Mavzu: Rivojlangan urug' jamoasining moddiy madaniyati
Download 0.57 Mb. Pdf ko'rish
|
Рустамова Гулмира олд тарих курс иши
|
32 II.3. Ривожланган уруғ жамоасидаврида хунармандчилик. Хунармандчилик сохаси ушбу даврда келиб юксак даражада ривож топди дейишимиз мумкин. Айниқса неолит даврида хунармандчиликнинг ҳамма сохалари тармоқлари равнақ топа бошлади. Келиб чиқишига назар ташлайдиган бўлсак хунармандчиликни дастлабки наъмуналари қилиб ибтидоий даврда одамлар озиқ овқат топпиш мақсадида ишлатган турли хил тош қуроллар, термачиликда ас қотган бошқа хил буюмлар мехнат шароитида зарур бўлган мехнат қуролларни хунармандчилик пайдо бўлишига замин яратган десак ҳам бўлаверади. Мезолит даврига келганда дехқончиликнинг пайдо бўлиши бунга яъна куртки бўлди. Ишлаб чиқариш кучларининг ривожланиши ишлаб чиқариш салоҳиятини ошиши хинаки касбларни олиб келишига сабаб бўлади. Териш ошиштан ва уни ишлаш каби сода усуллар билан тозалаш кабилардан иборат кўринишларда юз берди. Дастлаб тўқиш ҳунарлари ривожланди.Булар арқон, халта, сават, тўр, бўйра турли идишлар ва кийимларни тикиш, тўқиш ҳам бошланди. Толаларни тўқиш натижасида тола йигириш пайдо бўлган. Ривожланган уруғ жамоаси даврида яъники неолит даврида кулочиликни кашф этилиши хунармандчилик тармоғида юксак инқилоб бўлди. кулолчиликнинг асосий ахамияти шундан иборатки, у овқатни қайнатиб пишириш ва суюқликни сақлаш имкониятини бетди. Кулолчилик ривожлана бориб кўп сохаларда қўлланила бошланди ва тасвирий санъатнинг ривожланишига ҳам катта ёрдам берди. 33 Хулоса. Ривожланган уруғ жамоси ўзининг хусусиятлари билан илк ва сунги уруғ жамоалари давридан ажралиб туради. Бунинг сабаби шуки ривожланган уруғ жамоаси даври оралиқдир. Бу даврда она уруғ даврининг хам ота уруғ даврининг хам елементларини учратиш мумкин. Ривожланган уруғ жамоаси асосан неолит ва энеолит даврларига тўғри келади. Одамлар яшаш учун кураш йўлида ушбу даврларни босиб утди ва ривожланиш чуққисига етди. Бу эса ўз навбатида кишилик жамиятининг ўзига хос даври бўлиб, маълум маданий тараққиётларга эришди. Ривожланган уруғ жамоаси даврида одамларнинг ўзаро алоқалари, моддий маданиятида намоён бўлмоқда. Бу эса ўз навбатида кишилик жамиятида кўплаб ўзгаришлар бўлганлигини, турмуш тарзидаги ўзгаришлар, уларни кишилар ҳаётига таъсири, онгнинг ўсиши ва уруғлараро муносабатларда моддий маданиятдаги ўхшашликларнинг кузатилиши, ҳунармандчиликнинг турли соҳалари пайдо бўлиши ва такомиллашуви кузатилди. |
