Mavzu: algoritmni tasvirlash usullari

III. YANGI MAVZU BAYONI


Avvalgi darslarda algoritmlarni so’z orqali ifodaladik. Shuni aytish lozimki, algoritmlarni tasvirlashning ham turli usullaru mavjud. Quyida algoritmlarni tasvirlashning keng tarqalgan usullarini ko‘rib chiqamiz:
1. Algoritmni so‘zlar yordamida ifodalanishi.
Avvalgi darslarda keltirilgan bir qator misollar inson og‘zaki nutqida ishlatiladigan so‘zlar orqali ifodalangan edi (masalan, choy damlash yoki yig’indi hisoblash algoritmi). Algoritmning bunday tasvirlash usulida ijrochi uchun ko‘rsatma jumlalar orqali buyruq shaklida beriladi.
Misol tariqasida suv havzasi oldida turgan A litrli va B litrli suv idishi bor ijrochi uchun {A ni to’ldir; B ni to’ldir; A dan B ga quy; B dan A ga quy; A ni bo’shat; B ni bo’shat} ko’rsatmalar sistemasini olish mumkin. Bu ijrochiga xos masalaning maqsadi o’lchab olinishi kerak bo’lgan suv miqdorining A yoki B idishlardan birortasida hosil bo’lishidir.
1-masala. A=3 va B=5 bo’lganda Suvchi 1 litr suv o’lchab olishi uchun algoritm tuzing.
Bu masalaning maqsadga yetkazuvhci algoritmini so’zlar yordamida tuzish qulay:

Qadamlar	Algoritmdagi ko’rsatmalar	A idishda	B idishda
1	A ni to’ldir;	3 litr	0 litr
2	A dan B ga quy;	0 litr	3 litr
3	A ni to’ldir;	3 litr	3 litr
4	A dan B ga quy.