Qisasi Rabgʻuziy”ning boshqa nusxalari keyingi davrlarda koʻchirilgan boʻlib, bularning leksikasi vaqt taqozosiga koʻra oʻzgarib borgan. XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asrning boshlarida yodgorlik Toshkent, Qozon shaharlarida litografiya asosida bir necha marta nashr qilingan. Asarning toʻla teksti ilk marta rus turkshunos olimi N. I. Ilminskiy tomonidan 1859 yili Qozon shahrida eʼlon qilingan. Bu nashr nisbatan keyinroq koʻchirilgan nusxaga asoslangan boʻlib, til jihatdan asl nusxadan ancha farq qiladi. Rabgʻuziyning kitobida taʼkidlanishicha, Odam Atodan Muhammad alayhis-salomgacha bir yuz yigirma toʻrt ming paygʻambar oʻtgan. Baʼzi paygʻambarlar bir davrda zamondosh boʻlib, yonma yon yashashgan. Masalan, Rabgʻuziy oʻz asarida Muso bilan Xizirni, Muso bilan Xorunni, Muso bilan Lutni, Dovud bilan Ishmuilni, Xizir bilan Ilyosni, Maxaharqiyo bilan Yunusni zamondosh deb tasvirlaydi. Rabgʻuziyning kitobida taʼkidlanishicha, Odam Atodan Muhammad alayhis-salomgacha bir yuz yigirma toʻrt ming paygʻambar oʻtgan. Baʼzi paygʻambarlar bir davrda zamondosh boʻlib, yonma yon yashashgan. Masalan, Rabgʻuziy oʻz asarida Muso bilan Xizirni, Muso bilan Xorunni, Muso bilan Lutni, Dovud bilan Ishmuilni, Xizir bilan Ilyosni, Maxaharqiyo bilan Yunusni zamondosh deb tasvirlaydi. Rabgʻuziy Ilyos paygʻambarning hayotini tasvirlaganida shunday suhbatni keltiradi: - Rabgʻuziy Ilyos paygʻambarning hayotini tasvirlaganida shunday suhbatni keltiradi:
- Sen Jalil togʻida turgan Ilyosmisan?-soʻradi Armala.
- Bale, – javob qildi Ilyos.
- Men sen aytayotgan soʻz uchun uch yuz yetmish paygʻambarni oʻldirdim. Ularning yetakchisi sensan. Men seni oʻldi deb hisoblayman. Sen oʻz oyoqing bilan oʻlimga kelding.
- Demak, Rabgʻuziy oʻz asarida taʼkidlashicha, Ilyos paygʻambar bilan zamondosh uch yuz yetmish paygʻambar boʻlgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
