Mavzu: matematikaning rivojlanish davrlari temirova xadicha

MAVZU: MATEMATIKANING RIVOJLANISH DAVRLARI
TEMIROVA XADICHA

1. 
   Matematika bu-...........?
   

1. 
   Falakiyot
   
2. 
   Riyoziyot
   
3. 
   Jo’g’rofiya
   
4. 
   Tabiiy borliq haqidagi fan
   

2. 
   Matematika qanday fan?
   

1. 
   aniq mantiqiy mushohadalarga asoslangan bilimlar haqidagi fan
   
2. 
   Tabiiy borliq haqidagi fan
   
3. 
   osmon jismlari va hodisalarini oʻrganuvchi tabiiy fan. 
   
4. 
   (arabcha: کيمياء ‎ ehtimol misrlik Kemet soʻzidan olingan (qora)
   

3. 
   Matematika -............... fan?
   

1. 
   Zamonaviy fan
   
2. 
   Eski zamon fani
   
3. 
   Qadimiy fan
   
4. 
   Tabiiy fan
   

4. 
   Nechinchi asrlarda matematika tushunchasi algebra va tirgonometriya tushunchalariga kengaytirilgan?
   

1. 
   IX-XIII
   
2. 
   IX-XII
   
3. 
   X-XIII
   
4. 
   X-XII
   

5. 
   XX asr boshlarida turli geometriyalar ......................................cheksiz oʻlchovli fazolar kabi mazmunan juda xilma-xil, koʻpincha sunʼiy tabiatli obʼyektlar oʻrganila boshlanishi bilan matematikaning yuqoridagi taʼrifi oʻta tor boʻlib qolgan. Nurtalar o’rnidagi so’zni to’ldiring.
   

1. 
   Lobachevskiy geometriyasi, proyektiv geometriya, 
   
2. 
   proyektiv geometriya, Riman geometriyasi
   
3. 
   Bul geometriyasi, kvaternionlar geometriyasi, Keli geometriyasi
   
4. 
   Lobachevskiy geometriyasi, proyektiv geometriya, Riman geometriyasi 
   

6. 
   XX asr boshlarida turli algebralar ......................................cheksiz oʻlchovli fazolar kabi mazmunan juda xilma-xil, koʻpincha sunʼiy tabiatli obʼyektlar oʻrganila boshlanishi bilan matematikaning yuqoridagi taʼrifi oʻta tor boʻlib qolgan. Nurtalar o’rnidagi so’zni to’ldiring.
   

1. 
   Bul algebrasi, kvaternionlar algebrasi, Keli algebrasi 
   
2. 
   Bul algebrasi, Keli algebrasi 
   
3. 
   Lobachevskiy algebrasi, kvaternionlar algebrasi, Keli algebrasi 
   
4. 
   Lobachevskiy algebrasi , proyektiv algebrasi, Keli algebrasi 
   

7. 
   XX asr oʻrtalarida Burbaki taxallusi ostida matematika taʼrifini qayta koʻrib chiqib, "Matematika — matematik strukturalar haqidagi fan" degan taʼrif kiritgan bir guruh matematiklar kimlar edilar?
   

1. 
   Nemislar
   
2. 
   Ruslar
   
3. 
   Fransuzlar
   
4. 
   Inglizlar
   

8. 
   20-asrning 1-choragida Matematikada qatʼiy isbot gʻoyasi batamom shakllandi. Shu asosda N. Burbaki butun Matematikaning asosiy qismini yagona usul — natijalarni eng umumlashgan tarzda bayon qilish maqsadida monografoya chop etishga kirishgandi. O’sha koʻp jildli monografiyanining nomini toping?
   

1. 
   "Matematika formulalari"
   
2. 
   "Matematika elementlari"
   
3. 
   "Matematika masalalari"
   
4. 
   "Matematika misollari"
   

9. 
   1893-yilda Chikagoda qaysi qitʼasi ochilishining 400 yilligi munosabati bilan keng xalqaro miqyosda Matematika kongressi oʻtkazildi?
   

1. 
   Amerika
   
2. 
   Avstraliya
   
3. 
   Osiyo
   
4. 
   Yevropa
   

10. 
    Dastlabki rasmiy xalqaro Matematika kongresslari 1897-yilda Syurixda va 1900 yilda qaysi davlatda oʻtkazilgan?
    

1. 
   Maskva
   
2. 
   Berlin
   
3. 
   Parij
   
4. 
   New-york
   

11. 
    Ulkan hajmdagi hisoblash ishlarini bajarish uchun qayerda maxsus guruh — oʻziga xos hisoblash markazi tuzgan?
    

1. 
   Ulug’bek madrasasi
   
2. 
   Tillakori madrasasi
   
3. 
   Ulugʻbek rasadxonasi qoshida
   
4. 
   Sherdor madrasasi qoshida
   

12. 
    IX asrdan matematika tarixi qaysi yuksalish davriga kiradi?
    

1. 
   "Musulmon renessansi"
   
2. 
   "Matematika elementlari"
   
3. 
   "Arifmetika"
   
4. 
   "Negizlar"
   

13. 
    Nechinchi asrlarga kelib Yunonistonda MATEMATIKA fani inqirozga uchraydi, mavjud asarlar ham unutila boshlaydi?
    

1. 
   II-IV
   
2. 
   III-V
   
3. 
   II-V
   
4. 
   III-IV
   

14. 
    Kleyn har bir almashtirishlar guruppasiga alohida geometriya mos kelishi asoslangan, fan tarixiga qaysi maʼruzasidan soʻng matematik krnuniyatlarning tagida yotuvchi tub tamoyillar ochila boshladi?
    

1. 
   "Erlangen dasturi" nomi bilan kirgan
   
2. 
   "Musulmon renessansi" nomi bilan kirgan
   
3. 
   "Arifmetika" nomi bilan kirgan
   
4. 
   "Negizlar" nomi bilan kirgan
   

15. 
    I. Nyuton 1669-yilda bu mavzudagi tadqiqotlari jamlangan qaysi asarini
    

I. Barrou va J. Kollinzga taqdim etgan, lekin u 1736- yilda nashr etilgan?

1. 
   "Flyuksiyalar metodi" nomli asari
   
2. 
   "Matematika elementlari" nomli asari
   
3. 
   "Erlangen dasturi" nomli asari
   
4. 
   "Arifmetika" nomli asari
   

16. 
    Nechinchi asrdan Sharqda matematik fani inqiroz sari yuz tutdi?
    

1. 
   XV asrdan
   
2. 
   XVII asrdan
   
3. 
   VI asrdan
   
4. 
   XVI asrdan
   

17. 
    Ulugʻbekning qaysi asaridan oʻta aniqlikdagi trigonometrik funksiyalar jadvallari ham oʻrin olgan.
    

1. 
   „Bir daraja sinusini aniqlash haqida risola“
   
2. 
   "Ziji jadidi Koʻragoniy"
   
3. 
    „Risolayi Ulugʻbek“ 
   
4. 
   Toʻrt ulus tarixi
   

18. 
    Qaysi asrga kelib matematika asoslarini mustahkamlash boʻyicha katta qadamlar qoʻyildi: haqiqiy sonlar nazariyasi tugallandi.
    

1. 
   20-asr oxiriga
   
2. 
   18-asr oxiriga
   
3. 
   17-asr oxiriga
   
4. 
   19-asr oxiriga
   

19. 
    Nechinchi asrgacha Matematika alohida olimlarning mashgʻulot obʼyekti boʻlib kelgan boʻlsa, soʻnggi yuz yilda jamoaviy faoliyat tabiatini kasb eta boshladi.
    

1. 
   20-asrgacha
   
2. 
   19-asrgacha
   
3. 
   18-asrgacha
   
4. 
   17-asrgacha
   

20. 
    20-asr nechinchi yillaridan boshlab respublika Matematikaning boshqa sohalari boʻyicha ham ilmiy maktablar vujudga keldi.
    

1. 
   40-yillaridan
   
2. 
   50-yillaridan
   
3. 
   60-yillaridan
   
4. 
   70-yillaridan
   

JAVOBLAR:

1. 
   B
   
2. 
   A
   
3. 
   C
   
4. 
   A
   
5. 
   D
   
6. 
   A
   
7. 
   C
   
8. 
   B
   
9. 
   A
   
10. 
    C
    
11. 
    C
    
12. 
    A
    
13. 
    D
    
14. 
    A
    
15. 
    A
    
16. 
    D
    
17. 
    B
    
18. 
    D
    
19. 
    A
    
20. 
    B