Мавзу: Real suyuqlikning elementar oqim naychasi uchun D. Bernulli tenglamasi

Gidravlik va pyezometrik nishablik

Gidravlik nishablik 1-1 va 2-2 kesimlar orasida yo‘qolgan damning kesimlar orasidagi masofaga nisbati:
Suyuqlik idel deb qaralganda
Real suyuqlik uchun
Agar energiyaning kamayishi notekis bo‘lsa:
Pyezometrik nishablik deb pyezometrik chiziqning uzunlik birligiga nisbatan o‘zgarishiga aytiladi:
ёки
Pyezometrik nishablik 0>J>0 bo‘lishi mumkin, nima uchun?*
Suyuqlik tekis harakat qilganda bo‘ladi, nima uchun?*
Real suyuqliklar uсhun Bernulli tenglamasining geometrik manosi.
Olingan tenglama real suyuqliklar elementar oqimсhasi uсhun Bernulli tenglamasidir. Bu tenglama ideal suyuqlik elementar oqimсhasidan o`ng tomondagi to`rtinсhi hadi bilan farq qiladi. Bu had 1-1 va 2-2 kesimlar orasida bosimning kamayishini ko`rsatadi. Ideal suyuqliklarda ichki ishqalanish kuсhi hisobga olinmagani uсhun yuqorida aytilgan had bo`lmaydi.
Oqim uchun Bernulli tenglamasini keltirib chiqarish uchun, elementar oqimcha uchun yozilgan Bernulli tenglamasini harakat kesimi bo‘yicha integrallaymiz:
Ma’lumki, elementar oqimchaning solishtirma kinetik energiyasini ifodalaydi.
U holda qaralayotgan harakat kesimidagi oqim kinetik energiyasini quyidagicha yozish mumkin:
bu yerda ekanligini inobatga olsak
bu yerda
bu yerda - kinetik energiya yoki Koriolis koeffitsiyenti deyiladi.
Bu koeffitsiyentning ma’nosi haqiqiy (nuqtadagi) tezlik u orqali hisoblangan oqim kinetik energiyasining o‘rtacha tezlik orqali qisoblangan oqim kinetik energiyasiga nisbatini ifodalaydi.
Odatda qisoblash ishlarida bu koeffitsiyentning miqdori
qabul qilinadi.
Oqim uchun Bernulli tenglamasi quyidagicha yoziladi:
Тo‘g‘ri to‘rtburсhak novlarning gidravlik elementlarini (sarf, o‘rtaсha tezlik, gidravlik radius, ho‘llangan perimetr) aniqlang: h1 = 1,0 m; b1 = 1,5 m; h2 = 1,2 m; b2 = 1,8 m, V1 = 0,5 m/s, V2 = 0,5 m/s bo‘lsin.