Mavzu: O’zbekistonning geoiqtisodiy o’rni o‘zbekiston Respublikasining hududi 48. ming kv km dir. U maydonining

MAVZU: O’ZBEKISTONNING GEOIQTISODIY O’RNI
O‘zbekiston Respublikasining hududi 448.9 ming kv.km.dir. U maydonining kattaligi boyicha jahondagi 165 dan ortiq mamlakatdan oldinda turadi . Poytaxti Toshkent shahri .
Respublika (lot. respublica, res - ish va publicus - ijtimoiy, umumxalq) - davlat boshqaruvi shakli, unda bar cha davlat hokimiyati organlari saylab qoʻyiladi yoki umummilliy vakolatli muassasalar (parlamentlar) tomonidan shakllantiriladi, fuqarolar esa shaxsiy va siyosiy huquqlarga ega boʻladilar.
Maydon - ochiq, meʼmoriy jihatdan tartibga keltirilgan, atrofi bino, inshootlar yoki daraxtlar bilan toʻsilgan keng satq. Toʻrtburchakli, temperaturapetsiyasimon. doirasimon, tuxumsimon (oval) va boshqa shakllarda yopiq yoki ochiq holda boʻladi.
Toshkent - Markaziy Osiyoning eng yirik qadimiy shaharlaridan biri - O‘zbekiston Respublikasining poytaxtidir. Oʻrta Osiyoning yirik sanoat-transport chorraxasi va madaniyat markazlaridan biri. Mamlakatning shimoli-sharqiy qismida, Tyanshan togʻlari etaklarida, 440–480 m teppalikda, Chirchiq daryosi vodiysida joylashgan.
Hozirda Ozbekiston Respublikasi hududi Qoraqalpogiston Respublikasi va 12 ta viloyat - Andijon , Buxoro , Jizzax , Navoiy , Namangan , Samarqand, Sirdaryo , Toshkent , Fargona , Qashqadaryo va Xorazm viloyatlariga ajratilgan .
Samarqand - Samarqand viloyatidagi shahar. Viloyatning maʼmuriy, iqtisodiy va madaniy markazi (1938 yildan). 1925-30 yillarda Respublika poytaxti. Oʻzbekistonning jan.gʻarbida, Zarafshon vodiysining oʻrta qismida (Dargʻom va Siyob kanallari orasida) joylashgan.
Viloyatlar har birining maydoni 4 ming kv.km.dan 111 ming kv.km.gacha kattalikka ega . Aholisining soni esa 650 ming kishidan 2.
Aholi - Yer yuzida yoki uning muayyan hududi, qitʼa, mamlakat, tuman, shaharida istiqomat qiluvchi odam (inson) lar majmui. Aholini tadqiq etish bilan maxsus fan - Demografiya shugʻullanadi.aholi oʻrtasida sodir boʻlayotgan jarayonlar biologik, geografik, ijtimoiy-iqtisodiy omillar taʼsirining natijasidir.
6 mln. kishiga qadar еtadi. Mamlakatimiz viloyatlari va Qoraqalpog‘iston Respublikasi tarkibida 8 tadan 16 tagacha qishloq rayonlari bolib , ularning umumiy soni Respublikada 163 taga teng . Shaharlar maqomiga kora : Respublikaga bo‘ysinuvchi , viloyatga bo‘ysinuvchi , tumanga bo‘ysinuvchi va nihoyat shahar kengashiga bo‘ysinuvchi shaharchadan iborat boladi . Bu iqtisodiy rayonda Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyati joylashgan . XX asrning o‘rtasiga qadar bu iqtisodiy rayon sobiq Ittifoqning sanoatlashgan qismlaridan ajralib qolgan va ot-arava hamda kema transporti vositasi bilangina aloqa qilinadigan chekka o‘lka edi . 1955- yilda Chorjo’y – Qo’ng’irot , 1970 – yilda esa Qo’ng’irot - Mamlakat temir yo’li ishga tushirilgach ,