Asosiy vositalar va ulardan samarali foydalanish tahlilining muhim
masalalari
Tahlil mavzulari
|
O„rganiladigan o)„rsatkichlar tizimi
|
Tahlil mazmuni
|
Tahlil natijasi
|
Asosiy vositalar
tahlili va uning
nazariy jihatlari
|
Asosiy vositalar
tahlilining nazariy, metodologik asoslari
|
Ta'rifi, turkumlanishi, tahlil vazifalari,
axborot manbalari
bayon etiladi
|
Zamonaviy ta'rifi,
turkumlanishi, tahlil
mazmuni, vazifalari,
axborot manbalari
tavsiflanadi
|
Asosiy vositalar
bilan ta'minlangan- lik, va
qurollanganlik tahlili
|
Asosiy vositalar
bilan ta'minlanganlik koeffitsiyenti, Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar
bilan qurollanish
koeffitsiyenti
|
Asosiy vositalar bilan ta'minlanishi, qurollanishi va uning dinamik o‘zgarishlari tahlil qilinadi
|
Ta'minlanganlik va
qurollanganlikni o‘stirish choralari
ko‘riladi
|
Asosiy vositalar
harakatining tahlili
|
Asosiy vositalarning kirib kelish
koeffitsiyenti, Asosiy vositalarning chiqib ketish
koeffitsiyenti, Asosiy vositalar
harakatining sifat
ko‘rsatkichlari
|
Asosiy vositalarning harakat ko‘rsatkichlariga baho berish orqali ularning o‘zgarishi, o‘zgarish
tendensiyalari tahlil
qilinadi
|
Harakat ko‘rsatkichlarini yaxshilash choralari
ko‘riladi
|
Asosiy vositalar
holatining tahlili
|
Asosiy vositalarning eskirish koeffitsiyenti, Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlarning yaroqlik koeffitsiyenti
|
Asosiy vositalarning holatiga, ularning
o‘zgarishiga va
o‘zgarish tendensiyalariga baho beriladi
|
Holat ko‘rsatkichlarini yaxshilash choralari
ko‘riladi
|
Asosiy vositalar
samaradorligining tahlili
|
Asosiy vositalarning qaytimi,
Asosiy vositalarning sig‘im ko‘rsatkichlari
|
Asosiy vositalarning qaytimi va sig‘imiga, ularning o‘zgarishiga, mahsulot hajmiga
ta'siri tahlil qilinadi
|
Samaradorlikni oshirish choralari ko‘riladi
|
Asosiy vositalarning rentabellik tahlili
|
Asosiy vositalarning rentabellik ko‘rsatkichlari
|
Asosiy vositalarning foydaligiga, uning
o‘zgarishiga ta'sir
etuvchi omillarga
baho beriladi.
|
Rentabellikni oshirish
choralari ko‘riladi
|
Asosiy vositalarning tahlilida o‘rganiladigan muhim ko‘rsatkichlar va
ularning aniqlash tartiblarini quyidagi jadvalda ifoda etish mumkin.
6-jadval
Asosiy vositalar tahlilining ko„rsatkichlar tizimi
|
Ko„rsatkichlar__Ko„rsatkich_larning_aniqlanishi'>Ko„rsatkichlar
|
Ko„rsatkich larning aniqlanishi
|
Belgilar izohi
|
|
Aso siy vositalar bilan ta'minlanganlik koeffitsiyenti (Ta)
|
Ta=Av / Im
|
Av-asosiy vositalarning o‘rtacha yillik qiymati
|
|
Aso siy vositalar bilan qurollanishi koeffitsiyenti (Qa)
|
Qa=Av / X
|
Im-ishlab chiqarish maydoni X-xodimlarning o‘rtacha ro‘yxat soni
|
|
Asosiy vositalarning kirib kelish
koeffitsiyenti (Ka)
|
Ka=Avk /
Avo
|
Avk-kirib kelgan asosiy vositalarning qiymati
Avo-asosiy vositalarning yil oxiridagi qiymati
|
|
Asosiy vositalarning chiqib ketish
koeffitsiyenti (Cha)
|
Cha=Avch /
Avb
|
Avch-chiqib ketgan asosiy vositalar qiymati
Avb-asosiy vositalarning yil oxiridagi qiymati
|
|
Aso siy vositalar ning harakatining sifat
ko‘rsatkichlari(As)
|
As=Avk /
Avch
|
|
|
Asosiy vositalarning
eskirish koeffitsiyenti (Kea)
|
Kea=Ave /
Avd
|
Ave-asosiy vosilarning eskirish qiymati Avd-asosiy vositalarning boshlang‘ich qiymati
|
|
Asosiy vositalarning
yaroqlilik koeffitsiyenti (Kyaa)
|
Kyaa=Avq / Avd
|
Avq-Asosiy vositalarning qoldiq
qiymati
|
|
Asosiy vositalarning
qaytimi (Aq)
|
Aq=Mx /
Avo‘
|
Mx-mahsulot hajmi
Avo‘-asosiy vositalarning o‘rtacha
yillik qiymati
|
|
Asosiy vositalarning
sig‘im ko‘rsatkichlari (As)
|
As=Avo‘ /
Mx
|
|
0
|
Asosiy vositalarning
rentabellik ko‘rsatkichlari (Ra)
|
Ra=SF / Avo‘
|
Sf-sof foyda
|
7-jadval
Asosiy vositalar va ulardan samarali foydalanishni tahlili
Ko„rsatkichlar
|
Yillar
|
Mutlaq o„zgarishi (+,-)
|
2015 yil
|
2016 yil
|
2017 yil
|
2016 yil
2015 yilga nisbatan
|
2017 yil
2016 yilga nisbatan
|
2017 yil 2015 yilga nisbatan
|
Mahsulot hajmi, mln so‘m
|
241950
|
358353
|
718470
|
116403
|
360117
|
476520
|
Yalpi foyda, mln so‘m
|
26145
|
21333
|
31632
|
-4812
|
10299
|
5487
|
Asosiy vositalarning
o‘rtacha yillik qiymati, mln so‘m
|
35529
|
46101
|
56454
|
10572
|
10353
|
20925
|
Aktiv asosiy
vositalarning o‘rtacha
yillik qiymati, mln so‘m
|
18993
|
28761
|
41109
|
9768
|
12348
|
22116
|
Jami asosiy
vositalarning fond
qaytimi, ming so‘m
|
6,81
|
7,77
|
12,73
|
0,96
|
4,95
|
5,92
|
Aktiv asosiy
vositalarning fond
qaytimi, ming so‘m
|
12,74
|
12,46
|
17,48
|
-0,28
|
5,02
|
4,74
|
Jami asosiy
vositalarning fond
sig‘imi, ming so‘m
|
0,15
|
0,13
|
0,08
|
-0,02
|
-0,05
|
-0,07
|
Asosiy vositalar
rentabelligi, %
|
73,59
|
46,27
|
56,03
|
-27,31
|
9,76
|
-17,56
|
Xulosa: korxonada asosiy vositalar va ulardan samarali foydalanishi
yuzasidan quyidagi xulosalarga kelish mumkin:
mahsulot ishlab chiqarish va sotish hajmi, yalpi foyda, asosiy vositalarning o‘rtacha yillik qiymati yillar kesimida keskin ortib borgan.
asosiy vositalarning qaytimi bo‘yicha eng yuqori, asosiy vositalar sig‘imi bo‘yicha eng quyi natija 2017-yilda kuzatilgan
asosiy vositalarning rentabelligi bo‘yicha eng quyi natija aksincha 2015- yilda kuzatilgan.
Bundan ko‘rinib turibdiki asosiy vositalarning samaradorligi bo‘yicha o‘sish kuzatilgan ularning natijaviyligi, rentabelligi bo‘yicha pasayish kuzatilgan. Foydaga ishlash ko‘proq tashqi omillar ta‘siriga bog‘langanligi sababli korxona bu borada o‘zining narx siyosatini, marketing faoliyatini qayta ko‘rib chiqishi va bu bo‘yicha omilkorligini oshirish talab etiladi.
=
Do'stlaringiz bilan baham: |