Mavzu: Bios,doimiy,tezkor,kesh,virtual,tashqi xotiralar. Islom Aminov

Mavzu: Bios,doimiy,tezkor,kesh,virtual,tashqi xotiralar.

Islom Aminov

Mustaqil ish

Reja:

• Bios nima ?
• Biosning tarixi
• Biosning ahamiyati
• Bios qanday ishlaydi ?
• Bios qanday vazivani bajaradi ?
• Biosning turlari
• Doimiy xotira
• Tezkor xotira
• Kesh xotira
• Virtual xotira

Bios nima ?

BIOS asosiy kirish/chiqish tizimi degan ma'noni anglatadi. Bu kompyuterning anakartiga o'rnatilgan proshivka dasturi. BIOS apparatni ishga tushirish va operatsion tizimni yuklash uchun javobgardir.

Bios tarixi

BIOS atamasi 1975 yilda kompyuter olimi Gari Kidall tomonidan CP/M operatsion tizimining paydo bo'lishi bilan kiritilgan.. Kidall BIOS-ni o'z tizimining uskunani ishga tushirish uchun mas'ul bo'lgan va apparat bilan o'zaro aloqada bo'lgan, hamma narsa to'g'ri ekanligini tasdiqlovchi bo'limini belgiladi.

Biosning ahamiyati

Ofislardagi shaxsiy kompyuter va qurilmalarni elektr manbaiga ulashdan so’ng ularni ishlatishda

BIOS dan foydalaniladi. U tizim platada joylashgan alohida mikrosxema bo’lib, faqat o’qish va saqlash

rejimlarida ishlaydi, yozish mumkin emas.

Bios qanday ishlaydi

Bios asosiy kiritish-chiqarish tizimi bo’lib, motherboard(материнская

плата)da alohida chip sifatida ishlaydi. Bu chipning vazifasi kompyuter va operatsion tizimni bir-biriga

bog’lashdan iborat.

Bios quyidagi vazifalarni bajaradi

BIOS quyidagi vazifalarni bajaradi:

— kompyuterni faollashtirish, barcha elementlarini boshlang’ich holatga keltirish;

— kompyuter qurilmalarini dastlabki tekshiruvini amalga oshiradi(POST-test);

— kompyuter qurilma qismini dastlabki sozlash ishlarini amalga oshiradi;

— tizim resurslarini taqsimlaydi;

— PCI qurilmalarini ro’yxatdan o’tkazish va sozlash;

— operatsion tizimni dastlabki yuklanishini amalga oshiradi(bootmgr);

— qurilmalarni bir-biri bilan moslashuvini tekshiradi;

— elektr ta‘minotini boshqarish, kompyuterni o’chirish, uxlash holatiga o’tkazish.

Biosning turlari

BIOSturiga qarab, uning ko’rinishi ham o’zgarib boradi, uning turidan tashqari bir necha versiyalari ham

mavjud, bu versiyalar ham yangilanib borishi lozim. Award Software tomonidan ishlab chiqilgan BIOS

dasturlari eng ommalashgan turi. Sal tushunarli bo’lishi uchun BIOSning ba‘zi versiyalarini rasmlarda

ko’rsatib o’tamiz.

Kiritish-chiqarish sistemasi

Kiritish – chiqarish sistemasi – bu BIOS ning kombinatsiyasi, shuningdek yuklanadigan drayverlar tuzilishi

sistemali platadagi mikrosxemada saqlanuvchi BIOS ning bir qismi firvare - deb ataladi.

Doimiy xotira

doimiy xotira ya'ni bizning ma'lumotlarimiz tizim ma'lumotlari va tizimning o'zi ham saqlanadigan joy hisoblanadi. Bu xotira kompyuterimiz o'chiq bo'lganda ham ma'lumotlarimizni salaydi va qachonki undan foydalanadigan bo'lsak elektr toki manbaiga ulanishi kerak.

Tezkor xotira

Tezkor kirish uchun mo'ljallangan xotira turi. Ushbu turdagi xotira odatda tez-tez kirish kerak bo'lgan ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi.

Kesh xotira

Kesh xotirasi tez-tez foydalaniladigan ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladigan xotira turidir. Ushbu turdagi xotira odatda asosiy xotiraga qaraganda protsessorga yaqinroq joylashadi, bu esa unga tezroq kirish imkonini beradi.

Virtual xotira

Bu kompyuterda mavjud bo'lgan asosiy xotira hajmini kengaytirish uchun ishlatiladigan xotira turi. Virtual xotira hozirda foydalanilmayotgan ma'lumotlarni saqlash uchun qattiq diskning bir qismidan foydalanadi. Keyinchalik bu ma'lumotlar kerak bo'lganda asosiy xotiraga almashtirilishi mumkin.

Tashqi xotira

Bu kompyuterdan tashqarida joylashgan xotira turi. Ushbu turdagi xotira odatda tez-tez foydalanilmaydigan ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. Tashqi xotiraga USB, FireWire yoki eSATA kabi turli portlar orqali kirish mumkin.

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!

Aminov Islom