Mavzu: 7-sinf kimyo konsepsiyasi. Atоm mоlеkulyar tа’limоt vа kimyoning аsоsiy tushunchа qоnunlаrini oʻqitish mеtоdikаsi

Atom yunoncha so’z bo’lib, «bo’linmas» ma’nosini anglatadi. XX asr boshlaridagi juda ko’p izlanishlar shuni ko’rsatadiki, atom moddaning eng kichik bo’linmaydigan zarrachasi emas, balki atomning o’zi elektron, proton, neytrondan va boshqa elementar zarrachalardan tarkib topganligi isbotlandi.

Atom tarkibining + zaryadli qismini Ingliz olimi E.Rezerford α,-zarrachalarning tarqalishini o‘rganish natijasida kashf etdi.

Atom tarkibining + zaryadli qismini Ingliz olimi E.Rezerford α,-zarrachalarning tarqalishini o‘rganish natijasida kashf etdi.

Rezerford 1911 yilda atom tuzilishining yadro nazariyasini taklif qildi.

Yadroning ulchami atom o‘lchamiga nisbatan nixoyatda kichik. Atom yadrosi ishg‘ol qilgan hajmi atom hajmining faqat 10-13 qisminigina egallaydi.

Atom yadrosining zichligi juda katta bo‘lib,1 sm3 atom yadrolarini to‘plaganimizda edi, uning massasi 116 mln. t. chamasida bo‘lgan bo‘lar edi.

Atom yadrosini zaryadi:

Atom yadrosini zaryadi:

α-zarrachalar yupqa metall plastinkadan o‘tganda u/ch tarqalish hodisasini o‘rganish atom yadrosi + zaryadning kattaligi haqida tasavvur qilishga imkon berdi.

Atom yadrosining zaryadini kimyoviy elementning davriy sistemasidagi tartib nomeriga yaqin (teng) son ekanligini ingliz olimlari - G. Mozli (1912) va J. Chedvik (1920) tajribada isbotlab berdilar.

Atom
Atom
Proton
Neytron
Yadro reaksiyalari
Elektron
Rezerford modeli
Tompson modeli
Yadro zaryadi

Elektron Proton

Atom tarkibiga kiradi

Elektron Proton

Atom massasi 1 ga teng, yadro zaryadi +1,

Atom massasi 0 deb qabul qilingan, yadro zaryadi -1

Atom tarkibiga kiradi

Guruhlarda ishlash tartibi

• 10 ta test beriladi va guruh bo’lib ishlanadi.

  
  

Тalabalar tekshirgan test javoblarining

•