Mavzu: Qomusiy olimlar(al xorazmiy, ahmad al farǵoniy,abu nasr forobiy,ibn sino) ularning adabiy me’rosi rejasi

Ibn Sinoning bir kitobdor do’sti yangi kitoblar haqidagi ma’lumotlardan qilib turardi. Bir kuni do’kondor unga yangi bir kitob ko’rsatadi. Bu o’zi tushuna olmagan kitob ekanligini bilib hafsalasi pir bo’ladi. Bu haqda Ibn Sinoning o’zi shunday yozadi: “Bu ilmni bilishning foydasi yo’q ekan, degan xayolda uning ko’rsatishi ham menga malol kelib, kitobni olishni rad qildim. Shunda dallol bu kitobning egasi pulga muhtoj, dedi. Men uni uch dirhamga sotib oldim.

• Ibn Sinoning bir kitobdor do’sti yangi kitoblar haqidagi ma’lumotlardan qilib turardi. Bir kuni do’kondor unga yangi bir kitob ko’rsatadi. Bu o’zi tushuna olmagan kitob ekanligini bilib hafsalasi pir bo’ladi. Bu haqda Ibn Sinoning o’zi shunday yozadi: “Bu ilmni bilishning foydasi yo’q ekan, degan xayolda uning ko’rsatishi ham menga malol kelib, kitobni olishni rad qildim. Shunda dallol bu kitobning egasi pulga muhtoj, dedi. Men uni uch dirhamga sotib oldim.

Forobiy falsafa, arifmetika, geometriya, astronomiya, musiqa, tabiat, fizika, kimyo, optika, tibbiyot, biologiya va boshqa fanlar sohasidagi kashfiyotlari bilan katta shuhrat qozongan. Forobiyning tabiiy –ilmiy fanlar haqidagi qarashlari “Ilmlarning kelib chiqishi va tasnishi” asarida atroflicha aks etgan. Unda o’rta asrlarda ma’lum bo’lgan 30 ga yaqin fanning ta’rifi, ahamiyati ko’rsatib berilgan. “Yulduzlar haqidagi qoidalarda nima to’g’ri va nima noto’g’riligi to’g’risida” risolasida osmon jismlari bilan yertdagi hodisalar o’rtasidagi tabiiy aloqalarni, xususan, bulutlar va yomg’irlar paydo bo’lishining Quyosh issiqligi ta’sirida bog’lanishga bog’liqligini, Oy tutilishiga Yerning Quyosh bilan Oy tog’risiga Yerning Quyosh bilan Oy to’g’risoga tushib qolishi sabab ekanligini ko’rsatib berib, bu bilan u osmon jismlariga qarab fol ochuvchilar –astrologlarni fosh etdi.

• Forobiy falsafa, arifmetika, geometriya, astronomiya, musiqa, tabiat, fizika, kimyo, optika, tibbiyot, biologiya va boshqa fanlar sohasidagi kashfiyotlari bilan katta shuhrat qozongan. Forobiyning tabiiy –ilmiy fanlar haqidagi qarashlari “Ilmlarning kelib chiqishi va tasnishi” asarida atroflicha aks etgan. Unda o’rta asrlarda ma’lum bo’lgan 30 ga yaqin fanning ta’rifi, ahamiyati ko’rsatib berilgan. “Yulduzlar haqidagi qoidalarda nima to’g’ri va nima noto’g’riligi to’g’risida” risolasida osmon jismlari bilan yertdagi hodisalar o’rtasidagi tabiiy aloqalarni, xususan, bulutlar va yomg’irlar paydo bo’lishining Quyosh issiqligi ta’sirida bog’lanishga bog’liqligini, Oy tutilishiga Yerning Quyosh bilan Oy tog’risiga Yerning Quyosh bilan Oy to’g’risoga tushib qolishi sabab ekanligini ko’rsatib berib, bu bilan u osmon jismlariga qarab fol ochuvchilar –astrologlarni fosh etdi.