Mavzu: Korrelatsiya tushunchasi va uning psixologik tadqiqotlarda spirmen korrelyatsiyasi Reja

Hodisalar orasidagi teskari bog‘lanish deganda omilli belgi da­rajasining (x) o‘sib borishi bilan natijaviy belgi qiymati (u) ning pasayib borish jarayoni tushuniladi. Masalan, jun mahsuldorligi da­rajasining (x) oshib borishi uning tannarxini (u) pasayib (ar­zon­lashib) borishiga sababchi bo‘ladi. Yoki 1 s mahsulot tannarxining (x) oshib borishi olinadigan foyda (u) summasining kamayishiga sababchi bo‘ladi va hokazo.
Korrelyatsiya kuchli yoki zaif, shuningdek ijobiy yoki salbiy bo'lishi mumkin. Boshqa hollarda, qiziqish o'zgaruvchilari o'rtasida hech qanday bog'liqlik bo'lishi mumkin emas.

Korrelatsion tadqiqotlar qanday amalga oshiriladi?

Korrelyatsion tadqiqotlar, mavzu haqida ma'lumot to'plash yoki tajribani amalga oshirish mumkin bo'lmagan holatlarda psixologiyada tez-tez ishlatiladigan tadqiqot turi hisoblanadi.Korrelyatsiya usuli ikki yoki undan ortiq o'zgaruvchining o'zaro munosabatlariga qarashni o'z ichiga oladi. Tadqiqotchilar o'zaro aloqalar mavjudligini aniqlash uchun korrelyatsiyalarni qo'llashlari mumkin bo'lsa-da, o'zgaruvchilar o'zlarini tadqiqotchilar nazorati ostida emas.Boshqa bir jihat shundaki, korrelyatsion tadqiqotlar o'zgaruvchilar o'rtasidagi munosabatlar mavjudligini aniqlashga imkon berganda, bu turdagi tadqiqotlar bitta o'zgaruvchining o'zgarishi boshqa o'zgaruvchiga o'zgarishlarga olib kelishi mumkinligini isbotlay olmaydi. Boshqacha qilib aytganda, korrelyatsion tadqiqotlar sabab-oqibat munosabatlarini isbotlay olmaydi. Korrelyatsiya usullari bir qator kuchli va zaif tomonlarga ega, shuning uchun muayyan vaziyat uchun qanday tadqiqot uslubini qo'llashni aniqlash muhimdir.

Korrelyatsion tadqiqotning maqsadi

Korrelyatsion o'rganishning uchta mumkin natijalari mavjud: ijobiy korrelyatsiya, salbiy korrelyatsiya va korrelyatsiya. Korrelyatsiya koeffitsienti korrelyatsion kuchning o'lchovidir va -1,00 dan + 1,00 gacha bo'lishi mumkin.

• 
  Ijobiy korrelasyonlar: Ushbu turdagi korelasyonda, har ikki parametr bir vaqtning o'zida ortadi yoki kamayadi. +1.00 ga yaqin korrelyatsiya koeffitsienti kuchli ijobiy korrelyatsiyani ko'rsatadi.
  
•