Мавзу: Металлар технологияси асослари

P ayvandlas h gorelkalari.  Payvandlas h gorelkalari metallarni
das taki us ulda payvandlas hdagi as os iy as bobdir . Gorelka kis lorod
bila n ats etilenni ma’ lum nis batda aralas htirib ros tlas h uchun xiz mat
qiladi. Gorelkalar kons truks iyas iga kо‘ ra quyidagi tur larga bо‘ linadi : 

---

167 
injektorli va injektors iz gorelkalar . Shuningdek bir alangali va kо‘ p 
alangali gorelkalar ha m bо‘ ladi.
Injektorli gorelka larga yonuvchi gaz quyi bos imda (0, 01 -0, 2 
kg/s m
2
), kis lorod esa yuqori bos imda (3-4 kg/s m
2
) haydaladi.
Injektorli 
va
injektors iz
gorelkalarning 
s xe ma lari 
31-ras mda
keltirilgan.
Ats etilen-kis lorod
gorelkalarida
nor ma l 
tarkib li 
gaz
aralas hmas ining 
alangas i 
barqaror
yonis hi 
uchun 
munds htuk
s oplas idan (tes higidan) chiqayotga n gaz aralas hmas ining tezligi 50-
170 m/s ek bо‘ ladi. Gorelka munds htuk lari is s iqlik ni tez о‘ tkazis hi
uchun is s iqlik о‘ tkazuvchanligi yuqori bо‘ lgan materiallar (M 3 
markali mis yoki Br. XO65 markali xro mli bro nza ) dan tayyor lanadi.
Kic hik q uvvatli gorelka munds htuklari va s uv bilan s ovitib
turiladigan gorelkalar LS59-1 markali latundan tayyor lanadi.
Ala nga ning barqaror yonis hini ta’ minlas h uchun munds htuk ning
gaz
aralas hmas i 
chiqadigan 
te s higi 
na fis
is hlanis hi 
lozim.
M unds htuk ning yuzas i jilo lanadi, bu esa payvandlas h jarayonida
s achragan metall tomc hilar ining unga yopis his hidan s aqlaydi.
Tur li 
qalinlikdagi 
metallarni
payvandlas hda
alanganing
quvvatini ros tlas h uchun gorelkaning almas htir ilad igan t ur li no merl i
uchliklari bо‘ lib , ulardan tо‘ g‘ ri foydalanis h maqs adga muvofiqdir .
Quyidagi 2-jadvalda qanday hollarda qays i uchlik li gorelkalardan
foydala nis h mumk inligi haqidagi ma ’ lumot lar keltirilga n.
2 - jadval 
Kо‘rsatkichlari 
Uchlik lar no meri
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
Payvand lana -
digan metall 
qalinligi, mm 
0, 3-
0, 6 
0, 5-
1, 5 
1-2,5 
2, 5 -
4 
4-7 6-11 10-
18 
7-30 
Kis lorod
bos imi, kG/s m
2
0, 8-1 
1-4 
1, 5-4 
2-4 2-4 2-4 
2-4 
2-4 

---

168 
31-ras m. Payvandlas h gorelkalari :
a – i nj e kt o rl i go r el k a: 
1 ,2 - t ru bk a ; 3, 4 – ve nt il; 5 – in je k t o r ; 6 – ar a la s ht ir is h k a me r a s i; 7 – 
t ru bk a ; 8 – mu nd s ht u k ; b – in j ek t o rsi z gore l k a: 1,2 – t ru bk a ; 3-3
1
- ve nt il; 4 – 
a r a la s ht ir is h k a me r a s i; 5 – t ru bk a ; 6 – mu nd s ht u k.