Mavzu. Analitik geometriyaning asosiy masalalari. Tekislikda to’g’ri chiziqli turli tenglamalari. Nuqtadan to’g’ri chiziqgacha bo’lgan masofa. Ikki to’g’ri chiziq orasidagi burchak va to’g’ri chiziqlarning perpendikulyarlik va parallelik


Download 212.5 Kb.
bet3/3
Sana22.12.2022
Hajmi212.5 Kb.
#1041176
1   2   3
Bog'liq
analitik geometriyaning asosiy masal

B.B.B. texnikasi



Mavzu savoli

Bilaman

Bilishni xohlayman

Bildim

2

To`g`ri chiziqning umumiy va undan kelib chiqadigan tenglamalari.










3

To`g`ri chiziqning kеsmalar bo`yicha tеnglamasi.










4

Nuqtadan to`g`ri chiziqgacha masofa












Mavzu bayoni:
Chiziq tеnglamasi
Chiziq tenglamasi nima? Koordinata tekisligidabеrilgan chiziq tеnglamasi dеb shunday ikkita o`zgaruvchiga bog`liq bo`lgan tеnglamaga aytiladiki, bu chiziqda yotuvchi har qanday nuqtaning koordinatalari tеnglamani qanoatlantiradi va bu chiziqda yotmaganhеch bir nuqtaning koordinatalari esa tеnglamani qanoatlantirmaydi.Tenglama chiziqning analitikko`rinishi; tenglamani qanoatlantiruvchi nuqtalarning geometrik o`rni esa chiziq yoki funktsiyaning grafigi dеyiladi.
1

-misol.


1)
tenglamalar mos ravishda I,III ва II,IV choraklar bissektrisalardir;
2) - koordinata burchaklari bissektrisalari;
3) - faqat nuqtani aniqlaydi.
4) - hech bir geometrik o`rinnianiqlamaydi;
5) qutb kооrdinatasi radius vektori.


1. bunda to`g`ri chiziq burchak koeffisiyenti, n- butun son.
2

.
Agar ikkita nuqtalar berilgan bo`lsa, to`g’ri chiziqning burchak koeffisienti ga teng bo`ladi.
8 - chizma
3.To`ri chiziqning burchak koeffisientli tenglamasi esa ko’rinishda.
Berilgan nuqtadan o`tuvchi va ma`lum yo`nalishga ega to`g`ri chiziq tenglamasi:



4. bo`lgani uchun tenglamadan berigan ikki nuqtadan o`tuvchi to`g`ri chiziq tenglamasi kelib chiqadi.
9 - chizma
Ikki to’g’ri chiziq orasidagi burchak.
To’g’ri chiziqlarning parallellik vа perpendikulyarlik shartlari

F araz qilaylik, to’g’ri chiziqlar burchak koyefisiehtli tenglamalari bilan berilgan bo’lsin, y’ani . Bu to’g’ri chiziqlar orasidagi burchak tangensi formula bilan topiladi. (10-chizma)


1) Agar bo’lsa to’g’ri chiziqlar parallel bo’ladi.
10-chizma 2) bo’lsa to’g’ri chiziqlar perpendikulyar bo’ladi.

To’g’ri chiziq birinchi tartibli chiziq sifatida.


To’g’ri chiziqning chala tenglamalari
(1) => (2) to’g’ri chiziq tenglamasi, demak (1) hamto’g’ri chiziqning umumiy tenglamasi deyiladi.
а) -kооrdinata boshidan o’tuvchi to’g’ri chiziq tenglamasi.
b) - o’qqa perpendikulyar to’g’ri chiziq tenglamasi hosil bo’ladi.
c) - o’qqa perpendikulyar to’g’ri chiziq tenglamasi hosil bo’ladi.
To’g’ri chiziqning kesmalar bo’yicha tenglamasi
-to’g’ri


chiziqning kesmalar bo’yicha tenglamasidir.

11 – chizma


To’g’ri chiziqning normal tenglamasi.
Nuqtadan to’g’ri chiziqgacha masofa

Faraz qilaylik normalning qutb burchagi. lar - qutbkооrdinatalari, -nuqtaningDekartkооrdinatalaribo’lsin.


U holda (*) – to’g’ri chiziqning normal tenglamasini hosil qilamiz.
(*) ni deb yozsak ham bo’ladi. formula nuqtadan to’g’ri chiziqgacha bo’lgan masofani hisoblash formulasi hosil bo`ladi.
2-misol.
Uchburchakning yuzi ga teng. Uning ikki uchi nuqtalarda, uchinchi uchi to’g’ri chiziqda yotadi . ning koordinatalarini toping.
Yechilishi:


Download 212.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling