Tamomlash, terminatsiya, ma’lum Terminator kodonlar yordamida polipeptid zanjir sintezining tamomlanishi
Termofillar
|
Termophill
|
Термофил
|
Yuqori xaroratli (+700S) muhitda yashashga moslashgan organizmlar
|
Terpenlar
|
Tenpins
|
Терпен
|
O’simlik efir moylarining tarkibiy qismi
|
Timin
|
Temin
|
Тимин
|
DNK ning muhim azot asoslaridan biri
|
Tirozin
|
Tirozin
|
Тирозин
|
Oqsillar tarkibida uchraydigan xalqali aminokislota
|
Tokoferol
|
Tocopherol
|
Токоферол
|
O’simliklarda sintezlanadigan Ye vitamini, yog’da eriydigan vitaminlar qatoriga kiradi.
|
Toksinlar
|
Tocsins
|
Токсины
|
Tabiiy zaharlar
|
Transduktsiya
|
Transcription
|
Трансдукция
|
Ko’chirish, joyni o’zgartirish
|
Transkriptsiya
|
Translation
|
Транскрипция
|
Ko’chirib yozish. Irsiy axborotni DNK molekulasidan axborot RNK molekulasiga ko’chirish.
|
Translyatsiya
|
Transcription
|
Трансляция
|
Irsiy axborotni i-RNK ning nukleotidli tuzilishidan oqsillarning aminokislotali tuzilishiga ko’chirib yozish jarayoni
|
Transferazalar
|
Transpheraza
|
Трансфераз
|
Bir birikmadan ikkinchisiga har xil kimyoviy gruppa yoki radikallarni ko’chirish reaktsiyasini katalizlovchi fermentlar sinfi
|
Treonin
|
Treonin
|
Треонин
|
Deyarli barcha oqsillar tarkibiga kiruvchi zaruriy aminokislota
|
Turgor
|
Turgor
|
Тургор
|
Tarang holat, xujayra protoplazmasining bosimi ortishi bilan uning ustini taranglashishi.
|
Uglevodlar
|
Carbongydrates
|
Углевод
|
Karbon suvlar.
|
Uratsil
|
Uratsil
|
Урацил
|
Pirimidin azot asosi, RNK tarkibiga kiradi
|
Labchalar yoki og’izchalar
|
Stomates
|
Устиц
|
Og’izcha, labcha, o’simlik epidermislarining maxsus ixtisoslashgan xujayralari oralig’idagi teshikchalar. Tashqi muhit bilan gaz almashinuvi va suv bug’latish uchun xizmat qiladilar.
|
Fenilalanin
|
Phenylalanine
|
Фенилаланин
|
Barcha oqsillar tarkibiga kiruvchi zaruriy aminokislota
|
Fermentlar
|
Enzymes
|
Ферменты
|
Enzimlar, biologik katalizatorlar tirik organizmlarda hosil bo’ladigan oqsil tabiatli birikmalar bo’lib, boradigan reaktsiyalarni tezlashtiradilar
|
Fibrillyar oqsillar
|
Fibreless proteins
|
Фибриллярные белки
|
Suvda erimaydigan, tolasimon oqsillar, ipak oqsili.
|
Filogenez
|
Phylogenies
|
Филогенез
|
Ma’lum organizmning evolyutsion tarixiy taraqqiyoti
|
Fitin
|
Fit in
|
Фитин
|
Inozit fosfat kislotaning kaltsiy va magniyli tuzi. Zahira ozuqa modda sifatida chigitda ko’p to’planadi.
|
Fitogormonlar
|
Phitohormones
|
Фитогормоны
|
O’simlik gormonlari, o’simlikning maxsus to’qimalarida hosil bo’ladigan fiziologik faol moddalar (gibberellin, auksinlar va boshqalar)
|
Fitol
|
Fitol
|
Фитол
|
Xlorofill tarkibiga kiruvchi yuqori molekulali alifatik spirt. Erkin holda uchramaydi.
|
Fitontsidlar
|
Phitonsides
|
Фитонцид
|
Yuksak o’simliklarda sintezlanadigan bakteriya va viruslarni o’ldiruvchi biologik faol moddalar.
|
Fitotron
|
Phitotron
|
Фитотрон
|
O’simliklarning o’sishi uchun zarur bo’lgan, barcha asosiy omillarni boshqarib turuvchi sun’iy iqlim yuksak o’simliklarda sintezlanadigan bakteriya va viruslarni o’ldiruvchi biologik faol moddalar.
|
Fosforlanish
|
Fosforelase
|
Фосфорилирование
|
Organik moddalar molekulasiga fosfat kislota qoldig’ini kirishi.
|
Fotoliz
|
Photoliz
|
Фотолиз
|
yorug’likda parchalanish
|
Fotosintez
|
Fotosintez
|
Фотосинтез
|
Quyosh nuri ta’sirida o’simliklardagi xloroplastlar ishtirokida suv yordamida anorganik moddalardan organik moddalar sintezi.
|
Fototropizm
|
Photoropism
|
Фототропизм
|
Yorug’likka intilish
|
Xemosintez
|
Hemosyntez
|
Хемосинтез
|
Mikroorganizmlarning oziqlanish turlaridan biri, bunda bakteriyalarning SO2 gazidan organik moddalarni sintez qilishi, anorganik moddalarning oksidlanishi natijasida hosil bo’ladigan energiya hisobiga amalga oshadi.
|
Xlorofill
|
Hlorofille
|
Хлорофилл
|
O’simlik xloroplastlarida mujassamlangan yashil pigment
|
Xinin
|
Hinin
|
Хинин
|
sun’iy olinadigan alkoloid.
|
Xolin
|
Holien
|
Холин
|
Barcha tirik organizmlarda xujayralarida uchraydigan vitaminga o’xashash modda, fosfolipidlar va atsetilxolin tarkibiga kiradi
|
Xromoplastlar
|
Chloroplast
|
Хромопласт
|
Rangli tanachalar
|
Xromoproteionlar
|
Hromaproteins
|
Хромопротеион
|
Rangli oqsillar, aminokislota va rangli birikmalardan tashkil topgan murakkab oqsillar.
|
Tsitozin
|
Citizen
|
Цитозин
|
Nuklein kislotalar tarkibiga kiruvchi azot asosi
|
Tsistein
|
Cyst in
|
Цистеин
|
Tabiiy oqsillar tarkibida uchraydi va oltingugurt tutuvchi aminokislota, organizmini har xil zaharli moddalardan saqlashda ahamiyati katta.
|
TSitokininlar
|
Cytokinin
|
Цитокинин
|
Xujayra bo’linishini boshqaruvchi o’simlik gormoni, adeninning hosilasi. O’simliklar ildizida hosil bo’lib, yer ustki qismlariga ksilema orqali ko’tariladi
|
TSitoplazma
|
Cytoplasm
|
Цитоплазма
|
Xujayraning mag’izidan boshqa asosiy tarkibiy qismi. U xujayra mag’izining nazoratida o’sish va ko’payish xususiyatiga ega.
|
TSitoxromlar
|
Cytochroms
|
Цитохром
|
Tarkibida temir-porfirinlar tutuvchi oqsillar guruhi. Oksidlanish-qaytarilish jarayonlarida ishtirok etadilar.
|
Ekzoderma
|
Exzoderm
|
Экзодерма
|
Tashqi po’stloq, ildiz epidermisi tagida joylashgan birlamchi po’stloq to’qima qavati. Himoya vazifasini bajaradi
|
Ekzokarpiy
|
Exzocarp
|
Экзокарпий
|
Meva qobig’i
|
Elongatsiya
|
Elongation
|
Элонгация
|
CHo’zilish, uzunlanish – oqsil-BIOS sintezida ko’p marta qaytariladigan va polipeptid zanjirning uzunlashishiga olib keladigan jarayon
|
Etilen
|
Etilen
|
Этилен
|
Fitogormon, to’yinmagan uglevodorod, o’sishga ta’sir qiladi, mevalarni sun’iy pishirishda ishlatiladi.
|
Eukariotlar
|
Eucariot
|
Эукариот
|
Xujayrasida shakllagan yadro bo’lgan boshqa xujayra organizmlarining mavjudligi organizmlar. Bularga mag’iz qobig’i va xosdir.
|
Epidermis
|
Epidermis
|
Эпидермис
|
|
Foydali maslaxatlar.
Abu Ali ibn Sino aytishicha , asab sistemasini davolash uchun ertalabki badantarbiya va yaxshi kuy, qo’shiq katta ahamiyatga ega deb hisoblagan.
Abu Ali ibn Sino tavsiyasiga ko’ra, asab sistemasini davolash va tinchlantirish uchun quyidagi muolaja amalga oshiriladi: 1 osh qoshiq miqdordagi quritilgan ismaloqni barg uqalanmasi, 200 gramm suvda 10 daqiqa davomida qaynatiladi, keyin 1 soat davomida tindirib qo’yiladi.Song dokadan suzib sharbatidan yarim piyoladan 3- mahal ichiladi.
Limono’t asabni tinchlantirib, yurak o’ynog’iga xotima beradi, ishtaxani ochadi.
Qattiq xafachilik natijasida bosh qg’risa kishi yotar oldidan 1- qoshiq shakarni suv bilan ichishni bashoratchi Vanga tabsiya etgan.
Turli xil faoliyatni bajaruvchi bezlari xastalangan bemorlar doimo oq jo’xoridan go’ja, guruchli ovqatlar, bo’lka non va jigar iste’mol qilib turishlari tavsiya etiladi.
Bosh og’rig’ini davolashda tog’rayhon o’simligidan, bo’ymadaron o’simligidan va bodom urug’idan iste’mol qilish ham foydali.
Buyrak xastaliklarini davolashda shifobaxsh ne’matlardan loviya, qovoq, boymadaron, semizo’t, qovun, behi,va uzumdan foydalanish mumkin.
Abu Ali ibn Sino Gulxayri o’simligining ildizi, bargi va urug’idan damlama tayyorlab, buyrak kasalliklarini davolashda ishlatgan.
Buyrak kasalliklarida va buyrak tosh kasalliklarini davolashda Sariqzira, achambiti, sovuno’t va qirqbo’g’imdan foydalanish tavsiya etiladi.
Bo’y o’stirish uchn jiyda daraxtining mevasidan foydalanish mumkin.
Vitaminlar yetishmasa qoyidagi tavsiyalarni amalga oshirish mumkin: -------- Vitamin B1 yetishmasa- go’ja osh, suli, arpa non, qo’y go’shti va boshqa mahsulotlar istemol qilish lozim.
Vitamin B2 yetishmasa- tuxum, qo’y go’shti, xamirturish va pishloq istemol qilishi lozim.
Vitamin B6 yetishmasa- arpa non, karam, sabzi, qovoq,suzma pishloq va baliq yeyishi kerak.
Vitamin C yetishmasa- karam, kartoshka, bulg’or qalampiri, qulupnay, limon va apelsin istemol qilishi kerak.
Vitamin D yetishmasa- sut mahsulotlari va baliq istemol qilish lozim.
Vitamin K yetishmasa- piyoz, karam, qovoq, ko’k no’xat, loviya, ko’katlar, jigar va tuxum istemol qilishi lozim.
Gastrit kasalligini davolashda Aloe osimligidan keng foydalanish mumkin.
Gipertoniya kasalligini davolashda qoyidagi usul yaxshi natija beradi:
1-piyola sabzi sharbati, 1 piyola turp sharbati, 1 dona limon va 1 piyola asalni olib, hammasi yaxshilab aralashtiriladi. Ushbu aralashmadan kuniga ovqatdan oldin 3 mahal 1 osh qoshiqdan 2 oy davomida iste’mol qilish tavsiya etiladi
Do'stlaringiz bilan baham: |
