Mavzu: gaz qonuni. Adiabatik jarayon


Download 141.34 Kb.
bet3/4
Sana15.01.2023
Hajmi141.34 Kb.
#1093927
1   2   3   4
Bog'liq
24.22 Yoʻldoshev Sanjar

Agar tizim devorlari adiabatik bo'lsa (Q = 0) lekin qattiq emas (V ≠ 0) va xayoliy idealizatsiya jarayonida energiya tizimga ishqalanishsiz, yopishqoq bo'lmagan bosim-hajmli ish shaklida qo'shiladi (V < 0), va o'zgarishlar o'zgarishi bo'lmaydi, keyin tizimning harorati ko'tariladi. Bunday jarayon an deb nomlanadi izentropik jarayon va "qaytariladigan" deb aytilgan. Xayoliy ravishda, agar jarayon teskari bo'lsa, energiya butunlay tizim tomonidan bajarilgan ish sifatida tiklanishi mumkin edi. Agar tizimda siqiladigan gaz mavjud bo'lsa va hajmi kamaygan bo'lsa, gaz holatining noaniqligi pasayadi va tizim entropiyasini kamaytiradi, ammo jarayon izentropik bo'lgani uchun tizimning harorati ko'tariladi (ΔS = 0). Agar ishni ishqalanish yoki yopishqoq kuchlar tizim ichida ishlaydigan tarzda qo'shilsa, u holda jarayon izentropik emas, agar o'zgarishlar o'zgarmasa, tizimning harorati ko'tariladi, deyiladi jarayon "qaytmas" va tizimga qo'shilgan ish ish shaklida to'liq tiklanmaydi.

  • Agar tizim devorlari adiabatik bo'lsa (Q = 0) lekin qattiq emas (V ≠ 0) va xayoliy idealizatsiya jarayonida energiya tizimga ishqalanishsiz, yopishqoq bo'lmagan bosim-hajmli ish shaklida qo'shiladi (V < 0), va o'zgarishlar o'zgarishi bo'lmaydi, keyin tizimning harorati ko'tariladi. Bunday jarayon an deb nomlanadi izentropik jarayon va "qaytariladigan" deb aytilgan. Xayoliy ravishda, agar jarayon teskari bo'lsa, energiya butunlay tizim tomonidan bajarilgan ish sifatida tiklanishi mumkin edi. Agar tizimda siqiladigan gaz mavjud bo'lsa va hajmi kamaygan bo'lsa, gaz holatining noaniqligi pasayadi va tizim entropiyasini kamaytiradi, ammo jarayon izentropik bo'lgani uchun tizimning harorati ko'tariladi (ΔS = 0). Agar ishni ishqalanish yoki yopishqoq kuchlar tizim ichida ishlaydigan tarzda qo'shilsa, u holda jarayon izentropik emas, agar o'zgarishlar o'zgarmasa, tizimning harorati ko'tariladi, deyiladi jarayon "qaytmas" va tizimga qo'shilgan ish ish shaklida to'liq tiklanmaydi.
  • Agar tizimning devorlari adiyabatik bo'lmasa va energiya issiqlik shaklida o'tkazilsa, entropiya tizimga issiqlik bilan birga o'tadi. Bunday jarayon na adiabatik, na izentropik xususiyatga ega Q > 0va ΔS > 0 ga ko'ra termodinamikaning ikkinchi qonuni.

Download 141.34 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling