Мавзу: Фотобиологиянинг муаммолари

Мavzu: Fotobiologik jarayonlar

• R e j a :
• 1.Lyuminessensiya turlari va qo’llanilishi
• 2.Lazerlar va ularning tibbiyot va biologiyada qo’llanilishi
• 3.Lazer nurlarining fizik xossalari va biologik ta’siri

Lyuminessensiya deb modda atom va molekulalarning yuqori energetik sathdan quyi sathga o’tishida moddaning shu’lalanishiga, ya’ni ko’rinadigan yorug’lik chiqarishga aytiladi.Modda atom va molekulalari avvaldan uyg’otiladi. Ana shu uyg’otuvchi ta’siri olingandan so’ng lyuminessensiya modda tabiatiga qarab bir necha sekunddan bir necha kungacha davom etishi mumkin. Lyuminessensiyaning davom etish muddatiga qarab 2 turga bo’linadi:

• Fluoressensiya--- shu’lalanish vaqti kichik.
• Fosforessensiya-----shu’lalanish vaqti katta.

Lyuminissensiyani issiqlik nurlanishi va boshqa tur nurlanishdan farqlash uchun unga yana quyidagi ta’rifni berish mumkin. Lyuminissensiya-bu moddaning berilgan haroratda issiqlik nurlanishidan ortiqcha bo’lgan va chekli davom etadigan shu’lalanishdir. Lyuminissensiyalanish qobiliyatiga ega bo’lgan moddalar lyuminiforlar deyiladi. Lyuminissensiyani- uyg’otish usullariga qarab bir necha turlarga bo’linadi:

• Lyuminissensiyani issiqlik nurlanishi va boshqa tur nurlanishdan farqlash uchun unga yana quyidagi ta’rifni berish mumkin. Lyuminissensiya-bu moddaning berilgan haroratda issiqlik nurlanishidan ortiqcha bo’lgan va chekli davom etadigan shu’lalanishdir. Lyuminissensiyalanish qobiliyatiga ega bo’lgan moddalar lyuminiforlar deyiladi. Lyuminissensiyani- uyg’otish usullariga qarab bir necha turlarga bo’linadi:

1.Fotolyuminessensiya- ko’rinadigan va UB nurlar bilan uyg’otiladi.Masalan, soat raqamlari,yozuvi va strelkalari.

• 1.Fotolyuminessensiya- ko’rinadigan va UB nurlar bilan uyg’otiladi.Masalan, soat raqamlari,yozuvi va strelkalari.
• 2.Rentgenoluyminessensiya-rentgen nurlari bilan uyg’otiladi.Masalan,rentgen apparati ekranidagi tasvir.
• 3.Radiolyuminessensiya-radioaktiv nurlanish uyg’otadi. Masalan,ssintillyasion schyotchik ekranida kuzatish mumkin.
• 4.Katodolyuminissensiya-elektron oqimi uyg’otadi.Masalan,ossilograflar,televizor,radiolakator ekranlarida kuzatiladi.