Mavzu: O‘zbekistonning oziq-ovqat sanoati tarmoqlar geografiyasi

Respublika an’analariga boy xalq xo‘jaligida muhim mavqeni egallaydigan zamonaviy oziq-ovqat sanoatiga ega. Bu sanoat asosan mahalliy xom ashyoni qayta ishlashga asoslangan. Respublika umumiy sanoat mahsuloti hajmining 8.1 %, oziq-ovqat sanoati hissasiga to‘g‘ri keladi. (2005-2000 yillarda 11.8%) . Oziq-ovqat sanoati korxonalarida band bo‘lgan sanoat xodimlari soni 99.3 ming kishi (1993;1980 yilda 72.3 ming kishi). Respublika oziq-ovqat sanoati asosan mahalliy xom ashyoni qayta ishlashga ixtisoslashgan. Mamlakat umumiy sanoat mahsulotining 8.1 % oziq-ovqat sanoati hissasiga to‘g‘ri keladi.

Tarmoq tarkibida go‘sht-sut, yog‘-moy, baliq mahsulotlari, un-yorma, non, makaron, meva sabzavot konservalari, qadoqlash, uzum va shampan vinosi, spirt, aroq, tamaki, pivo, chanqov bosar ichimliklar, sovun va boshqa sanoat korxonalari bor.

Respublika mustaqillikka erishgandan keyin oziq-ovqat sanoatida chuqur tashkiliy va iqtisodiy islohotlar amalga oshirildi.

Ko‘pgina sanoat korxonalari davlat tasarrufidan chiqarilib, ochiq turdagi aksionerlik birlashmalari va jamiyatlariga aylantirildi, ilgari tarmoq korxonalariga rahbarlik qilgan oziq-ovqat, go‘sht-sut, don mahsulotlari va boshqa vazirliklar tugatilib, “O‘zoziqovqatsanoat” davlat aksionerlik konserni (1993 yil 5-may, 1994 yil 26-sentabrdan “Oziq-ovqatsanoat” uyushmalari), “O‘zgo‘shtsanoat” davlat aksionerlik uyushmasi (1993 yil 6-aprel), “O‘zdonmahsulot” davlat konserni (1992 yil 6-fevral, 1994 yil 22-apreldan davlat aksionerlik korporasiyasi), “O‘zmevasabzavotuzumsanoat” davlat korparativ konserni (1991 yil, 1994 yil 28 noyabrdan davlat-aksionerlik uyushmasi), “O‘zbaliq” davlat korparativ (1991 yil, 1994 yildan “O‘zbaliq”davlat aksionerlik korporasiyasi) tashkil etildi.

Ko‘pgina sanoat korxonalari davlat tasarrufidan chiqarilib, ochiq turdagi aksionerlik birlashmalari va jamiyatlariga aylantirildi, ilgari tarmoq korxonalariga rahbarlik qilgan oziq-ovqat, go‘sht-sut, don mahsulotlari va boshqa vazirliklar tugatilib, “O‘zoziqovqatsanoat” davlat aksionerlik konserni (1993 yil 5-may, 1994 yil 26-sentabrdan “Oziq-ovqatsanoat” uyushmalari), “O‘zgo‘shtsanoat” davlat aksionerlik uyushmasi (1993 yil 6-aprel), “O‘zdonmahsulot” davlat konserni (1992 yil 6-fevral, 1994 yil 22-apreldan davlat aksionerlik korporasiyasi), “O‘zmevasabzavotuzumsanoat” davlat korparativ konserni (1991 yil, 1994 yil 28 noyabrdan davlat-aksionerlik uyushmasi), “O‘zbaliq” davlat korparativ (1991 yil, 1994 yildan “O‘zbaliq”davlat aksionerlik korporasiyasi) tashkil etildi.