Mavzu: shaxs psixodiagnostikaseda proyektiv metodlarning qo‘llanilishi

Kamchiliklari:
•Natijalarni tavsiflashdagi subyektivlik;
•Psixometrik talablarga to‘liq javob bermasligi, ya’ni ulaming
yetarlicha obyektiv emasligi;
•Retest ishonchlilik koeffitsiyentining yuqori darajada emasligi, validizatsiya qilishning murakkabligi;
•Natijalarni tavsiflashda psixologik tayyorgarlik,psixologik bilimlarga ega bo‘lish va metodikani qoMlash bo'yicha tajriba talab qilinishi.
Afzalliklari:
•Informativligi yuqori;
•Shaxsni global baholash imkoniyati;
•Maqsadning noaniqligi(sinaluvchi diagnostik ko‘rsatkichlami tavsiflay olmasligi va ularni o‘z xususiyatlari bilan boglay olmasligi;.
• Turli yoshdagi sinaluvchilar bilan ishlashdagi samaraliligi va ularda topshiriqni bajarishga q’iziqish uyg‘ota olishi
Strukturalashtirish proyektiv metodikalari (yoki assotsiativ metodikalar. Bunda stimullar shakllantirilib, ularga ma’no, mazmun beriladi. Ushbu guruh metodikalariga G.Rorshaxning “Siyoh dog’ lari” metodikasini kiritish mumkin.
G.Rorshax metodikasida 10 ta kartochka qo'llaniladi. Kortochkalar ketma-ket ldan 10 gacha standart holatda namoyish qilinadi.
Ko‘rsatma: “Bu nima? Rasmdagini nimaga o‘xshatish mumkin?
Rorshax “Siyoh dog‘lari” metodikasi (Rorschach Inkbiot test) Metodika natijalarini tavsiflashda quyidagi ko‘rsatkichIar inobatga olinadi:
♦ lokalizatsiya;
♦ determinantlar;
♦ mazmun;
♦ ommaviylik-originallik.
Lokalizatsiya - sinaluvchi o‘z javobini dog‘ning biron qismi bilan assotsiatsiya qilishini ko‘rsatadi.
Javob determinantlari — shakl, rang, rangning har xil tusi va “harakat”.
Mazmun - eng muhim ko‘rsatkichlar: inson figurasi yoki uning detallari (yoki inson tanasining qismlari), hayvon figurasi va uning detallari, shuningdek, jonsiz predmetiar, o‘simliklar, xarita, bulut qon dog’lari, rcntgen rasmi.
Ommaviylik - odamlar o‘rtasidagi turli javoblaming nisbatan takrorlanishi (chastotasi) asosida, ommabop (mashhur) javoblar jadvali orqali taqqoslash orqali aniqlanadi. G.Rorshax metodikasi bo‘yicha chiqariiadigan psixoiogik
xulosalarda:
♦ Shaxsning intellektual va affektiv sohasi;
♦ Shaxslararo munosabatiar xususiyatlari tavsiflanadi.
Tematik appersepsion test
♦ TATning stimul materiali 29 ta rasm va lta bo‘sh blankdan iborat,
♦ Sinaluvchiga rasm bo‘yicha hikoya tuzish vazifasi beriladi.
♦ Bo‘sh blank namoyish qilinganda qandaydir voqeani tasavvur qilib, uni ta’riflash va hikoya tuzish so‘raladi.