Mavzu: Korxona mustaqil xo‘jalik faoliyatini yurituvchi bozor sub’ekti

Mavzu: Korxona - mustaqil xo‘jalik faoliyatini yurituvchi bozor sub’ekti

Reja:

1.Korxona tushunchasi, uning belgilari

2. Korxonalarning birlashmalari

3. Raqobat sharoitida korxonalarning harakatlari (o‘zini tutishi).

4. Korxonaning ichki va tashqi muhiti.

1.Korxona tushunchasi, uning belgilari

Professor E.X.Maxmudov ta’rifiga ko’ra , korxona yuridik shaxs maqomiga ega, mustaqil ravishda xo’jalik yurituvchi sub’yekt bo’lib, o’ziga tegishli mol-mulkidan foydalanish asosida iste’molchilar (xaridorlar) talabini qondirish va daromad (foyda) olish maqsadida mahsulot (ish, xizmat) ishlab chiqaradi va sotadi yoki ayirboshlaydi.

Korxona maqsadi:

• A.A.Sergeyev “Korxona – foyda olish maqsadida mahsulot ishlab chiqarish, ish bajarish va xizmat ko’rsatish uchun barpo etilgan mustaqil faoliyat yurituvchi subyekt” deb ta’riflaydi va “shakllari ko’pligiga qaramay korxonalar foyda olish maqsadi orqali bir xil tus oladi” deb ta’kidlaydi. G.Ford tadbirkorlik faoliyati maqsadini jamiyatga xizmat qilishda deb tushungan va “Faqat foyda olish uchun qiliandigan ish-eng yuqori darajadagi xavf-xatarli faoliyatdir.
• ...Korxonaning maqsadi foyda olish yoki chayqovchilik emas, aksincha iste’mol uchun ishlab chiqarishdir. Bordiyu xalq ishlab chiqaruvchi unga xizmat qilmayotganligini sezib qolsa, uning kelajagi uzoqqa bormaydi”,-deb ta’kidlagan.

Taniqli tadbirkor “Bin” firmasining boshlig’I L.P.Bin firmaning memorandumida, hamma ishchi va xizmatchilari bajarishi shart bo’lgan quyidagi tezisni yozdirib, unga rioya qilishni qattiq nazorat qilgan: “Iste’molchi – bizning shohimiz:Biz iste’molchiga bog’liqmiz, iste’molchi bizdan emas. Hech kim, hech qachon o’z iste’molchisi bilan tortishib, hech narsa yutmagan. Iste’molchi bizga o’z talabini keltiruvchilar. Bizning ishimiz ularning talabini o’zimiz uchun, hamda ular uchun foyda keltirish orqali qondirishdan iborat”.

• Taniqli tadbirkor “Bin” firmasining boshlig’I L.P.Bin firmaning memorandumida, hamma ishchi va xizmatchilari bajarishi shart bo’lgan quyidagi tezisni yozdirib, unga rioya qilishni qattiq nazorat qilgan: “Iste’molchi – bizning shohimiz:Biz iste’molchiga bog’liqmiz, iste’molchi bizdan emas. Hech kim, hech qachon o’z iste’molchisi bilan tortishib, hech narsa yutmagan. Iste’molchi bizga o’z talabini keltiruvchilar. Bizning ishimiz ularning talabini o’zimiz uchun, hamda ular uchun foyda keltirish orqali qondirishdan iborat”.
• Nemis olimlari F.K.Bea, E.Dixtla, M.Shvaytasralar korxona faoliyatining samarasi o’z taklii orqali talabni to’la qondirishga bog’liq degan fikrni olg’a surganlar.