Mavzu: qo`shilgan qiymat solig`ini byudjetga undirishda mavjud muammolar va ularni bartaraf etish yo`llari
-2014 yillarda O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti
Download 0.56 Mb. Pdf ko'rish
|
qoshilgan qiymat soligini byudjetga undirishda mavjud muammolar va ularni bartaraf etish yollari
|
2011-2014 yillarda O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti
daromadlarining asosiy ko’rsatkichlari 8 Ko’rsatkichlar 2011 yil 2012 yil 2013 yil 2014 yil (reja) mln.so’m jami nis-n,
%da mln.so’m jami nis-n,
%da mln.so’m jami nis-n,
%da mln.so’m jami nis-n,
%da I.
Davlat maqsadli jamg’armalar daromadlarisiz - jami
16178563,5 100
20614100,0 100
25104900,0 100
30160800,0 100
1.To’g’ri soliqlar 4238732,8 26,2 5196400,0 25,2 6583100,0 26,2 7790400,0 25,8 1.1.
Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig’i 825011,7 5,1 917200,0 4,4 1239000,0 5,0 1302300,0 4,3 1.2. Savdo va umumiy ovqatlanish korxonalaridan olinadigan yagona soliq
to’lovidan davlat byudjetiga ajratmalar 527481,4 3,3
703500,0 3,4
817300,0 3,2
989800,0 3,3
1.3. Yagona soliq to’lovidan davlat byudjetiga ajratmalar 378360,0 2,3
538500,0 2,6
755100,0 3,0
911600,0 3,0
1.4. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i 1789700,0 11,1
2372700,0 11,5
2769700,0 11,0
3313900,0 11,0
1.5. Yuridik va jismoniy shaxslardan olinadigan qat’iy soliq 187547,1 1,1
218100,0 1,1
342100,0 1,3
50500,0 1,7
1.6. Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’i 530632,6 3,3
446400,0 2,2
659900,0 2,6
767800,0 2,5 2. Egri soliqlar 8656853,1 53,5 11187800,0 54,3 13039400,0 51,9 15618200,0 51,8 2.1.
Qo’shilgan qiymat
solig’i 5228773,9 32,3 6784500,0 33,0 7737800,0 30,8 9123100,0 30,2 2.2. Aktsiz solig’i 2481794,0 15,3
3115500,0 15,1
3726500,0 14,8
450600,0 15,0
2.3. Bojxona boji 515980,5 3,2 732400,0 3,5 992600,0 4,0 1142000,0 3,8 2.4. Transport vositalariga benzin, dizel yoqilg’isi va gaz
ishlatganlik uchun
olinadigan soliq 430304,7 2,6 555400,0 2,7 582500,0 2,3 847100,0 2,8 3. Mol-mulk solig’i va resurs to’lovlari 2308908,7 14,3 2746400,0 13,3 3755500,0 15,0 4521400,0 15,0 3.1. Mol-mulk solig’i 490536,2 3,0
642000,0 3,1
831400,0 3,3
1135000,0 3,8
3.2. Yer solig’i 346862,9 2,1 446000,0 2,2 646300,0 2,6 665200,0 2,2 3.3.
Yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq 1409715,0 8,7 1585300,0 7,7 2180100,0 8,7 2595800,0 8,6 3.4.
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq 61794,6
0,4 73100,0
0,3 97700,0
0,4 125400,0 0,4 4. Ustama foyda solig’i 142314,4 0,8
250000,0 1,2
294500,0 1,2
388400,0 1,3
5. Boshqa daromadlar 831754,5 5,1 1233500,0 6,0 1432400,0 5,7 1842400,0 6,1
Yuqoridagi jadval ma’lumotlaridan ko’rinadiki davlat budjeti daromadlari yillar davomida o’sib borganloigini ko’rishimiz mumkin. 2011-yilda Davlat budjeti maqsadli jamg’armalar daromadlarisiz jami 16178563,5 mln.so’mni tashkil qilagan bo’lsa, 2012-yilda 20614100,0 mln.so’mni tashkil etgan. 2014-yilda bu ko’rsatgich 30160800,0 mln.so’mni
8 Manba: O’zbekiston Respublikasi Prezidenti qarorlariga ilovalar 17
tashkil qilishi rejalashtirilgan.Davlat budjeti daromadlari tarkibida to’g’ri soliqlar ulushi jami daromadga nisbatan 25,0 va 26,0 foiz atrofida tebranganlgini ko’rishimiz mumkin.To’g’ri soliqlar 2011-yilda jami budjet daromadlarining 26,2 foizini tashkil etgan, 2012-yilda 25,2 foizni va 2013-yilda 26,2 foizni tashkil etgan bo’lsa 2014-yilda 25,8 foizni tashkil qilishi kutilmoqda.Davlat budjeti daromadlarida yuqori salmoqqa ega soliqlardan bu egri soliqlar hisoblanadi.Egri soliqlar 201-yilda jami budjet daromadlariga nisbatan salmog’i 53,5 foizni tashkil etgan, 2012-yilda 54,3 foizni va 2013-yilda 51,9 foizni qilgan, va 2014-yilda ushbu ko’rsatgich 51,8 foiz bo’lishi rejalashtirilgan. Budjet daromadlarida mol-mulk solig’i va resurs to’lovlari ham bo’lib. 2011-yilda bu soliqlar bo’yicha tushumlar jami daromadga nisbatan 14,3 foizni tashkil etgan, 2012-yilda esa 13,3 foizni, 2013-yilda esa 15 foizni tashkil etgan bo’lsa 2014-yilda bu ko’rsatgich 15 foiz bo’lishi kutilmoqda.Ustama foyda soilg’i 2011-yilda jami daromadga nisbatan 0,8 foizni, 2012-yilda 1,2 foizni va 2013-yilda foizni tashkil etganini ko’rishimiz mumkin.2014-yilda bu ko’rsatgich 1,3 foiz bo’lishi kutilmoqda. Budjet daromadlarining boshqa daromadlari ham ahamiyatga molik bo’lib, jami daromadga nisbatan 5va 6 foiz atrofida tebranishini ko’rishimiz mumkin.Bitiruv malakaviy ishi mavzusida kelib chiqib egri soliqlar tarkibida bo’lgan qo’shilgan qiymat solig’iga alohida taxlil yuritsak maqsadga muvofiq bo’ladi. Qo’shilgan qiymat solig’i jami budjet daromadlariga nisbatan 32,3 foizni tashkil qilgan bo’lsa, 2012-yilda 33 foizni va 2013-yilda 30,8 foizni tashkil qilganligini ko’rishimiz mumkin. 2014-yilda bu ko’rsatgich 30,2 foiz bo’lishi rejalashtirilmoqda. Endi esa 2011-2013-yillarda Davlat budjeti daromadlarida egri soliqlar, shu jumladan qo`shilgan qiymat solig`i bo`yicha tushumlar dinamikasini tahlil qilsak:
|
