3-Teorema: Har qanday a=(х, у, z) vеktorning ixtiyoriy l songa ko‘paytmasining koordinatalari uning har bir koordinatasini l songa ko‘paytirishdan hosil bo‘ladi, ya’ni la=l×( х, у, z)= (lх, lу, lz).
Misol, vektor berilgan
Masala № 1: Boshi A(x1, y1, z1) va uchi B(x2, y2, z2) nuqtada joylashgan vektorning koordinatalarini toping.
Yechish: Berilgan vektorning A boshi va B uchini koordinatalar boshi O bilan tutashtirib va vektorlarni hosil qilamiz (1.1.4-rasm).
Bunda =(x1, y1, z1), =(x2, y2, z2) bo‘ladi va vektorlarning ayirmasi ta’rifi hamda 2-teoremaga asosan quyidagi natijani olamiz:
=(x, y, z)= – =(x2, y2, z2)– (x1, y1, z1)= (x2 – x1, y2 – y1, z2 – z1) . (4)
Demak, vektorning koordinatalarini topish uchun uchining koordinatalaridan boshini koordinatalarini ayirish kerak.
Masalan, boshi A(2,3,–4) va uchi B(2,8,1) nuqtalarda joylashgan vektorning koordinatalari quyidagicha bo‘ladi:
x= x2 – x1=2–2=0, y=y2 – y1=8–3=5, z=z2 – z1=1 –(–4)= 5.
Masala № 2: Uchlari A(x1, y1, z1) va B(x2, y2, z2) nuqtalarda joylashgan AB kesmani berilgan λ (λ>0) nisbatda bo‘luvchi C(x0, y0, z0) nuqtaning koordinatalarini toping.
Do'stlaringiz bilan baham: |