Mavzu: Potensiometrik va ionometrik titrlash metodlari

• Mavzu: Potensiometrik va ionometrik titrlash metodlari

Reja:

• Elektrokimyoviy analiz usullarida ishlatiladigan elektrodlar
• Potensiometrik va ionometrik analiz usullari
• Potensiometrik titrlash
• Potensiometriyada titrlashning oxirgi nuqtasini aniqlash
• Potensiometrik titrlash usulining avzalliklari

Elektrodlar

Potensiometriyada ishlatiladigan elektrodlar

Potensiometriya

• Potensiometriya usuli tekshiriladigan eritmaning elektrod potensialini o‘lchashga asoslangan. Nernst tenglamasiga
• binoan elektrod potensiali potensialni belgilovchi M moddaning aktivligiga bog‘liq bo‘lganligi uchun elektrod potensialini o‘lchash yordamida M moddaning aktivligi (konsentratsiyasi) aniqlanishi mumkin.
• Potensiometrik analiz bevosita va bilvosita usullarga bo‘linadi.

Ionometriya

• Bevosita potensiometriya oksidlanish-qaytarilish potensialini, vodorod va boshqa ionlar aktivligini (ionometriya), turli xil fizik-kimyoviy konstantalarni aniqlash uchun ishlatiladi.

Potensiometrik titrlash

• Potensiometrik titrlash. Turli xil titrlash usullarida oxirgi nuqta titrlash jarayonida o‘zgaradigan potensialni qayd qilish orqali topiladi. Agar titrlash jarayonida reaksiya sodir bo‘lsa, reaksiya davomida potensialni belgilovchi moddaning konsentratsiyasi o‘zgaradi. Nernst tenglamasiga ko‘ra, reaksiya davomida modda konsentratsiyasining o‘zgarishi elektrod potensialining o‘zgarishiga olib keladi.

Potensiometriyada titrlashning oxirgi nuqtasini aniqlash

• Agar titrlash jarayonida pH, pV, pA yoki elektrod potensiali o‘zgarsa, shu o‘zgarish asosida titrlashning oxirgi nuqtasi topilishi mumkin. Potensiometriyada titrlashning oxirgi nuqtasini topish uchun quyidagi usullardan foydalaniladi:
• hisoblash usullari,
• chizma usullar

E       a             a t.o.n. V, ml	E/V                         b t.o.n. V, ml	2E/V2       V, ml   t.o.n.           V
Potensiometrik titrlash egri chiziqlarining ko‘rinishi: a - integral; b - differensial; c - ikkinchi tartibli hosila.

Potensiometrik va boshqa asbobli (instrumental) titrlash usullarining vizual usullarga ko‘ra bir qator afzalliklari mavjud:

• 1) titrlashdagi subyektiv xatolar deyarli yo‘qoladi;
• 2) aniqlashning sezuvchanligi ancha yuqori bo‘ladi;
• 3) loyqa va rangli eritmalar ham osongina titrlanadi;
• 4) muayyan sharoit yaratilganda eritmada bo‘lgan bir necha modda aralashmasi tabaqalab titrlanadi;
• 5) titrlash jarayoni osongina avtomatlashtiriladi;
• 6)Xatolik 0,1%

• E’tiboringiz uchun rahmat!