Mavzu: Axborotlarni himoya qilish holatlarini tashkillashtirish va tayyorlash holatida ma`lumotlarni ishlab chiqish. Reja

8.3. Ximoyaning yetarlilik tamoyili
Ochik kalit bilan ximoyalash absolyut ishonchli deb bulmaydi. Gap shundaki, xar bir xoxlovchi kimningdir ochik kalitini olishi va uni ishlatishi, xamda xoxlaganicha uning kodlashtirish algoritmini o`rganishi mumkin. SHunday yo`l bilan uning yopik kalitini tuzib chikishi mumkin. Bu ishning yana bir nozik tomoni shundaki, algoritmni o`rganib chikish bu kalitni kerakli vakt oraliғida tuzib chikadi degani emas . Masalan shaxmat uyini xammaga mahlum, shaxmat uynash algoritmini tuzib chikish mumkin, lekin shaxmat partiyasining barcha kombinatsiyalarini xisobga olishi uchun xatto eng katta tezlikka ega bulgan superkompgpyuterga xam bir necha yuz yil kerak bo`ladi.
Yopik kalitning mumkin bulgan kombinatsiyalarini tuzib chikish shaxmat partiyasinikichalik ko`p emas, ammo axborotni yetarli ximoyalangan deyish mumkin, agar uni ochish uchun ketadigan xarajatlar axborotning kiymatidan oshadigan bulsa.
Nosimmetrik shifrlashda axborotni ximoyalashning yetarlilik printsipi ana shundan iborat. Bundan shu narsa kelib chikadiki, ximoya absolyut emas, uning usullari mahlum , shunday bulsada u maksadga muvofik, keladi.
Xamma vakt xam yopik kalitni aniklash oddiy tanlash yuli bilan amalga oshirilmaydi. Buning uchun maxsus metodlar mavjud bulib, ular ochik kalitning mahlum strukturadagi mahlumotlarga tahsir moxiyatini tadkik kilishga asoslangan. Bunday tadkikotlar bilan shuғullanuvchi fanning soxasi kriptoanaliz deb ataladi.
Ehlon kilingan ochik kalit asosida yepik kalitni kayta tuzib chikishga ketadigan o`rtacha vakt kodlashtirish algoritmining kriptochidamliligi deb ataladi.
Ko`plab nosimmetrik kriptografiya metodlari mavjud bulib, bularning kriptochidamliligi nazariy baxolangan kiymatidan fark kilishi mumkin. SHuning uchun ko`plab mamlakatlarda shifrlash algoritmini kullash konun yuli bilan boshkariladi.
Xususan Rossiyada davlat va tijorat tashkilotlarida sertifikatsiya va mahmuriy organlarning tekshiruvidan (xususan FApSI Federalnaya agenstvo pravitelgpstvennoy svyazi i informatsii pri prizidente Rossiyskoy Federatsii) o`tgan mahlumotlarni shifrlashtirish vositalariga ruxsat beriladi.