Mavzu: Psixodiagnostika va eksperemental psixologiya Bajardi: Toshniyozova Nigora

Mavzu:Psixodiagnostika va eksperemental psixologiya

Bajardi:Toshniyozova Nigora

Maktabgacha ta'lim m uassasasi, um um ta'lim maktablaridagi o ‘quv-tarbiya jarayoni bolalam ing qobiliyati va layoqatlarini har fomonlama rivojlantirishga, ular shaxsini shakllantirishga qaratiigan. Pedagogik jarayonning mahsuldorligi pedagogning o ‘z o ‘quvchilarini yaxshi bilishiga, ta'lim va tarbiyaning xilma-xil metodlarini qoilashiga b o g iiq . albatta, pedagogika fan sifatida tarbiyachiga pedagogik psixologiya sohasidagi tayyor «retseptlar»ni bera olmaydi. Bunday ko‘nikmalar bolalar bilan bevosita muloqot jarayonida, ular xulqatvorining motivlarini, hissiy-shaxsiy xususiyatlarini tahlil qilish mobaynida egallanadi. B u haqida m ashhur rus pedagogi K.D.Ushinskiv quyidagicha yozgan edi: «biz unday yoki bunday qiiing deb tushuncha bermaymiz. Biz ularga: siz boshqarmoqchi bo‘lgan psixik hodisalarning qonuniyatlarini o ‘rganing va ularga mos ravishda harakat qiiing. Deymiz».

• Maktabgacha ta'lim m uassasasi, um um ta'lim maktablaridagi o ‘quv-tarbiya jarayoni bolalam ing qobiliyati va layoqatlarini har fomonlama rivojlantirishga, ular shaxsini shakllantirishga qaratiigan. Pedagogik jarayonning mahsuldorligi pedagogning o ‘z o ‘quvchilarini yaxshi bilishiga, ta'lim va tarbiyaning xilma-xil metodlarini qoilashiga b o g iiq . albatta, pedagogika fan sifatida tarbiyachiga pedagogik psixologiya sohasidagi tayyor «retseptlar»ni bera olmaydi. Bunday ko‘nikmalar bolalar bilan bevosita muloqot jarayonida, ular xulqatvorining motivlarini, hissiy-shaxsiy xususiyatlarini tahlil qilish mobaynida egallanadi. B u haqida m ashhur rus pedagogi K.D.Ushinskiv quyidagicha yozgan edi: «biz unday yoki bunday qiiing deb tushuncha bermaymiz. Biz ularga: siz boshqarmoqchi bo‘lgan psixik hodisalarning qonuniyatlarini o ‘rganing va ularga mos ravishda harakat qiiing. Deymiz».

Lekin tarbiyachilar bolalar psixologiyasi b o 4yicha bilimlarni juda kam qo‘llaydilar, asosan
o‘quvchilar o ‘zlashtirm aganlarida, taraqqiyotdan chetlashish yoxud buzilishlar sodir bo'lgandagina foydalanishga harakat qiladilar. Bolalarning bunday holatlari chegara holatlari sifatida, psixik taraqqiyot kam chiligi o'laroq shaxs aktsentuatsiyasining turli k o ‘rinishi sifatida tasniflanishi mumkin. Ularni aniqlash uchun bolalar psixologiyasi, klinik patopsixologiya va psixiatriya kabi sohalardagi bilimlar talab qilinadi. Bundan tashqari tarbiyachi bolalar psixologiyasining akseleratsiya (tez etilish), pedagogik qarovsizlik kabi m uam m olarini hal qilishiga to‘g ‘ri keladi. 0 ‘qituvchi ta'lim va tarbiyadagi qiyinchiliklar nega va qanday paydo bo'lishini tushunishi uchun, aw alo bola psixik taraqqiyotining asosiy qonuniyatlarini bilishi va turli psixik holatlam ing psixologik diagnostika metodlarini egallashi zarur. O 'qituvchi bolalar bilan ishlashda psixodiagnostik tadqiqot doimiy kuzatish jarayonida www.ziyouz.com kutubxonasi olingan natijalardan qanchalik to ‘g kri foydalana olishi ham muhim hisoblanadi.