Mavzu: istiqlol milliy madaniy taraqqiyotning omili

2.Тa’lim rivojining o’ziga xos xususiyatlari.
Insoniyat tarixida o’z ijtimoiy ahamiyati jihatdan alohida e’tiborga loyiq holatlar, qadriyatlar mavjudki, bular u yoki bul millat, elat, xalqning mavjudlik belgisi, taraqqiyot mezoni sifatida baholanishi mumkin. Millat mavjudligining ana shunday muhim belgilaridan bir ta’lim tizimi hamda yuqori malakali mutahassis qadriyatlar tayyorlash masalasidir.
Darhaqiqat, ta’lim tizimi demokratik tamoyillar bilan uyg’unlashgan, uning insonparvar jamiyat barpo etish kabi zarur ijtimoiy ehtiyoj talabalariga javob bergandagina u o’z oldiga qo’ygan buyuk maqsab-barkamol avlodni tarbiyalash va shakllantirish vazifasini ado etishi mumkin.
Umuman, 1992 yilda qilingan «Тa’lim to’g’risida»gi Qonun O’zbekiston ta’lim tizimini isloh qilishda ma’lum rol o’ynadi. Mazkur hujjat sho’rolar mustabid tizimi davridan «meros» bo’lib qolgan, kommunistik mavkuraga xizmat qiluvchi mafkuraviy yangi sharoitdagi vaziflariga to’liq javob bera olmadi edi. Shuning uchun ham O’zbekiston hukumati ta’lim tizimini to’liq isloh etishga qodir hujjatlarni qabul qilishga e’tiborni kuchaytirish va bu bosh islohotchilik yo’lini o’ynadi. O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi IX sessiyasida tamomila yangi, sifat jihatdan mukammal «Тa’lim to’g’risida»gi Qonun va Kadrlar tayyorlash milliy daturlarini ishlab chiqdi.
Mamlakat Prezidenti yuqorida qayd etilgan hujjatlarni qabul qilisha undayotgan omillarni e’tiborga olgan holda quyidagi fikrni bayon etdi. Birinchidan, biz eski sho’rolar zamonidan qolgan ta’lim-tarbiya tizimiga xos mafkuraviy qarashlardan va sarqitlardan xali beri to’liq qutulganimiz yo’q. Ikkinchidan, barcha amaldagi o’zgarishlar va tadbirlar, asosan yuzasi bo’lib, ta’lim-tarbiya va o’quv jarayonlarining tarkibini, bosqichalarini bir-biri bilan uzviy bog’lash, ya’ni uzluksiz ta’lim-tarbiya tizimini tashkid qilish muammolarini yechib bergan esam.
Uchinchidan, bizning amaldagi ta’lim-tarbiya tizimimiz bugungi kun zamonaviy, taraqqiyot topgan demokratik davlatlar talablariga javob bera olmasligi ko’p joylarda yaqqol ko’rinmoqda. Mazkur mulohazalar yangi hujjatlar qabul qilingungacha bo’lgan davrdagi ta’lim timizining cheklanganligidan yaqqol dalil beradi.