Mavzu: Operatsion tizim rivojlanish bosqichlari va sinflari

Rasm 2.1. Jarayon holatini eng oddiy diagrammasi
Bajarilayapgan xolatdagi jarayon, ma’lum vaqtdan so`ng OT tomonidan tugallanishi, yoki to`xtatilishi va yana bajarilmayapgan xolatga o`tkazilishi mumkin. Jarayon to`xtatilishi ikkita sabab bilan ro`y berishi mumkin: uni ishini davom ettirishi uchun biror bir xodisa talab etilsa, (masalan, kirish –chiqish operatsiyasini tugallash) yoki OT tomonidan ish jarayon uchun ajratilgan vaqt tugaganda ro`y beradi. Shundan so`ng OT belgilangan algoritm bo`yicha bajarilmayapgan xolatidagi jarayonlardan birini tanlaydi va bu jarayonni bajarilayapgan xolatga o`tkazadi. Tizimda paydo bo`layapgan yangi jarayon, boshqa jarayon bajarilmayapgan xolatga o`tkaziladi.
Bu juda qulay modeldir. U bajarilishga tanlangan jarayon u to`xtatilishiga sabab bo`lgan xodisani kutishi va amalda bajarishga tayyor bo`lmasligi mumkin. Bunday xolatdan qutilish uchun jarayon bajarilmayapgan xolatni yangi ikkinchi xolatga bo`lamiz: tayyorlik va kutish xolatlari. (Rasm 2.2)

Кириш



Rasm 2.2. Jarayon xolatining yanada to`liq diagrammasi
Tizimda paydo bo`layapgan xar qanday yangi jarayon tayyorlik xolatiga tushadi. Operatsion tizim rejalashtirishning biror bir algoritmidan foydalanib, tayyor jarayonlardan birini tanlab, uni bajarilish xolatiga o`tkazadi.
Bajarilish xolatida jarayon dasturiy kodini bevosita bajarilishi ro`y beradi. Jarayonning bu xolatidan uchta sabab bo`yicha chiqish mumkin:

• 
  OT bu jarayonning faoliyatini to`xtatadi;
  
• 
  U o`z faoliyatini ma’lum xodisa ro`y bermaguncha davom ettira olmaydi va OT uni “kutish” xolatiga o`tkazadi;
  
• 
  Xisoblash tizimida uzilish ro`y berishi bilan (masalan, bajarilishga ajratilgan vaqt tugashi bilan taymerdan uzilish) uni tayyorlik xolatiga o`tkaziladi.
  

Kutish vaqtlari tayyorgarlik xolatiga jarayon, kutilayapgan xodisa ro`y berishi bilan o`tadi va u yana bajarilish uchun tanlanishi mumkin. Keyinchalik rejalashtirish algoritmi xaqida so`z borsa, bizning modelda yana bir operatsiya qo`yiladi: bu jarayon prioritetini o`zgarishidir.
Jarayonni yaratish va tugallash operatsiyalari bir martalik operatsiyalardir, chunki ortiq qo`llanilmaydi ba’zi tizimli jarayonlar, xisoblash tizimi ishi vaqtida xech qachon tugallanmaydi.
Jarayon xolatini o`zgarishi bilan bog`liq bo`lgan, hox u ishga tushirish yoki blokirovka bo`lsin, qoida bo`yicha ko`p martalik xisoblanadi.