Мавзу: олд осиё санъати

1. XIX-XX asr chet el san`ati bilan talabalarni tanishtirish.
2. Impressionizm vakillari va ularning ijodi.
3. XVII-XVIII asr va XIX-XX asr san`atidagi farq.

Imperializm ko`pgina mamlakatlarda ijtimoiy va madaniy hayotda katta o`zgarishlarni keltirib chiqardi. Birinchi proletar revolyutsiyasi - Parij kommunasi va uning tor-mor etilishi burjua madaniyatining inqirozga yuz tutishini tezlatdi. Burjua falsafasi, estetikasi va san`atida reaksion idealistik tendensiyalar kuchaydi. Shu bilan birga revolyutsion demokratik va milliy ozodlik harakatlari bilan bog`liq bo`lgan ilg`or demokratik madaniyat realistik burjua madaniyatiga qarama-qarshi o`laroq o`z yo`lida davom etdi. XIX asr II yarmi va XX asr boshlaridagi san`at taraqqiyoti murakkab yo`lni bosib o`tdi. Bu davrda ham avvalgi davrlardagidek reaksion hamda progressiv oqim va tendensiyalarning kurashi davom etdi. Tushkun simvolik dekada oqimlar turli “izm” lar tez-tez almashib turdi. Parij kommunasi tor-mor etilishi revolyutsion harakatlarni oz bo`lsa-da, to`xtatib turdi. Parij kommunasi tor-mor etilishi revolyutsion harakatlarni oz bo`lsa-da, to`xtatib qo`ydi. Lekin ilg`or san`atkorlar ta`sirchan asarlar yaratish borasida mehnat qilishda davom ettilar. Yangi ta`sirchan ifoda vositasini topish, san`at tilini yangilashga intilish ko`pgina san`atkorlarning ijodida o`z ifodasini topdi. Bu izlanishlar o`z navbatida samarali natijalar bergan bo`lsada, lekin san`atda turli oqim va yo`nalishlarni keltirib chiqardi.

Realizm taraqqiyotida jiddiy o`zgarishlar sodir bo`ldi. Realistik san`atda sodir bo`lgan o`zgarishlar Eduard Mane ijodida yaqqol namoyon bo`ldi. Uning ijodi keyingi realistik san`at taraqqiyotiga katta ta`sir o`tkazdi. Mane asarlarida Parij ko`chalari, hiyobon va kafelari, odamlarning hayoti tasvirlanadi. Bir qarashda juda sodda syujetlarda rassom go`zallikni ko`rsata oldi. Shu go`zallikni tasviriy san`at tili bilan tomoshabinga yetkazdi. Uning hajm jihatidan katta bo`lmagan, syujeti jihatidan sodda asarlari o`zining voqelikni to`laqonli, butun borlig`i bilan aks ettirishi bilan kishi qalbiga quvonch baxsh etadi. Tabiatning rangdorligi, shakllarning rang-barangligi esa bu lavhalarga yanada go`zallik kiritadi. Shu boisdan ham tezda ko`pchilik diqqatiga sazovor bo`ldi. 1860 yilning rassomlari uning ishiga, ishlash uslubi va syujet tanlashiga taqlid qila boshladilar. Qator yoshlar esa uni o`zining ustozi deb bildilar va uning atrofiga yig`ildilar. Uning izlanishlarini davom ettirib jahon san`ati tarixida yangi oqim - impressionizm oqimiga asos soldilar. Impressionizm so`zining lug`aviy ma`nosi taasurot bo`lib, rassomlar o`z asarlarida zamonaviy voqealarni turli ko`rinishda tasvirlash va eng muhimi shu voqe`likdan olgan birinchi taassurotlarini tasvirlashga harakat qildilar. Shu boisdan ular naturaga alohida e`tibor bera boshladilar. Kenglik va havoni, nur va rang jozibasini holstda jonlantirish masalasi ular uchun muhim masalalardan bo`lib qoldi. Impressionizm oqimining o`ziga xos tomoni shu oqimning asoschilaridan biri Klod Monening “Pichan g`arami”, “Ko`knori dalasi”, Onore Renuarning “Madam Samari”, “Yalang`och ayol”, Edgar Deganing “O`avorang libosli raqqosalar”, “Balet sinfi”, Kamil Pissaroning “Parij ko`chalar” kabi suratlarida yaqqol namoyon bo`ldi.

XX asr boshlarida