Mavzu: pasterellyoz kassaligi reja I. Kirish II. Asosiy qism

2.5. Biopreparatlar.Biopreparatlar. Hozirgi vaqtda hayvonlarda pasterellozning oldini olish uchun o‘ldirilgan va tirik vaksinalar qo‘llanadi. Oxirgi yillarda hayvon va parrandalar pasterelloziga qarshi veterinariya amaliyotiga emulgirlangan vaksinalar kiritilgan. Immunitet 6 – 12 oy davom etadi.
O‘zbekiston veterinariya ilmiy tekshirish institutida mahalliy shtammlardan qishloq xo‘jalik hayvonlarining pasterelloz, salmonelloz va kolibakterioziga qarshi polivalent radiovaksina ishlab chiqilgan. Immunitet 6 – 12 oy davom etadi.
Qishloq xo‘jalik hayvonlarining pasterelloz, salmonelloz va kolibakterioziga qarshi polivalent giperimmun qon zardobi ishlab chiqilgan.
Qo‘ylar pasterelloziga qarshi gidrookisaluminli formol vaksina yaratilgan. Ushbu biopreparatlar xo‘jaliklarda keng qo‘llanib, samarali natijalarga erishilmoqda.
Xo’jaliklarda kasallik chiqqanida immun zardoblar qo’llaniladi. Davolovchi preparatlardan antibiotiklar va sulfanilamid preparatlar ishlatiladi.
Biokimyoviy xususiyatlari – saramas qo‘zg‘atuvchisi vodorod sul-fid ajratadi, katalaza hosil qilmaydi. Glukoza, laktoza, galaktozalarni parchalab kislota, gaz hosil qiladi, saxaroza, mannit, salisinni parcha-lamaydi.
Serologik farqlash. Buyum oynachasida tomchili usulda 1:50 nisbatda saramas zardobi bilan AR qo‘yiladi. Bir sutkali GPA da o‘sgan kultura ishltiladi. Agar saramas qo‘zg‘atuvchisi bo‘lsa zich, mayda, donador agglutinat paydo bo‘ladi.
4.4.Biosinov. Kabutar va oq sichqonlarda qo‘yiladi. Kabutarlar to‘shiga 0,2 – 0,3 ml dozada, 16-18g li oq sichqonlar terisi ostiga 0,1 – 0,2 ml dozada patmaterial suspenziyasi yoki GPA da o‘stirilgan 1-2 sutkali kultura suspenziyasi yuboriladi. Ijobiy natijada zararlantirilgan kabutarlar 3 - 6 sutka, oq sichqonlar 2-4 sutkadan keyin o‘ladi. Biosinov 7 kun kuzatiladi.
Diagnoz qo‘yildi deb hisoblanadi:
1. Lyuminissentli mikroskopda patmaterial, aralash kulturadan tayyorlangan surtmalarda saramas qo‘zg‘atuvchisi topilsa (toza kultura ajratilmasa ham);
2. Patmaterialdan qo‘zg‘atuvchiga xos xarakterli xususiyatli kultura ajratilsa;
3. Biosinovdagi hayvonlar o‘lsa va organlaridan saramas qo‘zg‘a-tuvchisi kulturasi ajratilsa (hatto birlamchi qo‘zg‘atuvchi ajratilmasa ham).
Biopreparatlar. Cho‘chqalar saramas kasalligiga qarshi konsentrlangan gidrookisaluminli formolvaksina.
Cho‘chqalar saramas kasalligiga qarshi deponirlangan vaksina (tirik kultura ishlatilgan).
Cho‘chqalar saramas kasalligiga qarshi quruq liofillangan tirik vaksina .VR – 2 vaksina shtammi kulturasidan tayyorlangan.
Cho‘chqalar saramas kasalligini davolovchi - profilaktik zardoblar: cho‘chqalarni giperimmunlab olinadi; oq sichqonlarda sterillik, zararsizlik va faollikka nazorat qilinadi. 0,01; 0,02 va 0,03 ml dozalarda sichqonlar o‘lmasa faol hisoblanadi.
Saramasning lyuminessensiyalovchi quruq zardobi bevosita im-munofluoressensiya usuli uchun ishlab chiqilgan. Kultura va material-dan tayyorlangan surtmalarda qo‘zg‘atuvchini serologik qiyoslashga mo‘ljallangan.