FORMULA - A-B, S-D- holatlarga boshlang’ich yoki dastlabki holat,
- /ABSD/* - utuvchi, AS, BD-oxirgi holatlar deyiladi.
- Moddalarning dastlabki va oxirgi holatlari struktura bilan harakterlanadi, a utuvchan – konfiguratsiya bilan. Materiyada quyidagi strukturaviy darajalarni farqlash maqsadga muvofiqdir: yadroviy struktura; atom struktura; molekulyar struktura, nadmolekulyar struktura. Kimyoda asosiy diqqat atom, molekulyar va nadmolekulyar strukturga qaratiladi.
- Atom struktura: Atom struktura – bir tomondan elektronlar bilan uralgan atom yadrolari o’zaro ta‘siri va ikkinchi tomorndan elektronlar o’zaro ta‘sirlari bilan aniqlanadi.
- Stom struktura deganda – bir-birlari bilan o’zaro elektrostatik va elektromagnit ta‘sirlashuvida bo’lgan barqaror yadro va uni o’rab olgan elektronlar to’plami tushuniladi.
- Element atomlari – aniq elektron konfiguratsiyalari bilan xarakterlanadi yoki elektronlar energetik qavat va qavatchalarda (atom orbitallarida) taqsimlangan bo’ladi.
- Atom orbitalarining elektronlar bilan to’lish tartibi ma‘lum qonuniyatlarga: Pauli printsipiga, Xund qoidasiga boysunadi. Bunda eng qulay usullardan biri Klechkovskiy qoidasidir. Bu qoidaga binoan qavatchalarning elektronlar bilan to’lishi (n+L) kvant sonlar yig’indisiga bog’liqdir.
Nazorat savollar. - Noorganik kimyo fanining asosiy maqsadi.
- Noorganik kimyo fanining asosiy yo’nalishlari, bosqichlari.
- Zamonaviy ximiyaviy hodisalarni nazariy tushunchalari.
- Hozirgi zamon kimyo fanining asosiy muammolari.
- Moddalarni sinflari.
- Noorganik kimyoning tabiiy fanlar bilan uzviy bog’liqligi.
- Hozirgi zamon texnikasining rivojlanishida anorganik kimyo fanining alohida o’rni.
- Kimyoning asosiy tushunchalari. Atom molekula kimyoviy element.
- Izotop va izobarlar.
- Stexiometrik qonunlar.
- Parpiyev N.A., Raximov H.R., Muftaxov A.G. Anorganik kimyo (nazariy asoslari).-Toshkent, “О‘zbekiston”, 2000.-479 b.
- N.S.Axmetov. Obshaya i neorganicheskaya ximiY. Uchebnik dlya Vuzov 4-ye izd., Moskva, “Visshaya shkola”, 2002. 743 s.
- Ugay Y.A. Obshaya i neorganicheskaya ximiY.- Moskva: «Visshaya shkola», 2002. 527 s.
- Parpiyev N.A., Muftaxov A.G., Raximov X.R. Anorganik kimyo.-Toshkent: «О‘zbekiston» 2003. 504 b.
E’tiboringiz uchun rahmat! - E’tiboringiz uchun rahmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |