Mavzu: Corel Draw dasturining uskunalar paneli sodda geometrik shakllar chizish. Reja: Kirish Asosiy qism

Ko'pburchaklar va yulduzlarni chizish

• 
  Siz ko'pburchaklar va ikki turdagi yulduzlarni chizishingiz mumkin: an'anaviy yulduz ko'rinishiga ega bo'lgan mukammal yulduzlar va o'zaro to'qnashgan murakkab yulduzlar. Mukammal yulduzlar yordamida siz butun yulduz shakliga to'ldirishni qo'llashingiz mumkin. Murakkab yulduzlar yordamida siz plomba qo'llashda noyob natijalarga erishishingiz mumkin.
  
• 
  Chapdan o'ngga: ko'pburchak, mukammal yulduz va murakkab yulduz, ularning har biri favvora bilan to'ldirilgan
  
• 
  Ko'pburchaklar va yulduzlarni yaratish uchun kerakli vositalar Ob'ekt uchish qismida joylashgan.
  

Ko'pburchak chizish uchun Ob'ekt uchishini oching, Ko'pburchak asbobini bosing va ko'pburchak kerakli o'lchamgacha chizilgan oynada torting. Sekin sudrab borayotganda Shift tugmachasini bosib, markazidan ko'pburchak chizish mumkin. Shuningdek, siz Ctrl-ni ushlab turganda nosimmetrik ko'pburchak chizishingiz mumkin.

Barkamol yulduzni chizish uchun Yulduzcha vositasini bosing va yulduzcha kerakli o'lchamga kelguncha chizilgan oynada torting.

Murakkab yulduzni chizish uchun "Kompleks yulduzi" vositasini bosing va yulduzcha kerakli o'lchamda bo'lguncha chizilgan oynada torting.

Corel Draw dasturining asosiy texnologik prinsipi - bu obyektlar bilan ishlash. Obyekt deb-ustida har xil ishlarni bajarish imkonini beruvchi tushunchaga aytiladi. Foydalanuvchi obyektlar ishlash jarayonida ular ustida har ishlarni bajarishga to`g’ri keladi.

Obyektlar bilan quyidagi ishlarni bajarish mumkin:

A) Belgilash

B) O`chirish

V) Nusxa olish va nusxani qo`yish.

G) Bir nechta obyektlarni belgilash.

D) Kattalashtirish va kichraytirish.

E) Obyektni siljitish.

J) Belgilashni olib tashlash.

Yuqorida ko`rsatib o`tilgan ishlarni bajarishning bir nechta usullari mavjud. Biz faqat bittasida to`xtalib o`tamiz.

Obyektlarni yaratish uchun ekranning chap burchagida joylashgan «Uskunalar paneli»dan foydalaniladi.

«Uskunalar majmuasi»

Hujjatga qo`yilgan obyektni belgilash uchun shu obyekt ustiga sichqoncha ko`rsatkichi olib borilib chap tugmasi bir marta bosiladi. Natijada obyekt belgilanadi. Ya’ni 1-rasmda ko`rsatilganidek 8ta markerga olinadi. Bu usul yordamida ixtiyoriy obyektlarni belgilash mumkin.

Shu joyda bir narsani eslatib o`tish joizki, kerak bo`lsa boshqa dasturlardan ham obyektlarni qo`yish mumkin.

Belgilangan obyektni o`chirish uchun esa klaviaturada «Delete» tugmasi bosiladi. Natijada shu rasm o`chadi.

Belgilangan obyektdan nusxa olish uchun esa Edit-Copy amallari bajariladi. Natijada shu obyektdan nusxa olinadi.

Nusxasini qo`yish uchun esa Edit-Paste amallari bajariladi.

Yoki belgilangan obyektdan boshqa usul yordamida ham nusxa olish mumkin, ya’ni Edit-Dublikate amallari bajarilsa kifoya.

Bir nechta obyektlarni birlashtirish ya’ni gruppalash uchun, avvalam bor, bu obyektlar belgilanadi. Hamma obyektlarni belgilash uchun klaviaturada Shift tugmasi bosiq turilgan holda obyektlar birma-bir belgilanib chiqiladi. (Yuqoridagi ko`rsatib o`tilgan usul yordamida).

Obyekt (obyektlarni) kattaligini o`zgartirish uchun bu obyekt (obyektlar) belgilanadi. Natijada 2-rasmda ko`rsatilganidek ular ustida markerlar hosil bo`ladi.

Marker ustiga sichqoncha ko`rsatkichi olib borilib chap tugmasi bosiq turilgan holda obyektga kerakli kattalik beriladi. Obyektning kerakli kattaligi hosil qilib bo`lingandan so`ng sichqoncha chap tugmasi qo`yib yuboriladi.

Bir narsani aytib o`tish joizki, belgilangan obyektlarni aylantirish ham mumkin. Buning uchun belgilangan obyektlar ustiga sichqoncha ko`rsatkichi olib borilib chap tugma bir marta bosiladi. Natijada 3-rasmda ko`rsatilgan holat vujudga keladi.

Rasmda ko`rinib turganidek Markerlar boshqa ko`rinishni oladi. Ular ustiga sichqoncha ko`rsatkichi olib borilib chap tugmasi bosiq turgan holda obyektlarni hohlagan burchakka burish imkoniyati bo`ladi.

Belgilashni olib tashlash uchun klaviaturada Ctrl tugmasi bosilsa kifoya.

Shuni alohida ta’kidlab o`tish joizki, obyekt (obyektlar) belgilanganda qo`shimcha uskunalar qatori paydo bo`ladi. Bu uskunalar yordamida obyektlarni kattaligini o`zgartirish, boshqa obyektlarga nisbatan joylashish holatlarini, burchak ko`rinishlarini ham o`rnatish mumkin.


Obyektlar yaratilgandan so`ng, chegaralarga va ichki qismiga rang berish mumkin. Bu ishlarni har xil usullar yodamida bajarish mumkin.

Obyektning chegaraga va ichki qismiga rang berish uchun Corel Draw oynasining o`ng qismida joylashgan ranglar palitrasidan foydalanish mumkin.

Ranglar palitrasi

O`quvchilar obyektni belgilab kerakli rang ustiga sichqoncha ko`rsatkichi olib borib chap tugma bir marta bossa, natijada obyektnigg ichki qismi kerakli rangni oladi, tashqi chegaraga rang berish uchun esa yuqoridagi ishlar bajariladi, faqatgina chap tugma o`rniga o`ng tugmani bosiladi.

Rangdan tashqari obyektlarga har xil fonlar berish mumkin. Bu to`g’risida xozir to`xtalib o`tamiz.

Buning uchun Corel Draw oynasida qo`shimcha oynani hosil qilish kerak-Objekt Properties oynasini. (bu oynani quyidagicha hosil qilish mumkin: obyekt ustiga sichqoncha ko`rsatkichi olib borilib, o`ng tugmasi bosiladi, chiqqan buyruqlar ichidan-Properties buyrug’i tanlanadi. (7-rasm))


Objekt Properties

- Objekt Properties oynasida mavjud bo`lgan tugma, bu tugma yordamida obyektlar ichki qismiga fon berish mumkin. Bu tugma bosilgandan so`ng, qo`shimcha tugmalar hosil bo`ladi:



(Uniform fill)-obyektlarga bir xil rang berish imkonini beradi.

(Fountain fill)-obyektlarga ikki turdagi ranglar, va ranglar shtrixovkalarini beradi.

(Pattern fill)-har xil ko`rinishdagi tayyor fonlarni tanlash imkonini beradi.

(Texture fill)- har xil ko`rinishdagi tayyor fonlarni tanlish imkonini beradi.

(Postckript fill)-tayyor fonlarni tanlash imkonini beradi.

(No fill)-ichki rangni yo`q qiladi.

O`quvchilar Corel Draw dasturida kontur parametrlarini berish va ularni boshqarishning har xil usullarini bilishlari muhim ahamiyatga ega. Shuning uchun kontur tushunchasiga bog’liq ayrim tushunchalarni yoritb o`tamiz: