Normal va urinma tezlanishlar. - Normal va urinma tezlanishlar.
- Tabiiy uchyoq. Nuqta trayektoriyasining M va M1 nuqtalaridan o'tuvchi to'g'ri chiziqning M1 nuqta M nuqtaga intilgandagi limitik holatiga trayektoriyaning M nuqtasidagi urinmasi deyiladi. M nuqtada egri chiziq urinmasiga perpendikulyar to'g'ri chiziqqa egri chiziqning M nuqtadagi normali deyiladi. Bu ta'rifga asosan M nuqtada egri chiziqqa cheksiz ko'p normallar o'tkazish mumkin. Bu normallarning hammasi M nuqtadan o'tuvchi urinmaga perpendikulyar tekislikda yotadi. Bu tekislikka egri chiziqning M nuqtasidagi normal tekisligi deyiladi. Egri chiziqning M nuqtasidagi yopishma tekisligida yotuvchi normaliga uning bosh normali deyiladi. Shunday qilib, M nuqtadagi yopishma tekislik bilan normal tekislik egri chiziqning bosh normali bo'ylab kesishar ekan. Egri chiziqning M nuqtasidan o'tuvchi yopishma tekislikka perpendikulyar bo'lgan normalga M nuqtadagi binormal deyiladi.
Egri chiziqning M nuqtasidagi urinma bo'ylab yo'nalgan birlik vektorni f0 bilan, bosh normali bo'ylab yo'nalgan birlik vektorni n0 bilan va binormal bo'ylab yo'nalgan birlik vektorni b0 bilan belgilaymiz (141-shakl). Bu vektorlar orqali quyidagi tekisliklar o'tadi: (f0, n0) yopishma tekislik, (n0, b0) normal tekislik va (b0 ,f0) urinma tekislik. - Egri chiziqning M nuqtasidagi urinma bo'ylab yo'nalgan birlik vektorni f0 bilan, bosh normali bo'ylab yo'nalgan birlik vektorni n0 bilan va binormal bo'ylab yo'nalgan birlik vektorni b0 bilan belgilaymiz (141-shakl). Bu vektorlar orqali quyidagi tekisliklar o'tadi: (f0, n0) yopishma tekislik, (n0, b0) normal tekislik va (b0 ,f0) urinma tekislik.
- f0, n0 va b0 vektorlar uchta o'zaro perpendkulyar to'g'ri burchakli uchyoqni hosil qiladi. Bu uchyoqqa tabiiy uchyoq deyiladi. Bu tabiiy uchyoq M nuqta bilan birgalikda harakatlanadi. Tabiiy uchyoqdan tashqil topgan koordinatalar sistemasiga tabiiy koordinatalar sistemasi deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
