Jadvaldagi ma’lumotlardan foydalanish uchun eng most keladigan key -> primary key hisoblanadi.
• EMPLOYEE MBda Employee_ID primary key bo’lishi mumkin chunki bu har bir ishchi uchun yagona.
• Passport_Number, License_Number, va SSNlar ham primary key sifatida tanlanishi mumkin.

2. Candidate Key

• Candidate key bu attribute yoki attributelar jamlanmasi.
• Primary keydan boshqa unique attributelar kandidat key sifatida qaraladi.
• Employee_ID bu primary key.
• Qolgan 3 ta Passport_number, License_number va SSNlar esa Candidate keylar.

3. Super Key

• Super key bu MBda kelgan bir nechta attributelardan qatorda joylashgan ma’lumotlarni uniquely aniqlashga foydalanish.
• Masalan, Employee_ID va Employee_Name birgalikda qo’lash orqali Super Key hosil qilish mumkin.
• Bunda Employee_Nameda ishchilar nomi o’xshash bo’lishi mumkin lekin Employee_ID bilan Employee_Nameni birga qo’llaganimizda bu attributlar Super Keyni hosil qiladi.